Eerste Kamer der Staten Generaal


Voorzitter Verenigde Vergadering antwoordt GroenLinks-fracties over toepassing art. 96 Grondwet in kwestie Irak

vrijdag 14 maart 2003

De verenigde fractie van GroenLinks in de Verenigde Vergadering der Staten-Generaal heeft op 7 maart jl. per brief de Voorzitter van de Verenigde Vergadering, Eerste-Kamervoorzitter ir. G.J.M. Braks, verzocht om het Kabinet te informeren dat leden van de Staten-Generaal van oordeel zijn dat artikel 96 van de Grondwet van toepassing is op een mogelijk besluit tot deelname aan een 'coalition of the willing' die een oorlog met Irak begint, en voorbereidingen te treffen voor het houden van een Verenigde Vergadering mocht het kabinet een dergelijk besluit op korte termijn ook (willen) nemen.

De Voorzitter van de Verenigde Vergadering heeft op 12 maart jl. dit verzoek per brief beantwoord. Beide brieven kunt u hieronder downloaden.

brief verenigde fractie van GroenLinks d.d. 7 maart 2003

brief Voorzitter Verenigde Vergadering d.d. 12 maart 2003

Aan de informatie op deze site kunnen geen rechten worden ontleend.

Bijlage 1:

Den Haag, 7 maart 2003

Aan de Voorzitter van de Verenigde Vergadering
Der Staten-Generaal

Beste Gerrit,

Namens de 16 leden van de beide GroenLinks fracties uit de Eerste en Tweede Kamer richten wij ons tot jou in je hoedanigheid als Voorzitter van de Verenigde Vergadering.
Het navolgende verzoek vloeit voort uit Artikel 6 van het Reglement van Orde voor de Verenigde Vergadering der Staten-Generaal, waarin bepaald wordt dat elf leden, schriftelijk, met opgave van redenen, een verzoek aan de Voorzitter kunnen doen voor het beleggen van een Verenigde Vergadering.

De verenigde fractie van GroenLinks constateert dat er op korte termijn door de Nederlandse regering een besluit kan worden genomen om deel te nemen aan een zogenaamde 'coalition of the willing' die onder leiding van de VS een oorlog met Irak zal beginnen. Het zal dan gaan om een zogenaamde 'preventieve oorlog'. Het besluit om deel te nemen aan zo'n coalitie, en daarmee verantwoordelijkheid te nemen voor het starten van een oorlog, brengt Artikel 96 van de Grondwet volop in beeld.

Lid 1 van Artikel 96 bepaalt dat Nederland niet in oorlog verklaard kan worden dan na voorafgaande toestemming van de Staten-Generaal. De toestemming is volgens Lid 2 niet vereist, wanneer het overleg met de Staten-Generaal ten gevolge van een feitelijk bestaande oorlogstoestand niet mogelijk is gebleken. Dit Lid is duidelijk niet van toepassing in het conflict met Irak, omdat een feitelijke oorlogstoestand nog niet bestaat. Ook een eventueel VN-mandaat voor een oorlog tegen Irak doet er niets aan af dat de Nederlandse deelname aan een 'coalition of the willing' een oorlogs-verklaring in de richting van Irak betekent en voorafgaande toestemming van de Staten-Generaal vereist. Lid 3 van Artikel 96 schrijft vervolgens voor dat de Staten-Generaal een dergelijk besluit in Verenigde Vergadering dienen te nemen.

Vandaar het tweeledige verzoek om (a) het Kabinet te informeren dat leden van de Staten-Generaal van oordeel zijn dat Artikel 96 van de grondwet van toepassing is op een mogelijk besluit tot deelname aan een 'coalition of the willing' die een oorlog met Irak begint, en (b) voorbereidingen te treffen voor het houden van een Verenigde Vergadering mocht het kabinet een dergelijk besluit op korte termijn ook (willen) nemen.

Met vriendelijke groeten,

Femke Halsema

Wim de Boer

Bijlage 2:

Aan de voorzitter van de fractie van
GroenLinks in de Eerste Kamer
De heer W. de Boer

Aan de voorzitter van de fractie van
GroenLinks in de Tweede Kamer
Mevrouw F. Halsema

Den Haag, 12 maart 2003

Geachte mevrouw Halsema, geachte heer De Boer,

Uw gezamenlijke brief van 7 maart 2003 is door mij in goede orde ontvangen. Afschrift heb ik doen toekomen aan de Voorzitter van de Tweede Kamer en, gelet op uw verzoek in de laatste alinea achter (a), aan de minister-president, minister van Algemene Zaken.

Inmiddels heb ik voorbereidingen doen treffen voor het eventueel houden van een Verenigde Vergadering.

Met vriendelijke groet,
de Voorzitter van de Verenigde Vergadering
der Staten-Generaal

G.J.M. Braks