De Unie
Beveiliging: Reisverslag - Brother needs help?!!
17 maart 2003 - Dit is het verslag van de reis naar Amerika van Roel Zijlstra en het kaderlid M. Siemons. Uit het verslag komt duidelijk naar voren dat het hebben van een lidmaatschap van de vakbond De Unie een meerwaarde heeft. Het verslag is een waarschuwing om Amerikaanse toestanden die in de tekst naar voren komen hier te voorkomen.
Reisverslag
Daar gaat het op lijken als we in het Sheraton hotel in New York
tijdens het ontvangstdiner luisteren naar wat gastheer Jono Shaffer
ons vertelt over de doelstellingen van het bezoek. Op dat ogenblik
bevinden we ons temidden van een uitgebreide delegatie van Europese
vakbondsbestuurders en kaderleden. Een cameraploeg maakt opnamen (zij
volgen ons het hele bezoek).
Jono is vakbondsbestuurder bij de SEIU. In zijn takenpakket bevindt
zich ook de afdeling beveiliging. Hoewel de SEIU met ongeveer 1.1
miljoen leden, een van de grootste bonden is in de VS heeft zij
slechts ongeveer 5000 leden die het beveiligingsvak uitoefenen. Daar
wil de bond iets aan doen. Met zo'n 2 miljoen merendeels
ongeorganiseerde beveiligings-medewerkers in het land en een
voorspelde groei van de branche met ongeveer 400.000 medewerkers in
het jaar 2010, kan er volgens Jono gerust worden gesproken van een
uitdaging. Uit tactische en strategische overwegingen heeft de SEIU
besloten om zich voorlopig te richten op de beveiligers die dienst
doen in gebouwen (de grote kantoorgebouwen). De SEIU is georganiseerd
in Local's, dit zijn plaatselijke (of meestal regionale) onderdelen
die behoorlijk zelfstandig werken. Wij bezoeken de Local's in New York
( Local 32BJ), Chicago (Local 1) en San Francisco (Local 24).
Het doel
De internationaal opererende beveiligingsorganisatie Securitas is in
Amerika in korte tijd uitgegroeid tot marktleider (ongeveer 4x groter
dan de eerst volgende concurrent) in de USA en grootste van de wereld.
Hierdoor én omdat Securitas zegt veel tijd en aandacht te willen
besteden in de verbetering van de arbeidsvoorwaarden en omstandigheden
van alle beveiligingsmedewerkers, zou men kunnen concluderen dat de
SEIU en Securitas een aantal gemeenschappelijke belangen hebben en dat
een goede samenwerking voor de hand ligt.
Zover is het echter nog lang niet. De samenwerking laat nog veel te
wensen over. De manier waarop afspraken de afgelopen drie jaren tot
stand zijn gekomen en de naleving hiervan dreigen te leiden tot een
patstelling die gemakkelijk kan ontaarden in een publieke
confrontatie. De SEIU merkt dat wat Securitas zegt te doen, in de
praktijk zeker niet waar maakt. Het loopt hier en daar zodanig uit de
hand dat verandering nodig is.
Obstakels
Dhr. Berglund (CEO van Securitas) gaf op 20 februari 2003, tijdens een
vergadering met Bob Ramsay van de Uni (Europese vakbond); Lars
Lindgren (Zweedse transportarbeidersbond en het dagelijkse bestuur van
de Europese ondernemingsraad van Securitas), aan dat "Raising the
standards" nog steeds een strategische doelstelling is van het
bedrijf. Ook zei Berglund te beseffen dat er in de VS, aan dit punt op
de actielijst, niet voldoende aandacht is besteed. Hij wijt dit voor
een groot gedeelte aan de interne inspanningen die het bedrijf heeft
moeten leveren om de vele aankopen op de Amerikaanse markt te
stroomlijnen. Dit neemt volgens hem niet weg dat het een kwestie van
tijd is voordat dit punt de aandacht zal krijgen die het verdient. We
zouden (als we het positief willen bekijken) hieruit kunnen afleiden
dat Securitas de personeelsbelangen, tijdelijk, ondergeschikt heeft
gemaakt aan de bedrijfsbelangen. Bijkomend probleem was volgens
Berglund, dat de SEIU bij zijn Amerikaanse managers een slechte
reputatie heeft en dat Securitas op zoek is naar een vakbondspartner
die bij het bedrijf past. Een bond die zich als een
"straatvechter"gedraagt komt hiervoor niet in aanmerking. Volgens de
SEIU lijkt het erop dat niet zozeer Berglund maar vooral zijn (pas
overgenomen) Amerikaanse managers, zoals de van vroeger bekende
stakingsbrekers Pinkerton, het probleem zijn.
