Koninklijke Nederlandse Schaakbond

Schaken tot de dood er op volgt

Nogmaals de match Van der Weide - Jonkman

Afgelopen dinsdag 4 maart moesten Harmen Jonkman en Karel van der Weide uitmaken wie er doorging in de halve finales. De heren hebben van 1 uur in de middag tot 2 uur in de nacht tegenover elkaar gezeten. Het is dat de schakersvakbond ter ziele is, anders zou er een klacht wegens slavenarbeid zijn ingediend.
Hieronder alle partijen en impressies aan de hand van de winnaar.

Van der Weide -Jonkman
1. e4 e5 2. Pc3 Pf6 3. f4 De strategie voor deze match was als volgt: Harmen moest binnen 5 zetten out of book gebracht worden zonder dat de eigen stelling onspeelbaar zou worden. Hiertoe werden de P.van der Weide- en (vooral!) de G.Welling-systemen uit de kast gehaald. Bondig samengevat: rot maar vlot. 3. ... d5 4. fxe5 Pxe4 5. Pf3 Le7 6. De2 Het door mijn vader veel gepleegde d4 is te remise-achtig. 6. ... Pxc3 7. dxc3 c5! Zeer juist. Zwart stelt de rokade uit. Na 7. ...0-0 loopt hij recht het mes in. 8. Lf4 Pc6 9. 0-0-0 Da5 Le6/Dd7/0-0-0 wordt aanbevolen 10. Kb1 h6 gericht tegen stukkenruil op g5 11. h4 Le6 12. g3 0-0-0 12. ...d4 is altijd zelfmoord; met c4/De4/Ld3 neemt wit de witte velden over. 13. Lh3 Da4 14. h5 Dc4 15. Dg2 The8 16. Td3 Kc7!? het begin van ambitieuze plannen 17. Thd1 a5 18. Ka1? 18. Lxe6 fxe6 19. Dh3 Lf8 20. Ph4 gevolgd door Pg6 ziet er normaal uit. In de partij begraaft wit het paard op b1. 18. ... a4 19. Pd2 Db5 20. Pb1 c4 21. T3d2 operatie geslaagd, patiënt overleden 21. ... Lc5 22. Txd5!? dan maar á la Tal. 22. ... Txd5 23. Txd5 Lxd5 24. Dxd5 Kb6 25. Pd2 Td8 tactisch zit het wat tegen bij wit 26. Dxf7 26. Ld7 Pxe5 of 26. Pxc4+ Dxc4 26. ... a3 27. b3 Ka7
27. ... cxb3! 28. axb3 De2 en wit kan opgeven 28. Lg2 Lb4!!

Zonder meer geniaal, tenminste als zwart het vervolg correct speelt. Gezien hevige tijdnood was daar weinig kans op 29. cxb4 Dxb4 30. Pb1 Td1 31. Le3+!

Twee velden verliezen voor de zwarte koning, één wint. 66% kans op winst voor wit dus. 31. ... Ka6? 31. ... Kb8! 32. Dg8+ Pd8 33. Dxc4 De1 en wit gaat mat. Op 31. ... Ka8? volgt 32. Dg8+ Pb8. 32. ... Pd8 faalt op 33. Dxc4 De1 34. Dc8# 33. Dxc4 De1 34. Da4+ Pa6 35. Dxa6+ Kb8 36. Dxb7# 32. Dxc4+ Dxc4 33. bxc4 Pxe5 33. ... Pb4 34. Le4 Te1 35. Ld2+- 34. Ld5 b5 35. cxb5+ Kxb5 36. Lb3 Pc4 37. Lf4 Th1 38. Lxc4+ Kxc4 39. Le5 en vlag, maar zwart staat hier toch verloren.

In de tweede partij grijpt Karel naar een idee van Gerard Welling. Op een of andere manier zijn Hollanders gek op rare systemen die met wit niets opleveren en waar ze met zwart gelijk groot nadeel mee hebben. 1.Pc3, De Leeuw of je nu wit of zwart hebt, alles om de theorie te vermijden. Maar als je echt goed wilt worden moet je hoofdvarianten spelen en heel hard werken, zoals Van Wely en Stellwagen doen.

