Gemeente Den Helder

26-03-2003
lokaal gezondheidsbeleid op stapel
Burger uitgenodigd mee te denken

Elke gemeente moet dit jaar, voor het eerst, een gezondheidsbeleid vaststellen. Dit is door de Rijksoverheid aan de gemeentes opgelegd via de nieuwe Wet collectieve preventie volksgezondheid. Doel van het beleid is het handhaven en/of bevorderen van een optimale gezondheid van alle inwoners. Op dit moment zijn wij samen met de GGD (Gewestelijke Gezondheids Dienst) bezig met het opstellen van de nota 'Lokaal volksgezondheidsbeleid'. Wat daarbij vooral van belang is, is dat we inzicht krijgen in de knelpunten. Dat gebeurt aan de hand van cijfers uit landelijke en regionale onderzoeken en registraties. Ook is op 20 januari jl. een werkconferentie gehouden over de lokale gezondheidszorg met gemeenteraadsleden, zorg- en welzijnsaanbieders, patiëntenverenigingen, woningcorporaties, politie en organisaties die actief zijn in jeugd-, ouderen- en gehandicaptenbeleid.

Op deze manier is al een goed beeld van de lokale problematiek ontstaan. Deze inventarisatie vormt op zich een goede basis voor de opzet van een integraal lokaal gezondheidsbeleid. Toch horen wij ook graag uw stem. Ons kan best iets ontschoten zijn omdat wij op een andere manier tegen de problematiek aankijken dan u. Dus heeft u suggesties, ideeën of wensen? Neemt u dan contact op. Hoe u dat het beste kunt doen, leest u onder 'meer informatie'.

goede aanpak noodzakelijk
Het algemene landelijke beleid is niet specifiek genoeg om ook lokale problemen de helpende hand te bieden. Daarom is deze zorg nu zelfs wettelijk bij de gemeentes neergelegd. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om mensen met gezondheidsproblemen of langdurige beperkingen. Maar ook om risicogroepen zoals dak- en thuislozen, allochtonen of mensen met een lagere opleiding of inkomen.
Natuurlijk houden wij ons hier wel al veel langer mee bezig, maar niet op een gestructureerde manier. Juist de samenhang met andere beleidsterreinen en gezondheidsinstellingen is van groot belang. Wat dat betreft is het goed dat we nu genoodzaakt zijn hierin meer (beleids)lijn te brengen. Helemaal in deze tijd van de gestaag toenemende vergrijzing, de individualisering, de toenemende druk op de samenleving als het gaat om de zorg, de normvervaging en de daarmee samenhangende onveiligheidsgevoelens. Een goede aanpak van het gezondheidsbeleid is noodzakelijk voor een stabiele en gezonde samenleving nu en in de toekomst. Daaraan willen wij zeker bijdragen.

vooral preventief beleid
De gemeente speelt dus een belangrijke rol in het beschermen, bevorderen en beïnvloeden van de gezondheid van haar burgers. Doel van het lokale gezondheidsbeleid is het handhaven en/of bevorderen van een optimale gezondheid van alle inwoners. Dit beleid staat vooral in het teken van preventie. Het gaat dus niet alleen om de afwezigheid van ziekte, maar met name om de actieve bevordering van gezondheid op lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk gebied. Dat kan op allerlei niveau=s. Ten eerste via onze wettelijke gezondheidstaken. Deze laten wij uitvoeren door de GGD. Maar ook buiten de gezondheidszorg om kan een gemeente invloed uitoefenen op de gezondheid van haar burgers. Bijvoorbeeld op het gebied van welzijn, veiligheid, sociaal - en inkomensbeleid, onderwijs, sport, milieu, bouwen en wonen.

lokale knelpunten
Zoals gezegd heeft begin dit jaar een werkconferentie plaatsgevonden als voorbereiding op de nota lokaal gezondheidsbeleid. Deelnemers behandelden in vijf workshops de onderwerpen: openbare geestelijke gezondheidszorg, jeugdgezondheidszorg, risicogroepen infectieziekten, ouderen, wonen/leefomgeving/milieu. In deze workshops zijn de lokale knelpunten benoemd. Deze vormen straks samen met gegevens uit landelijke en regionale onderzoeken de basis voor de nota lokaal gezondheidsbeleid.

De knelpunten die tijdens de lokale werkconferentie naar voren zijn gekomen staan hieronder opgesomd.