Strategie
Om te werken aan een oplossing en een dreigende escalatie te voorkomen
besloot de SEIU een geheel nieuwe weg te bewandelen. Zij nodigde
delegaties van werknemersorganisaties uit Europa uit om deel te nemen
aan een toer die de genodigden meeneemt naar verschillende staten en
werklocaties in de VS. Het doel van dit bezoek is om de Europese
delegatie een beeld te geven van de omstandigheden waaronder de
Amerikaanse collega's moeten werken en wat zij daarvoor betaald
krijgen. Hiertoe zullen verschillende locaties worden bezocht en met
verschillende mensen worden gesproken. De SEIU zal trachten aan te
geven welke verschillen er zijn tussen georganiseerde en
ongeorganiseerde beveiligingsmedewerkers. Tevens zal dan worden
uitgelegd wat de SEIU doet voor de leden. Gedachte hierbij is dat
indien Securitas in Amerika merkt te kunnen werken met slechte
arbeidsvoorwaarden en omstandigheden ook Europa daar wel eens last van
kan krijgen.
Hoop
De SEIU hoopt dat aan het einde van dit bezoek het besef bij de
Europese collega vakorganisaties zal zijn doorgedrongen dat Securitas
een bijdrage kan leveren aan de algemene verbetering en
professionalisering van de beveiligingsbranche en dat de Europese
bonden in hun eigen land aan Securitas zullen gaan vragen om mondiaal
een voortrekkersrol te gaan spelen en om invulling te gaan geven aan
de stelling dat Securitas het bijzonder belangrijk vindt om de
arbeidsvoorwaarden en omstandigheden van zijn personeel te verbeteren.
Probleemgebieden
Volgens Shaffer kampt het beroep van beveiliger hier met drie grote
problemen:
1. geen of zeer lage opleidingseisen of opleidingen voor beginnende
mensen (dit wordt vooral bepaald door de wetgeving in de
afzonderlijke staten: 3 uur of 8 uur in een enkel geval 40 uur)
2. een lage maatschappelijke status van het beroep
3. lage uurlonen. (het gemiddelde uurloon van een ongeorganiseerde
gebouwenbeveiliger bedraagt ongeveer $ 7.50 per uur)
Het vierde probleem is de lage organisatiegraad van de beroepsgroep en van de Amerikaanse werknemers in het algemeen. Ongeveer 14% van alle Amerikaanse werknemers is thans georganiseerd. Dit in tegenstelling tot de hoogtijdagen in de jaren '50 van de vorige eeuw toen ongeveer 34% van de beroepsbevolking lid was van een bond. Vakorganisaties krijgen slechts moeizaam voet aan de grond. Dit komt voor een belangrijk deel door de wijze waarop de bonden tot onderhandelingspartner moeten worden benoemd of gekozen. Deze regelgeving komt voort uit het feit dat het van oudsher fel tegen de vakbonden gekeerde Amerika hier in zijn wetgeving voorzieningen voor heeft getroffen. Verkiezingen kunnen in sommige staten alleen worden gehouden voor vakorganisaties die zich richten op één beroepsgroep. Behartigt de vakorganisatie óók nog de belangen van een andere beroepsgroep dan komt hij niet voor het mogen organiseren van verkiezingen in aanmerking. Daarnaast belemmeren de afmetingen van het land en de onderlinge verschillen van wetgeving in de 52 staten van de VS het opzetten van een beperkt aantal invloedrijke en nationaal erkende en opererende bonden zoals wij die kennen in Nederland.