Jonkman-Van der Weide
1. e4 g6 2. d4 Lg7 3. Pc3 c5 4. dxc5 Lxc3+ 5. bxc3 Pf6 Een door G.Welling uitgewerkt idee van Lawrence Day. Of het voor herhaling vatbaar is... 6. f3 Da5 7. Le3 Dxc3+ 8. Kf2 origineel gespeeld. De pion op c5 houdt de zwarte stelling klemvast. 8. ... Pc6 9. Lb5 0-0 10. Pe2 De5 11. a4 Ook 11. Pf4 kwam in aanmerking. 11. ... a6 11. ... Td8 12. Lxc6 bxc6 13. Ld4 Dc7 14. Lxf6 exf6 15. Dd6 .Dit eindspel lijkt erg slecht voor zwart, maar de partij is nauwelijks beter. 12. Lxc6 12. Lc4 d6 13. cxd6 Td8 laat zwart nog wat tegenspartelen 12. ... dxc6 13. Dd2 Le6 14. Dd4 zelfs dit tempoverlies deert wit niet. Zwart had hier natuurlijk dames moeten ruilen, maar ook dan is de zwakte op b7 funest. 14. ... Dc7 15. Dc3 Tad8 16. Lf4 Dc8 17. Lh6 Tfe8 18. h4 zelfs Jules Welling begrijpt dat het idee van zijn naamgenoot volledig zijn doel voorbij is geschoten. 18. ... Dc7 19. Lf4 Dc8 20. Tab1 Ph5 21. g4 Lxg4 Wanhoop, maar Harmen was in tijdnood... 22. fxg4 Pxf4 23. Pxf4 Dxg4 24. De3 e5 25. Pe2

Ik had enkel met Pd3 rekening gehouden, waarna Td4 wellicht nog wat kansen biedt. Nu is het helemaal uit, vooral omdat Te6 faalt op Dg5. 25. ... f5 26. Txb7 fxe4 27. Dh3 e3+ 28. Dxe3 Tf8+ 29. Ke1 Df5 30. h5 g5 31. h6 Kh8 32. Pg3 Df4 33. Tb3 Tfe8 34. Tf1 Dxa4 35. Tf7 Da1+ 36. Kf2 Tf8 37. Tb7 Hier ergens constateerde ik de vlag, maar dat bleek de mijne te zijn. 1-0

Nu moest er worden overgegaan op rapidschaak.

Jonkman-Van der Weide
In de eerste rapidpartij was ik de klap van de nederlaag nog duidelijk niet te boven... 1. e4 g6 2. d4 Lg7 3. c3 d6 4. Ld3 Pf6 5. Pf3 0-0 6. 0-0 De8?! 7. Te1 e5 8. h3 Pbd7 9. Pa3 a6 10. Pc4 b5 11. Pa5 Pb6 12. Le3 dit moest al, want c5 dreigde gevisiteerd te worden. 12. ... exd4 13. Lxd4 Pfd7 14. Dd2 Pe5 15. Pxe5 Lxe5 16. f4 Lxd4+ 17. cxd4 c5 Het openen van de stelling met ontwikkelingsachterstand is zelden goed. Zo ook hier niet. 18. e5 dxe5 19. dxc5 Pc4 20. Pxc4 bxc4 21. Lxc4 e4 22. Ld5+-

En met twee pionnen achter speelde zwart tevergeefs nog een tijdje door.

Van der Weide-Jonkman
1. b3 Het verhaal is bekend: toen Larsen deze zet door Van Geet gespeeld zag worden, begreep hij onmiddellijk diens kracht. 1. ... e5 2. Lb2 Pc6 3. c4 Pf6 4. Pc3 Lb4 5. Pd5 Lc5 6. e3 0-0 7. Pf3 d6 het is een soort Thesing-systeem geworden, met verwisselde kleuren 8. a3 Pxd5 9. cxd5 Pe7 10. b4 Lb6 11. Lc4 c6 12. dxc6 bxc6 13. 0-0 d5 14. Le2 f6 15. Pe1 Lc7 16. Pd3 e4 17. Pc5 Dd6 18. g3 Lh3 19. Te1 f5 20. d3 Pg6 21. Db3 Kh8 22. Dc3 Tf7 23. Tac1 Lb6 24. Ted1 Te8 25. Td2 Dd8 26. Pa4 Te6 27. Pxb6 axb6 28. Dc2 f4! Ik had het idee dat wit prima stond in het middenspel, maar nu gaat er iets mis 29. dxe4 fxe3 30. fxe3 Dg5 31. Ld4 Txe4 32. Lxb6 Txe3 33. Lf1

