Actueel

Toenemende druk brengt kwaliteit rechtspraak in gevaar
Bron: Raad voor de rechtspraak 's-Gravenhage
Datum actualiteit: 5-03-2003

De kwaliteit van de rechtspraak komt in gevaar als extra investeringen in de rechterlijke organisatie de komende jaren uitblijven. Aanscherping van het veiligheidsbeleid en internationalisering van het recht zorgen voor meer en moeilijker zaken. Deze ontwikkelingen kunnen niet met de bestaande capaciteit worden opgevangen. Dat schrijft de Raad voor de rechtspraak in een brief aan de informateurs.

Door maatschappelijke en juridische ontwikkelingen zal het aantal rechtszaken de komende jaren sterk toenemen. Er is de laatste jaren sprake van een trendmatige groei van het aantal rechtszaken in alle sectoren. Aanscherping van het veiligheidsbeleid zal in de nabije toekomst leiden tot een toename van het aantal strafzaken. Tegelijk worden rechtszaken onder invloed van het internationale en Europese recht complexer. Wensen vanuit de politiek en samenleving maken procedures steeds bewerkelijker.

De rechtspraak is niet berekend op de gevolgen van deze ontwikkelingen.
De Raad voor de rechtspraak maakt zich ernstig zorgen over de financiële situatie van de rechtspraak in de komende jaren. Het uitblijven van investeringen leidt tot maatschappelijke en economische schade die een veelvoud is van de bespaarde uitgaven. De Raad doet een klemmend beroep op de bij de kabinetsformatie betrokken partijen om - juist in het huidige economische klimaat - te blijven investeren in de rechtspraak.

Indien er geen extra middelen ter beschikking worden gesteld zal de rechtspraak keuzes moeten maken op grond van juridische en maatschappelijke overwegingen. In het strafrecht zal de prioriteit worden gelegd bij strafzaken van gedetineerde verdachten. De wachttijd van politierechterzaken zal daardoor snel oplopen tot vrijwel twee jaar. Daarmee komt de gewenste criminaliteitsbestrijding in gevaar en het gevoel van onveiligheid bij de burgers zal, in tegenstelling tot de gewenste doelstelling van het veiligheidsprogramma, verder toenemen.
In de civiele sector ontstaat ernstige vertraging in de afhandeling van zaken die voor het economisch verkeer van belang zijn. Zo zullen incassozaken minder voortvarend kunnen worden afgedaan, wat kan leiden tot een toename van het aantal faillissementen en daarmee weer tot extra verlies van arbeidsplaatsen. Juist in een slechter economisch klimaat, waarin toch al meer een beroep op de rechter wordt gedaan, ontstaat zo een neerwaartse spiraal.

De Raad verwijst in zijn brief naar het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het regeringsbeleid. Daarin wordt een goed functionerende rechtspraak, die het vertrouwen van de burger geniet, genoemd als een van de belangrijkste pijlers van de rechtsstaat. De Raad pleit er dan ook voor om de komende jaren voldoende financiële armslag te bieden om te voorkomen dat al bestaande knelpunten uitgroeien tot onoverkomelijke obstakels voor een goede rechtspraak.

De brief aan de informateurs is opgenomen op de site van de Raad voor de rechtspraak op rechtspraak.nl.