EVD

BM 03, maart 2003: Beieren bruist

---

Overheid steunt bedrijfsleven met miljarden

Duitsland is nog altijd onze belangrijkste economische partner. Veel Nederlandse bedrijven komen echter niet verder dan net over de grens, terwijl er in het Duitse Zuiden toch ook heel wat valt te beleven.

In de jaren na de oorlog behoorde Beieren tot de armste gebieden van de Bondsrepubliek en pas in 1990 zat het qua economische prestaties op het Duitse gemiddelde. Nu vormt de deelstaat samen met Baden-Württemberg de belangrijkste motor van de Duitse economie. En ondanks de mondiale economische problemen gaat het in Beieren nog steeds redelijk goed. Dat constateert Kees Spaans, chef de poste van het consulaat-generaal in München, die er samen met zijn medewerkers van de economische afdeling hard aan werkt om Nederlandse exporterende en investerende bedrijven te wijzen op wat Beieren te bieden heeft. Hoofd van die afdeling is Linda Mieden en zij voegt toe: Het is bekend dat het merendeel van de Nederlandse export naar Duitsland gaat. Minder bekend is, dat het merendeel daarvan net over de grens terechtkomt, in Nordrhein-Westfalen. Daar valt voor Nederlandse bedrijven ongetwijfeld veel te doen, maar dat geldt ook voor andere deelstaten van het grote Duitsland.

Sterk gericht op export
Beieren heeft bijna dezelfde oppervlakte als de Benelux, maar het is met 12 miljoen inwoners een stuk dunner bevolkt. Bijna 31 procent van het Beierse BBP komt voor rekening van de industrie en 68 procent is afkomstig van de dienstverlenende sector. De werkloosheid is er, op die van buurstaat Baden-Württemberg na, met nog geen 6 procent de laagste van Duitsland en de economische groei ligt al jarenlang boven het nationale gemiddelde. En nog altijd zijn de Beierse overheidsfinanciën gezond en wordt er fors geïnvesteerd in infrastructuur, wetenschap en industrie. Met een exportquote van meer dan 40 procent is die industrie sterk gericht op het buitenland. Van de uitvoer, met in 2001 een waarde van 93 miljard euro, ging ongeveer de helft naar de EU; de volgende grootste afnemer is de VS met 14 miljard. Koplopers in de export zijn de autoindustrie, de machinebouw en de elektrotechnische industrie. Andere belangrijke sectoren zijn radio-, tv- en communicatietechniek, de chemische en de voedingsindustrie.

Aanzienlijke subsidies
De Beierse regering stelde in 2000 ruim 2,8 miljard euro beschikbaar voor een Offensive Zukunft Bayern dat drie hoofddoelen heeft: de versterking van onderzoek, technologie en opleidingen, de ondersteuning van nieuwe zelfstandige bedrijven en het treffen van maatregelen om buitenlandse markten (verder) te ontsluiten. Joop van Drunen van Aviko, een van de grootste producenten van aardappelproducten ter wereld, is enthousiast over de Beierse overheidssteun. Naast Geschäftsführer van Aviko Deutschland GmbH is hij lid van de Groepsdirectie van het concern. In 1989 begon Aviko zijn activiteiten in het Beierse Rain am Lech. Van Drunen: Sindsdien hebben we hier 50 miljoen euro geïnvesteerd, wat uiteindelijk resulteerde in een hypermoderne fabriek die in 2000 is gaan draaien en goed is voor 27.000 ton voorgebakken, diepgevroren frieten per jaar. Dit is de achtste fabriek die ik heb gebouwd en we hebben nog nooit zo goed met een overheid samengewerkt als met het
Landeswirtschaftsministerium in München. Dat heeft zich voor de volle 100 procent achter het project gezet en ook gezorgd voor aanzienlijke subsidies op de bouwkosten: we hebben 25 procent gekregen van de EU, 5 procent van Beieren en nog eens 5 procent van andere deelstaten.