Bovenstaande situatie resulteert in een verloop van
beveiligingspersoneel van tussen de 100% en 300% per jaar. Wat dit
doet met de kwaliteit van de beveiligingsdienstverlening laat zich
eenvoudig raden.
Praktijk
Wat betekent dit in de praktijk voor een beveiligingsmedewerker?
Niet georganiseerd:
Deze mensen verdienen gemiddeld $ 8 per uur en hebben dus ongeveer
$1300 per maand voor belasting (ongeveer 25%). Het netto salaris
bedraagt dan ongeveer $ 975. Overuren worden soms niet betaald en
onregelmatigheidstoeslag wordt zeker niet betaald. Ziek thuisblijven
is voor eigen rekening en wordt niet doorbetaald. Vakantie is het 1e
jaar niet aan de orde en pas na een jaar krijgt men twee dagen betaald
verlof. Ook dit verschilt weer per staat en per opdrachtgever. De
ziektekostenverzekering kost voor een gemiddeld gezin ongeveer $ 400
of $ 500. De huur van een klein appartement bedraagt, in de steden
waar wij waren, al snel tussen de $ 500 en $ 600. Het is ondanks de
vele gewerkte uren leven aan de rand van armoede, zoals ze in Amerika
zeggen. Voor ons is het armoede. Het is voor velen dus maandelijks een
keuze: huur of ziektekostenverzekering, eten of
ziektekostenverzekering etc.
Verder hebben ze geen pensioen en andere voordelen zoals de
verzekeringen bij ons.
Scholing bestaat meestal uit het bekijken van een video of een
training van een halve of hele dag. Ook de basis eisen zijn per staat
geregeld.
Wel georganiseerd.
Het salaris zit dan al gauw tussen de 12 en de 15 dollar per uur. Bij
goede werkgevers kan dat ook nog oplopen ($ 20 bij The New York
Times).
Doordat de vakbond afspraken met de gebouweigenaar of diens
gebouwenbeheerder zoals bijv. BOMA (Building Owners Managers
Assosiation) heeft gemaakt zijn zaken als:
-ziektekostenverzekering
-pensioen
-betaalde ziektedagen (6 of 10) en
-betaalde vakantiedagen ( meestal 15 dagen)
geregeld.
Hierdoor ontstaat er een normale manier van leven. Ook dan is het nog
behoorlijk moeilijk om in de Amerikaanse maatschappij het hoofd boven
water te houden. Alles kost tenslotte geld, vaak veel geld.
Het is dan ook vrij normaal dat mensen meerdere banen hebben. Hierdoor
komt het veel voor dat mensen gewoon 7 dagen in de week werken.
De vakbond betekent voor deze mensen een mogelijkheid om uit de
armoede te komen. Daarbij organiseren de vakbonden ook opleidingen
waardoor de mensen breder inzetbaar zijn binnen hun eigen werk( en er
hierdoor vaak ook weer iets salaris bij krijgen).
Ook wordt door de bond bemiddeld bij het krijgen van medische hulp en
juridische hulp bij problemen op verschillende gebieden.
Belangen
De SEIU is hierdoor, naast een vakbond, eigenlijk een soort sociale
beweging en ziet de noodzaak om in wederzijds belang (vakbondsgroei en
hulp aan de leden) deze markt te ontginnen. Opdrachtgevers;
opdrachtnemers en de samenleving als geheel kunnen profiteren van een
beter georganiseerde beveiligingsbranche.
De SEIU is ambitieus, wil graag groeien (en doet dit ook) door betere
arbeidsvoorwaarden te kunnen bieden aan zijn leden. Aanbieders van
beveiligingsdienstverlening kunnen op hun beurt, door betere tarieven
meer winst maken.