* de informatievoorziening, communicatie en samenwerking tussen de instellingen voor wonen, zorg en welzijn is onvoldoende
* burgers zijn onvoldoende bekend met het aanbod van de lokale gezondheidszorg. Daarnaast ontbreekt een eenduidig informatiepunt en een sociale kaart. Dit geldt voor alle soorten van zorg (jeugdzorg, ouderenzorg, OGGZ, enz.)

* de samenwerking tussen de diverse disciplines is onvoldoende
* er is een tekort aan voorzieningen: huisartsen en andere eerste- en nuldelijnsvoorzieningen ontbreken


* de verstrekking van hulpmiddelen volgens de Wet voorzieningen gehandicapten verloopt te traag

* er is een tekort aan ouderenwoningen en verpleeg- en verzorgingsplaatsen

* een dekkend netwerk voor openbaar vervoer ontbreekt
* er is sprake van stille eenzaamheid

* stille armoede heerst, terwijl bijzondere bijstand niet wordt gebruikt; de gemeente heeft geen afdeling inkomensbeheer
* heersend gevoel van onveiligheid en ontbreken van sociale samenhang
* onveiligheid bij sportinstellingen (zoals blessures, onveilige parkeersituaties)

* ontoegankelijkheid van gebouwen voor mindervaliden, gehoorgestoorden en dergelijke.

landelijk onderzoek
Momenteel verwerkt de GGD de gegevens van een grootschalig gezondheidsonderzoek onder de volwassen bevolking in de Kop van Noord-Holland. De resultaten zijn nu nog niet bekend. Wel geven landelijke onderzoeken indicaties voor onze regio. Enkele opvallende conclusies:

roken

- 25 % van de basisscholieren in Den Helder heeft wel eens gerookt (tegenover 19 % landelijk)

- Sinds 1990 overstijgt het percentage rokers onder jonge vrouwen (18
- 29 jaar) het aantal rokers onder mannen in die leeftijdscatergorie. Overigens wordt in het algemeen in de Kop van Noord-Holland trouwens meer gerookt dan elders.

alcoholgebruik

- 1,1 miljoen mensen zijn geclassificeerd als probleemdrinkers. De Kop van Noord-Holland steekt boven het landelijk gemiddelde uit!
- jaarlijks sterven 3.000 tot 4.000 mensen door alcoholmisbruik (denk hierbij aan hersen- en leverbeschadigingen, hartziekten, herseninfarcten, geweld in het gezin, zinloos geweld, verkeersongevallen e.d.)

- 22 % van alle politie-inzet staat in verband met alcoholgebruik
- het alcoholgebruik onder jeugdigen neemt sterk toe: 54 % van de scholieren tussen 12 en 16 jaar drinkt regelmatig alcohol (tegenover het al hoge percentage van 44 % in 1992)

onveilig vrijen
6 tot 9 % van de scholieren vrijt onveilig. Ook onder de volwassen bevolking (waaronder homo=s) neemt onveilig vrijen steeds meer toe. In Den Helder nemen de SOA (sexueel overdraagbare aandoening) toe.

depressie en angststoornissen
Depressies zijn deels gerelateerd aan eenzaamheid. Meer dan 30% van de ouderen in de Kop van Noord-Holland geeft aan te kampen te hebben met eenzaamheidsgevoelens.

woonproblematiek, vervuilingen, probleemgezinnen, overlast, enz. In 2001 kreeg de GGD 144 nieuwe >probleem=meldingen binnen. Vaak vragen/ zoeken deze personen niet zelf actief hulp. Ook is een aantal van hen uit het zorgcircuit gezet of gestapt. Velen blijven te lang aantobben met allerhande problemen, waardoor de situatie juist kan escaleren. Vaak komt dit ook omdat er geen passende opvang of maatregelen zijn. De verwachting is dat deze problemen in de toekomst aanzienlijk zullen toenemen als er geen passend beleid wordt ontwikkeld.

info of ideeën?
Wilt u meer informatie over het lokale volksgezondheidsplan of wilt suggesties, ideeën of wensen kwijt? Neemt u dan contact op met Marja Comajta van de GGD (tel. 671509) of met Marcel van Dalen van de dienst Welzijn van de gemeente (tel. 671825). U mag natuurlijk ook schriftelijk reageren. Stuurt u dan een brief naar de gemeente Den Helder, t.a.v. de dienst Welzijn, Postbus 36, 1780 AA Den Helder. « terug