Als zwart nu alles op f1 ruilt en dan op a3 slaat, staat hij een pion voor. Na rijp beraad volgde echter het afgrijselijke 33. ... Pe5?? 34. Lxh3 Pf3+ 35. Kh1 d4 36. Dxc6 h5 37. Tf2 Txa3 38. Tcf1 Tc3 39. De8+ ook dat nog! 39. ... Kh7 40. Dxf7 Pxh2 41. Txh2 Txg3 42. Df5+ Opgegeven. Voor mijn gevoel was dit het keerpunt in de match. En zo moest er overgegaan worden tot vluggeren.

Van der Weide-Jonkman,
1. b3 De eerste snelschaakpartij. Natuurlijk houd ik aan mijn strategie vast 1. ... e5 2. Lb2 Pc6 3. c4 Pf6 4. Pc3 Lb4 5. g3 0-0 6. Lg2 d6 7. Pf3 h6 8. 0-0 Le6 9. d4 exd4 10. Pxd4 Ld7 11. Pd5 Pxd5 12. cxd5 Pe5 Tussen zet 9 en 12 heeft zwart zijn tegenstander een strategisch gewonnen stelling in handen gespeeld. 13. h3 Lc5 14. f4 Pg6 15. Kh2 a5 16. e4 a4 17. Dd2 f6 18. b4 Lb6 19. Pe6 Lxe6 20. dxe6 Te8 21. Dd5 c6 22. Dh5 Pf8 23. f5 d5 24. exd5 cxd5 25. Tad1 d4 26. Lxd4 Lxd4 27. Tf4 Lg1+ 28. Kxg1 Db6+ 29. Kh2 Te7 30. Tfd4!+-

Hierna werd zwart langzaam maar zeker uitgetikt.

Jonkman-van der Weide
1. e4 g6 "Never change a losing strategy" - Erik Hoeksema. 2. d4 Lg7 3. c3 d6 4. Ld3 Pf6 5. Pf3 0-0 6. 0-0 Pc6 7. Te1 e5 8. h3 Ph5 9. Lg5 De8 10. dxe5 Pxe5 11. Pxe5 Dxe5 12. Dd2 Te8 13. Pa3 Le6 14. Pb5 Dc5 15. b4 Dc6 16. Pd4 Dd7 17. Lb5 c6 18. Ld3 a5 19. b5 c5 20. Pxe6 Dxe6 21. Tad1 De5 22. Lc4 Dxc3 23. Dd5 Kh8 24. Tc1 De5 25. Dxe5 Txe5 26. f4 Txg5 Na afloop was er nogal wat kritiek op dit kwaliteitsoffer. Volgens mij is de zwarte stelling 'onverliesbaar'. Natuurlijk niet zoals ik het speel. 27. fxg5 Ld4+ 28. Kh2 Le5+ 29. Kg1 Ld4+ 30. Kh1 b6 31. g4 Pf4 32. h4 Le5 33. Lxf7 Tf8 34. Lc4 Kg7 35. Te3 h6 36. gxh6+ Kxh6 37. Tf1 g5 38. h5 Tf6!

U vraagt zich wellicht af hoe wit dit nog heeft kunnen verliezen. Welnu, om de zwarte vesting te slopen moest het paard op f4 geëlimineerd worden. Hierna bereikt de witte koning weliswaar d5, maar de zwarte c-pion ontglipte plotseling naar c3. Toen was Tc7 (idee Tc5) plotseling ondekbaar mat... Na de match kon ik nog maar één woord uitbrengen: vreselijk...


---