De algemene veiligheid, maar ook het veiligheidsgevoel van de burgers,
zullen kunnen profiteren van toenemende professionalisering van deze
bedrijfstak. De bedrijfstak kan een daadwerkelijke bijdrage leveren
aan verbetering van de veiligheid en aan het "home land securtity"
project dat op dit moment vaak onderwerp van gesprek is.
Dagelijks verslag
Zaterdag, 22 februari 2003
Vertrek van Schiphol om 14.15 uur. Kennis gemaakt met Unie kaderlid
Mathieu Simons en FNV collega's Rein van Muiden en Celian Watez.
Om 16.00 uur kwamen wij in New York aan. In het Sheraton Hotel in
Manhattan werden wij ontvangen door Uni man Bob Ramsay en organisator
Jono Shaffer. We hebben daar kennis gemaakt met collega's uit
Engeland, Frankrijk, Belgie, Duitsland, Spanje, Denemarken en Zweden.
Vanuit de vakbond SEIU bestaat de begeleiding uit de eerder genoemde
Jono Shaffer, Andy Mcdonald (PR-medewerker) en Faith (zij heeft de
gehele logistiek georganiseerd: hotels, vliegtickets enz).
In het hotel kregen we in een vergaderzaal tijdens een buffet een
uitleg over de reden van onze komst. Ook wordt een overzicht gegeven
van onze werkzaamheden in de verschillende steden.
Zondag, 23 februari 2003
Om 12:00 uur locale tijd vertrekken we per bus naar Local 32 BJ, het
gebouw van de SEIU in New York. Onderweg rijden we langs "Ground
Zero". Hier stappen we uit en zien we de gevolgen van de ramp van 11
september. In het gebouw van de SEIU aangekomen krijgen we na de lunch
een rondleiding over de diverse afdelingen die hier zijn gevestigd.
Hierbij valt op dat er in het gebouw tal van voorzieningen zijn
getroffen die men in Nederland alleen verwacht aan te treffen bij
gespecialiseerde instellingen. We vinden hier onder andere een X-ray
afdeling; een tandartsafdeling; een juridische bijstand afdeling; een
jaarlijkse gezondheidskundig onderzoek afdeling; een betalingsafdeling
en een ziektekosten verrekening afdeling. SEIU leden kunnen hier
gratis gebruik van maken.
Hierna volgt een bijeenkomst die dieper ingaat op de redenen waarom de
SEIU besloten heeft om over te gaan tot de organisatie van deze tour.
Maandag, 24 februari 2003
In de ochtend treedt Dhr. Jeffrey R. Schlanger (consultant op het
gebied van beveiliging) van de firma Kroll in het SEIUgebouw op als
gastspreker over de noodzaak tot professionalisering van de
beveiligingsbranche en over hoe het in zijn ogen zo gekomen is dat dit
nu niet het geval is.
Hij noemt de twee belangrijkste redenen:
1 het inmiddels achterhaalde idee dat Amerika onkwetsbaar was
2 het individualistische systeem dat de Amerikanen al generaties
hebben en dat indruist tegen de "georganiseerden" en andere
organisaties die de vrijhandel in de weg staan.
'S-middags krijgen we een rondleiding op de trainingsafdelingen in het gebouw van BJ 32. Hier wordt hard gewerkt om SIEU leden in de gelegenheid te stellen om cursussen te volgen die hen in staat stellen om een beter bestaan op te bouwen. Er wordt hier op dit ogenblik hard gewerkt aan de ontwikkeling van een trainingsprogramma voor beveiligingsmedewerkers. Ons wordt gevraagd om tips en voorbeelden van cursussen op te sturen aan: Mfahy@32bjfunds.com In de namiddag vertrekken we met het vliegtuig van Newark airport naar Chicago. Daar arriveren wij om ongeveer 21:00 uur in het Hyatt Regengy Hotel.
Dinsdag, 25 februari 2003
De ochtend begint met een toespraak van Tom Allen, leider van Local 1
in Chicago. Hierna krijgen we van een aantal, dat als beveiliger
werken in de beveiliging uitleg over hoe er in de VS, vooral door
Securitas, wordt omgegaan met het personeel. Hoewel de zaken in grote
lijnen bekend voorkomen is het opvallend dat discriminatie,
intimidatie en gebrek aan respect voor het personeel dergelijke vormen
heeft kunnen aannemen. In de middag arriveert Thomas Berglund
(grootste baas) van Securitas samen met de regiomanager van Chicago.
Met uitspraken als: "if you want a war by taking the fight out on the
street, i'll give you a war you will never forget", en :"If you want
to talk in a constructive way we will see what we can do" laat hij
geen twijfel bestaan over zijn standpunten. Daarnaast maakt hij
duidelijk dat hij op de hoogte is van de lage organisatiegraad van de
Amerikaanse werknemers en van het geringe aantal leden uit de
beveiligingsbranche van de SEIU. De SEIU maakt duidelijk dat zij een
voorstander is van een constructieve wijze van onderhandelen die
gebaseerd is op wederzijds respect maar zegt tevens dat de bond een
gevecht niet uit de weg zal gaan. Na dit gesprek spreken Tom Allen en
Jono Shaffer van de SEIU, samen met Bob Ramsay en Lars Lindgren van de
Zweedse transportarbeidersbond met Thomas Berglund nog in besloten
sfeer met elkaar. Tijdens dit gesprek wordt besloten om het
voorgenomen mediaoffensief, dat de SEIU voor de volgende week gepland
had nog twee weken uit te stellen. Thomas Berglund krijgt tot 13 maart
as de tijd om te komen met een plan van aanpak dat voorziet in een
daadwerkelijke verbetering van de inkomenssituatie van de
beveiligingsmedewerkers van Securitas.
Woensdag, 26 februari 2003
In de ochtend worden we meegenomen naar een wijk in Chicago die
pijnlijk duidelijk maakt wat het is om arm te zijn in de VS.
Krotwoningen die toch nog ongeveer $ 600 per maand kosten, zorgen er
voor dat Amerikanen die $ 7,- per uur verdienen na het betalen van de
huur moeten kiezen tussen eten of een ziektekostenverzekering. De
keuze is dan snel gemaakt. Ook valt op dat er veel jeugd buiten op
straat is terwijl deze in de klas had moeten zitten. De cirkel sluit
zich; lage opleiding; weinig kansen; laag salaris; slechte woning.
Mensen die daar geboren worden gaan vaak een kommervol bestaan
tegemoet. Het roept de vraag op waarom een machtig land als Amerika;
lichtend voorbeeld voor de wereld(?), bewaker van de deugd en
wereldvrede, het zichzelf toestaat om geconfronteerd te kunnen worden
met deze afgrijselijke situatie.
In de middag vertrekken we vanuit Chicago met het vliegtuig naar het
Hilton hotel in San Francisco. In de avond worden we, tijdens een
diner, bijgewoond door een flink aantal beveiligingsmedewerkers en
vakbondskaderleden op een zeer aandoenlijke wijze bedankt voor onze
komst. De intensiteit en de oprechtheid waarmee dit gebeurd bezorgt
ons een brok in de keel en doet ons beseffen dat we deze mensen alleen
al door onze komst een enorm hart onder de riem steken.
Donderdag, 27 februari 2003
In de ochtend krijgen we een paar uur vrij om de stad te verkennen.
Hierna worden we per bus naar Local 27 gebracht en in afzonderlijke
groepen meegenomen naar verschillende gebouwen waar leden van de SIEU
werken. Niet overal worden we even vriendelijk ontvangen. Een paar
mensen gaan op bezoek in de woningen van SIEU medewerkers en komen tot
de conclusie dat alles wat hier boven geschreven staat ook echt waar
is.
Ook komt er een senator(van de staat Californie) op het vakbondsbureau
langs om te vertellen waar zij zich de afgelopen jaren voor heeft
ingezet. Zij is met medewerking van de vakbond gekozen in de senaat.
