ProRail

11-3-2003

Kwaliteit spoor glijdt verder af in 2003

ProRail krijgt voor 2003 â'¬ 851 miljoen voor onderhoud en vernieuwing van de spoorinfra-structuur in Nederland, â'¬ 57 miljoen minder dan nodig. Op dit moment beraadt ProRail zich op maatregelen om met het tekort schietende budget het huidige kwaliteitsniveau van het spoor te handhaven. Het lijkt helaas onontkoombaar dat reizigers te maken krijgen met meer vertragingen door storingen aan het spoorsysteem. Daarnaast is nu al zeker dat min-der geld wordt uitgetrokken voor het schoonhouden van stations. Tevens kan ProRail de met de personen- en goederenvervoerders gemaakte afspraken over het terugdringen van het aantal infrastoringen niet gestand doen.

Basiskwaliteit
ProRail werkt aan een goede basiskwaliteit van de spoorinfrastructuur in Nederland. Om deze ba-siskwaliteit te kunnen garanderen diende ProRail vorig jaar bij het ministerie voor 2003 met drie scenario⤮s. Op dit moment is voor ProRail â'¬ 851 miljoen beschikbaar gesteld voor 2003.

Scenario⤮s
In 2002 zijn aan het ministerie drie scenario⤮s gepresenteerd voor de spoorinfrastructuur in de nabije toekomst (periode 2003 â¤" 2007),


1. Niet verder afglijden â'¬ 962 miljoen voor 2003
2. Huis op orde â'¬ 1.300 miljoen voor 2003
3. Benutten en bouwen â'¬ 1.400 miljoen voor 2003
In scenario één loopt de kwaliteit van de spoorinfrastructuur niet verder achteruit ten opzichte van het huidige niveau, in scenario twee neemt het aantal storingen substantieel af en vindt meer groot-schalig onderhoud en vernieuwing plaats, in het derde scenario worden eveneens inhaalsporen ge-bouwd om in de toekomst meer treinen op het spoornet te kunnen toelaten (zes sneltreinen, zes stoptreinen per uur).

Budget 2003
Omdat het gevraagde bedrag voor onderhoud en vernieuwing in 2003 een forse stijging is ten op-zichte van voorgaande jaren (ten bate van grootschalig onderhoud en vernieuwing) is in overleg met het ministerie een toetsend onderzoek ingesteld naar de onderbouwing van de subsidie aan-vraag. Twijnstra Gudde en IMCG hebben dit onafhankelijke onderzoek verricht. Hieruit blijkt dat het gevraagde budget daadwerkelijk nodig is voor het door ProRail uit te voeren onderhouds- en ver-nieuwingswerk aan het spoor. Op het rapport van Twijnstra Gudde is door Lloyd⤮s Register (i.s.m. het bureau van Prof. ir. E. Horvat) een second opinion uitgevoerd. De belangrijkste conclusie van Twijstra Gudde en Horvat zijn:

Twijnstra Gudde


1. Door RIB is al vanaf 1999 aangegeven welke kosten voor 2003 nodig zijn en de bedragen zijn de afgelopen jaren weliswaar gestegen, maar deze stijgingen zijn in absolute zin niet groot en lopen niet gelijk op met de inflatie. Daarnaast zijn de cijfers goed onderbouwd. De kwaliteit van de spoorwegnetwerk hangt samen met de betrouwbaarheid en de beschikbaarheid er van. De betrouwbaarheid daalde sinds 1995 maar is na 1999 door gerichte acties weer verbeterd. De kwaliteit van het spoor is na 1997 verminderd maar deze teruggang is tot staan gebracht. Het lijkt er op dat de aanpak van de bovenbouw (ballastbed, dwarsliggers en rails) adequaat is ge-weest. De slijtage van de rails neemt als gevolg van de intensieve belasting van het net de laatste jaren sterk toe. Dit vraagt om een stevige inspanning in verband met de veiligheid en betrouwbaarheid.
2. De gevraagde â'¬ 962 miljoen kan goed aannemelijk worden gemaakt aan de hand van de acti-viteitenprogramma⤮s van RIB, behalve een dubbeltelling van 28 miljoen. Prorail kent een ster-kere stijging van de prijzen dan de gemiddelde inflatie van 26 miljoen De in de budgetaanvraag opgenomen kosten voor het beheren, instandhouden en vervangen van het spoor zijn door RIB de afgelopen jaren goed onderbouwd en stroken met de korte termijn doelstellingen om verdere aantasting van de kwaliteit van spoorwegnet te voorkomen.
3. Internationaal gezien wijken de kosten van RIB niet af, wanneer de uitgaven per kilometer spoor worden afgezet tegen de intensiteit van het gebruik.