Centrum van Europa
De belangrijkste reden waarom Aviko koos voor vestiging in Beieren had te maken met het product, zegt Van Drunen. We zitten hier in het zuidelijkste deel van Europa waar nog aardappelen van voldoende kwaliteit kunnen worden geteeld. Maar we hadden destijds ook een visionair in het bedrijf die zei: Als Oostenrijk nog eens bij de EU komt en het IJzeren Gordijn valt weg, dan zitten we in Beieren ideaal. Dat wordt dan het centrum van Europa. En Beieren ís inderdaad het centrum van Europa, want we exporteren van hieruit niet alleen naar Oostenrijk en de vroegere Oostbloklanden maar ook naar Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland. Daarmee hebben we een aanzienlijke voorsprong op onze concurrenten in het Noorden, die met veel hogere transportkosten zitten. En die gaan nog eens extra aantellen als ze voor de Duitse autobanen tol moeten gaan betalen.

Kansrijke sectoren
De verwerking van landbouwproducten en levensmiddelentechnologie vormen samen een van de vijf sectoren die het consulaat-generaal heeft geïdentificeerd als kansrijk voor Nederlandse ondernemingen. De tweede is de logistieke sector, gevolgd door milieutechnologie en hightech-activiteiten. De laatste sector vertegenwoordigt bijna 65 procent van de totale Beierse bedrijfsomzetten. met het in München gevestigde Siemens als koploper. Linda Mieden van het consulaat-generaal: Contacten met Nederland lijken vooral interessant waar het gaat om nieuwe grondstoffen en materialen, micro- en nanotechnologie en biotechnologie. Maar de belangrijkste sector is natuurlijk automotive, met BMW in München en Audi in Ingolstadt als grote inkopers van onderdelen, componenten en vooral ook van complete systemen. We willen Nederlandse leveranciers op dit gebied stimuleren om gezamenlijk systemen te ontwikkelen, of in ieder geval toe te leveren aan systeembouwers. Zo hebben we vorig jaar met BMW Global Purchasing en de Nevat een bijeenkomst georganiseerd om te zien wat ze voor elkaar zouden kunnen betekenen.

Het consulaat-generaal München heeft recent onder Nederlandse bedrijven een enquête gehouden. Daaruit kwam Standort Bayern overwegend heel gunstig tevoorschijn op één hoofdpunt na: de hoge loonkosten en bijkomende lasten. Dat punt wordt bevestigd door Hans Swart, new business development manager bij Océ Printing Systems, dat is gehuisvest in Poing bij München. Iemand die voor ons van Hamburg naar hier verhuist moet een hoger salaris krijgen om dezelfde levensstandaard te kunnen behouden. Niet alleen de woonlasten zijn hier een stuk hoger maar alle kosten van levensonderhoud. Dat komt vooral doordat de hele levenskwaliteit hoger ligt en daarvoor moet worden betaald. Tegelijk zie je dat mensen juist vanwege die kwaliteit bewust kiezen voor Beieren; ze willen hier hun leven opbouwen. Dat heeft tot voordeel dat hun loyaliteit aan de onderneming groot is. Voor Océ, dat in Poing high performance printers vervaardigt, is het aantrekkelijk dat in Beieren het niveau van de technische mensen heel hoog is. Swart: En omdat onze printers de hele wereld over gaan, is het van belang dat we die via de luchthaven van München ook kunnen bereiken.
Consul-generaal Kees Spaans benadrukt tot slot nog eens de functie van Beieren als draaischijf: Het bekleedde allang een belangrijke positie in de Europese Noord-Zuidverbinding, maar met de uitbreiding van de EU zal de Oost-Westverbinding zeker zo belangrijk worden. Dan ligt Beieren echt middenin de Europese binnenmarkt.

Meer informatie

* Nederlands consulaat-generaal München:
Linda Mieden, (00) 49 8954558296 en Dorien Meima, (00) 49 8954558297, nlgovmun@onlinehome.de

* EVD, Selma Blank, (070) 778 89 35, duitsland@info.evd.nl
Dit artikel is totstandgekomen met hun medewerking.

Tekst: Pieter Nouwen

13.03.2003
---

Bron: Buitenlandse Markten 2003
Nummer: 100818

naar boven