Zij heeft er voor gezorgd dat er wetgeving is ingevoerd dat
beveiligingsmedewerkers worden gecheckt bij justitie. Ondanks een
aantal verbeteringen is de som van het bereikte teleurstellend.
Hierna worden de laatste dagen door de groep geëvalueerd en wordt er
getracht om afspraken te maken over de vervolgacties. Nederland zal
proberen het opleidingsmodel van de ECABO op te sturen en een
uitgebreid verslag schrijven in het UNIE magazine.
Door SEIU wordt het bezoek nu al als zeer waardevol gezien. Het bezoek
van Thomas Berglund aan onze bijeenkomst en de bespreking daarna, was
zeker niet gebeurd, als wij hier niet waren geweest.
In de avond nemen we tijdens een afscheidsdiner in een restaurant dat
is gelegen aan de Fishermans bay op een zeer uitbundige wijze afscheid
van elkaar. Hoewel we het in Europa en vooral in Nederland eigenlijk
prima voor elkaar hebben kan je bijna tot geen andere conclusie komen
dan dat het vakbondswerk in Amerika nog het "echte" werk is. Vakbond
lidmaatschap kan de opstap zijn om uit de armoede te raken en een
normaal bestaan op te bouwen. Het is aan ons om te voorkomen dat in
Europa niet de fout wordt begaan om Amerika te volgen in het afbreken
van de sociale voorzieningen. Daarom de naam boven dit verslag
"Brother needs help".
Vrijdag 28 februari 2003
Opstaan om 05.00 uur. Vliegen om 07.00 uur van San Francisco naar New
York. Door het tijdsverschil kwamen we daar omstreeks 16.30 uur aan.
Vervolgens nog even een paar uurtjes proeven aan Manhattan.
Op weg naar de bus terug naar het vliegveld een gesprek gehad met een
beveiligingsbeambte van de krant The New York Times. Hier bleek hoe
het ook kan. De krant heeft een contract met de vakbond. Dus goed
salaris: $ 20 per uur, krijgt aandelen, ziektekostenverzekering,
vakantie, ziektedagen en een pensioen. Dus allemaal dik voor elkaar.
Zijn taak was iets minder.. Hij staat de hele dag voor de deur op een
winderige hoek. Af en toe even naar binnen om daar te staan. Maar
nooit zitten. Eten of naar de "restroom" kan alleen door bereidwillige
collega die even voor aflossing zorgt.
Om 22.00 uur weer terug op het vliegveld. Om 23.20 uur richting
Amsterdam.
Door weer het tijdsverschil kwamen we daar om 12.00 uur aan. Op dat
moment heb je geen flauw idee meer hoe lang je hebt gevlogen en hoe
laat je nou al wakker bent.
CONCLUSIE
Ongelooflijk leerzaam. Waar wij in Nederland uitgaan van
arbeidsvoorwaarden en omstandigheden zoals die hier als minimum zijn
afgesproken, is het daar wild west.
Alle zekerheden die wij hier hebben zijn daar absoluut niet
vanzelfsprekend.
Wat we eruit kunnen leren is: erg zuinig te zijn op hetgeen hier is
bereikt. Laat de privatisering niet zover doorlopen en blijf erg op je
hoede voor ontwikkelingen uit Amerika.
We moeten heel alert blijven op ontwikkelingen zoals die in Europa
zouden kunnen gaan plaatsvinden. Ons sociaal gedachten goed is voor
ons zo vanzelfsprekend maar waarschijnlijk ook erg fragiel. Het
intrekken van enkele wetten kan de situatie compleet veranderen.
De waarde van sterke vakbonden blijft daarom van groot belang.
Ik moet alles nog eens goed doordenken om mijn conclusie nog aan te
scherpen. Ik zal dat deze week ook doen.
Roel Zijlstra
(gemaakt in samenwerking met Mathieu Simons, kaderlid bij Securitas).
* Intropagina Beveiliging
maandag, 17 maart 2003