Horvat
Budget en professionaliteit: Een verhoging van het budget voor beheer en instandhouding is ab-soluut noodzakelijk om de basiskwaliteit van de railinfrastructuur op het gewenste niveau te bren-gen. Een dergelijke verhoging is echter alleen zinvol indien ProRail zorgdraagt voor een toenemen-de professionaliteit van het management van de afdeling Beheer & Instandhouding. Budget korte termijn: De opbouw van de kostenposten is door Twijnstra Gudde voldoende ge-toetst. Om de effectiviteit van de kostenposten te beoordelen heeft Horvat steekproefsgewijs de re-latie tussen technische details en detailkosten nader geanalyseerd. Voor zover beschikbaar zijn de-tailramingen goed opgebouwd en toetsbaar, maar ProRail behoeft echter aanvullende instrumenten om de effectiviteit van de kostenposten te beoordelen. Naar mening van Horvat bestaan voldoende redenen voor toekenning van een subsidie, gebaseerd op de activiteiten van scenario 2, met een bijbehorende kostenindicatie tussen â'¬ 900 mio en â'¬ 1300 mio in 2003.
Budget lange termijn scenario 2: Horvat is van mening dat de vereiste verbetermaatregelen op de langere termijn niet exact zijn te bepalen door 1. onvoldoende beschikbaarheid van gegevens over de basiskwaliteit van de railinfrastructuur, 2. mogelijke verdere (onvoorziene) verslechteringen, 3. de toenemende complexiteit bij het realiseren van verbetermaatregelen. Echter gezien de vereiste inhaalslag op de korte termijn zou het door ProRail geraamde bedrag van â'¬ 1.400 miljoen voor scenario 2 in de periode 2003 â¤" 2007 als een bovengrens moeten worden beschouwd.
Professionaliteit van ProRail: Doorslaggevend voor het effectief besteden van geld is de (reeds door ProRail voorgenomen) implementatie van de managementinstrumenten (Trajekt Onderhoud Concepten en Output Proces Contracten) waarbij moet worden getoetst op de actuele status van de belangrijkste prestatie indicatoren (functionaliteit, beschikbaarheid, betrouwbaarheid, spoorvei-ligheid en technische kwaliteit). Horvat merkt ten slotte op dat de implementatie tot een effectief ni-veau van de betreffende managementinstrumenten naar verwachting circa twee tot drie jaar in be-slag zal nemen.

Mening ProRail
Bert Klerk, algemeen directeur ProRail: â¤oeDe rapporten van de externe deskundigen geven aan dat de betrouwbaarheid en technische staat van het spoor de afgelopen jaren beduidend terug is gelo-pen. Onze analyse, in het voorjaar van 2002 aan het Ministerie gemeld, wordt hiermee bevestigd. Het Kabinet stelt weliswaar een extra bedrag van â'¬ 82 miljoen extra ter beschikking maar dit is on-voldoende om het aantal storingen en dus de vertragingen voor reizigers- en goederenvervoerders terug te dringen. Ik zie nu aankomen dat wij onze afspraken met de reizigers- en goederenvervoer-ders over het terugdringen van het aantal storingen niet meer waar kunnen maken. Wij kunnen dat probleem met dit budget onvoldoende aanpakken en het ziet er nog niet naar uit dat dit de komen-de jaren wel gaat lukken. Voor de reizigers komen wij in 2003 voor pijnlijke keuzes te staan bij het nemen van beslissingen over het inzetten van het schaarse geld. We weten nu al dat we de storin-gen aan seinen en wissels onvoldoende kunnen aanpakken Voeg daarbij de verminderde schoon-maak op de stations en er rijst mij een somber beeld voor ogen. De kwaliteit van het totale systeem glijdt af. Dat leidt onherroepelijk tot hogere uitgaven in de toekomst. Wat dat betreft doe ik een klemmend appèl op de informateurs Donner en Leijnse en op het komende Kabinet daarvoor de komende jaren structureel geld vrij te maken. Wel zie ik een belangrijk winstpunt. Deze minister heeft de moed gehad het achterstallig onderhoud aan te kaarten en in zijn brief aan de Kamer spreekt hij het principe uit: oud gaat voor nieuw. Naar mijn mening een logische stap omdat we eerst het achterstallig onderhoud aan het bestaande spoor moeten inlopen en pas daarna is de vraag aan de orde waar we nieuwbouw moeten gaan plegen.
Horvat wijst terecht op de noodzaak om de bedrijfsvoering van ProRail te koppelen aan onze pres-tatie-indicatoren functionaliteit, beschikbaarheid, betrouwbaarheid, spoorveiligheid en technische kwaliteit. Wij hebben met het ministerie afgesproken dat wij op deze outputgerichte wijze gaan wer-ken. Dat betekent voor onze organisatie een transitie van enige jaren⤝.

Achtergrondinformatie

Overzicht inkomsten Beheer & Instandhouding

ProRail (â'¬ miljoen) Rijksbijdrage 2003 654
Gebruikersheffing en FENS 115
Extra bijdrage begroting 82 + Totaal 2003 beschikbaar 851
Benodigd 908
Tekort 2003 57 (correctie auditors 54)

Algemene informatie ProRail
ProRail voert in hoofdzaak de volgende activiteiten uit


* Aanleg en onderhoud van het Nederlandse spoor,
* Verkeersleiding van het treinverkeer over het spoor en bijsturing bij verstoringen,
* Capaciteitsmanagement: het toedelen van de beschikbare capaciteit op het spoor aan de ver-voerders.

ProRail is een organisatie die vanuit een publieke taak en verantwoordelijkheid opereert ten dienste van de vervoerders op het spoorwegnet.

Aanleg en onderhoud van het spoor ProRail zorgt voor de aanleg, het onderhoud en het beheer van het Nederlandse spoorwegnet, in-clusief alle bijbehorende voorzieningen zoals stations, tunnels en overwegen. De organisatie is ver-antwoordelijk voor de veilige berijdbaarheid en optimale beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het spoor. Ook het opheffen van storingen en herstel van de infrastructuur na calamiteiten behoren tot de taken. Deze werkzaamheden, evenals het onderhoud aan het spoor, worden in opdracht van ProRail uitgevoerd door erkende spooraannemers.


---
Copyright © 2003 ProRail