Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

MINISTERIE VWS
http://minvws.nl

RMO: Wie controleert de controleurs?

Embargo tot 17 maart 2003, 15.00 uur


Een media-ombudsman of een zware Raad voor de Journalistiek zijn nodig om de positie te versterken van burgers die de media ter verantwoording willen roepen. Journalisten, politici en burgers moeten in een jaarlijks media-politiek debat hun eigen rol ter discussie stellen. Er komt een persfusieregeling die monopolievorming bestrijdt.

Dat stelt de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) in het advies Medialogica, dat op 17 maart in Nieuwspoort wordt aangeboden aan het kabinet. Het advies gaat over de vraag: wie controleert de controleurs? In een democratie controleren de media de politiek, maar aan wie verantwoorden zij zich daarover? Het antwoord op de vraag moet volgens de RMO zijn: aan het publiek. Dit kan onder meer door visitaties (beoordelingscommissies vanuit de sector), public hearings (bijeenkomsten voor publiek door het hele land) en kwaliteitshandvesten. Verder krijgt een mediawatch-instituut de opdracht om berichtgeving over hypes, affaires en heikele thema's te onderzoeken.

De maatregelen zijn volgens de RMO nodig omdat het publieke domein door medialogica wordt gedomineerd. Dit houdt in dat het politieke debat wordt bepaald door de mogelijkheden én beperkingen van het medium, en dan vooral de televisie. Journalisten interpreteren het nieuws voor burgers en zijn zelf als anchormen (gezaghebbende presentatoren) vaak langer aan het woord dan politici. Medialogica is het smalle keurslijf waarin media, politici en burgers (moeten) opereren en is een onvermijdelijk gevolg van veranderingen in de samenleving. Dit heeft positieve én negatieve gevolgen.

Positief is dat medialogica het politieke debat dichter bij burgers brengt. Dit vergroot de betrokkenheid bij de politiek. Maar medialogica houdt burgers, politici en media wél in een houdgreep gevangen. Er bestaat steeds meer een kans op hypes. Inhoudelijke verschillen gaan als persoonlijke conflicten de wereld in. Dit verlevendigt het debat, maar zorgt er ook voor dat de inhoud wordt teruggebracht tot versimpelde tegenstellingen en ruzies tussen personen. Het leidt tot een verlies van vertrouwen in media en politiek.

Om de negatieve gevolgen te bestrijden, is het nodig dat de media zich publiek verantwoorden en dat de positie van burgers wordt versterkt. De overheid kan hierbij helpen.


-0-0-0-