Koninklijke bibliotheek

Depot collectie > Dossiers

Dossier Irak

Saddam : biografie van een dictator / Con Coughlin, 2002

De moeder aller veldslagen : kroniek van de Golfoorlog / , 1991

Er is geen held voor nodig : autobiografie / H. Norman Schwarzkopf, cop. 1992

Oorlog tegen Irak : wat George W. Bush ons niet vertelt / William Rivers Pitt, 2002

Saddam Hoessein : het brein achter de Golfcrisis : biografie / Judith Miller, Laurie Mylroie, cop. 1990

Bagdad onder embargo / Nuha Al-Radi, cop. 1997

Literatuur


* Titels over de Golfoorlog van 1990-1991
* Titels over diplomatie en Verenigde Naties
* Titels over Saddam Hoessein

* Dagboeken en Romans over de Golfoorlog

* Titels Diversen

* Links

Na lange voorbereidende activiteiten is de tweede Golfoorlog werkelijk begonnen op 20 maart 2003. 'Operation Iraqi Freedom' ging van start met precisiebombardementen op de hoofdstad van Irak, Bagdad.

In 1990 viel Irak het naburige oliestaatje Koeweit binnen. De VN-veiligheidsraad stemde in met het gebruik van 'alle noodzakelijke middelen' om Koeweit te bevrijden. De operatie 'Desert Storm' die werd uitgevoerd onder leiding van de Amerikaanse General Schwartzkopf verliep relatief snel. Binnen 43 dagen was de eerste Golfoorlog voorbij, de grondoorlog duurde zelfs minder dan 100 uur. Het mandaat van de VN voorzag alleen in de bevrijding van Koeweit, niet in de verovering van Irak. Daarom werd niet doorgestoten naar de Iraakse hoofdstad om Saddam Hoesseins regime omver te werpen. De Amerikanen hoopten in 1991 dat het Iraakse volk zelf Saddam zouden afzetten, na zijn militaire nederlaag. Dit gebeurde echter niet.

In april ging Irak akkoord met een VN-resolutie, die bepaalde dat Irak de productie van massavernietigingswapens moest beëindigen en wapeninspecteurs diende toe te laten.

Vanaf 1995 zijn er rondom deze wapeninspecteurs regelmatig incidenten. In 1997 verzoekt Irak de wapeninspecteurs het land te verlaten, hetgeen gebeurt. Binnen een maand zijn ze echter al weer terug in Irak. Als in 1998 de VN-wapeninspecteurs de toegang tot presidentiële paleizen wordt ontzegd, grijpt Kofi Annan in. Hij bewerkstelligt een toezegging van Irak dat de VN-inspecteurs onbeperkte toegang tot alle locaties garandeert. Dit blijkt echter niet voldoende, want op 16 december 1998 staken de wapeninspecteurs hun werkzaamheden, omdat Irak onvoldoende meewerkt. De VS en Groot-Brittannië reageren met Operatie 'Desert Fox' waarbij vier dagen lang militaire doelen vanuit de lucht worden bestookt.

De aanslag op het World Trade Center in New York en op het Pentagon in Washington op 11 september 2001 schrikt Amerika op. Ze voeren oorlog in Afghanistan in een poging Osama Bin Laden, die hoofdverdachte van de aanslagen is, te arresteren of liquideren. In zijn 'State of the Union' in 2002 noemt Bush Irak als een van de landen die - samen met Iran en Noord-Korea - behoort tot de 'axis of evil' of 'as van het kwaad'. Hij beschuldigd deze as van het produceren van biologische, chemische en nucleaire massavernietigingswapens.

Op 16 september 2002 laat Irak de wapeninspecteurs weer zonder voorwaarden toe, nadat eerder overleg hierover tussen Irak en de VN in de zomer was stukgelopen. De terugkeer van de wapeninspecteurs wordt vastgelegd in een unanieme resolutie (resolutie 1441), waarin Irak 'een laatste kans' wordt gegeven om alle massavernietigingswapens op te geven om 'ernstige gevolgen' te voorkomen. Deze resolutie wordt door Saddam Hoessein geaccepteerd. Na deze resolutie, die op 8 november 2002 wordt aangenomen, volgen maanden van discussie of Irak al dan niet voldoet aan de voorwaarden die gesteld zijn. Verschillende malen rapporteert het hoofd van de wapeninspecteurs, Hans Blix, onvolledige medewerking, maar nooit een 'material breach' van de resolutie, die aanleiding zou kunnen zijn voor een oorlog. Daarmee is binnen de Veiligheidsraad onvoldoende steun voor een nieuwe resolutie, zodat de VS zich voorbereidt op een alleingang. Alleen Groot-Britannië is bereid de VS actief te steunen. Dit is een groot verschil met de eerste Golfoorlog. De aanval op Koeweit in 1990 vormde een schending van het VN-Handvest, waardoor er een brede coalitie van ruim dertig landen kon worden geformeerd, die onder de vlag van de VN Irak tot de orde kon roepen. Nu is er sprake van een 'preventieve' oorlog, een relatief nieuw begrip in de internationale diplomatie.

Dit dossier is bijgewerkt tot 21 maart 2003

Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland