Ordina Beheer NV
ORDINA NV http://www.ordina.nl
Ordina realiseert in 2002 solide resultaten
PERSBERICHT
Utrecht, 4 maart 2003
ORDINA NV REALISEERT IN 2002 SOLIDE RESULTATEN IN MOEILIJKE MARKT
- Omzet: EUR 397,6 miljoen. - EBITA: EUR 29,7 miljoen. - Nettowinst: EUR 18,1 miljoen. - Dividend: EUR 0,09 per aandeel in contanten. - Sterke operationele cashflow leidt tot positieve bankstand per 31 december 2002. - Ordina verwacht voor 2003 een aanhoudende druk op de markt voor ICT-dienstverlening, hetgeen zijn weerslag zal hebben op het omzetvolume van Ordina in 2003. - De in februari 2003 aangekondigde capaciteitsreductie zal, gegeven de daarmee samenhangende kosten, voor de langere termijn positief bijdragen aan de winstgevendheid van Ordina. - De reorganisatiekosten van circa EUR 7,5 miljoen zullen, in combinatie met de verwachte druk op het omzetvolume, het resultaat over de eerste helft van 2003 zeer fors beïnvloeden. Financiële gang van zaken 'Als gevolg van de slechte economische omstandigheden in 2002, hebben zowel de omzet als de resultaten van Ordina duidelijk onder druk gestaan. Ondanks de aanhoudend moeilijke marktomstandigheden, welke zich vertaalden in een druk op tarieven en bezettingsgraden, heeft Ordina over 2002 een EBITA gerealiseerd die in lijn ligt met onze prognose van eind augustus 2002', aldus Hans den Hartog, CFO van Ordina. 'Met name als gevolg van het tijdig en snel doorvoeren van een capaciteitsreductie, begin 2002, de maximale commerciële gerichtheid van de Ordina-organisatie en een sterke focus op kostenbeheersing, is Ordina in staat geweest de daling van omzet, resultaat en marges te beperken. Daarnaast heeft Ordina zich met succes maximaal gericht op de operationele cashflow. Met name als gevolg van een duidelijk verbeterde debiteurenpositie, is de liquiditeitspositie per jaareinde sterk verbeterd (EUR 11,3 miljoen positief ten opzichte van EUR 18,4 miljoen negatief per 31 december 2001).' Ordina realiseerde over 2002 een omzet van EUR 397,6 miljoen, een daling van 10% ten opzichte van de omzet over 2001 (EUR 444,0 miljoen). De EBITA beliep EUR 29,7 miljoen (2001: EUR 44,6 miljoen). De nettowinst over 2002 bedroeg EUR 18,1 miljoen, een daling van 38% ten opzichte van de nettowinst over 2001. De marges stonden in 2002, als gevolg van de marktomstandigheden, onder druk. Als gevolg van een sterke daling van het kostenniveau, werd de margedruk beperkt. De EBITA uitgedrukt in een percentage van de omzet beliep in 2002 7,5 in vergelijking tot 10,1 in 2001. De nettowinst voor amortisatie van goodwill over 2002 uitgedrukt in een percentage van de omzet bedroeg 5,0 (2001: 6,8). De nettowinst per aandeel voor amortisatie van goodwill bedroeg in 2002 EUR 0,59 (2001: EUR 0,90). Na amortisatie van goodwill beliep de nettowinst per aandeel over 2002 EUR 0,54. Ontwikkelingen in 2002 Algemeen 'De wereldwijde economische malaise heeft impact gehad op de manier waarop bedrijven en overheden naar hun bedrijfsvoering kijken en met hun financiële speelruimte omgaan', aldus Ronald Kasteel, CEO van Ordina. 'De effecten van politieke instabiliteit, een mondiaal gevoel van onveiligheid, oorlogsdreiging en maatschappelijke onrust hadden een duidelijke impact op de economie en werden in 2002 algemeen gevoeld. Concentratie op kernactiviteiten, benutten van efficiencywinsten binnen de eigen keten, kostenbesparing en een terughoudende investeringsbereidheid zijn over de volle breedte van de markt aan de orde. In lijn met deze trends, overwegen bedrijven en overheden hun ICT-activiteiten geheel of ten dele onder te brengen bij ICT-dienstverleners. Voorts richten bedrijven en overheden zich op verdere professionalisering van hun inkoop, teneinde de total cost of ownership te verlagen, ook van hun ICT-voorzieningen. In lijn met deze ontwikkeling is de status van preferred supplier in 2002 opnieuw in belang toegenomen. De geschetste marktontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de markt voor ICT-dienstverlening in Nederland in 2002 naar schatting met meer dan 15% is gekrompen.' Belangrijkste marktontwikkelingen per sector De overheidsmarkt werd in 2002 in sterke mate beïnvloed door de politieke instabiliteit en de maatschappelijke onrust die rond de verkiezingen in mei ontstonden, gevolgd door de snelle val van de regering. De trend naar daadkrachtig bestuur is echter wel merkbaar ingezet. Er is fors bezuinigd om geld vrij te maken voor de nieuwe kernthema's zorg, veiligheid en onderwijs. Teruglopende overheidsinkomsten leidden echter tot terughoudendheid ten aanzien van investeringen. In de deelmarkt sociale zekerheid heeft het UWV zich maximaal gericht op de vervolmaking van het fusieproces en het bereiken van kostenefficiency in de uitvoering van haar taken. In de financiële wereld bundelen partijen delen van administratieve taken in zogenoemde shared service centers. Ook (business process) outsourcing is een thema dat toenemende belangstelling geniet. De investeringsbereidheid stond in heel 2002 echter onder druk. Projecten werden uitgesteld en beslissingstrajecten werden opnieuw langer. Met name projecten met een korte terugverdientijd, dan wel met een zichtbare bijdrage aan het bereiken van efficiency en effectiviteit vonden wel doorgang. Ook in de sectoren Trade Transport & Industry en Utilities, Telecom en Media was de impact van de algemene economische ontwikkelingen opnieuw sterk. Ook in deze sectoren werd in 2002 maximaal gestuurd op kostenreductie en werden geplande projecten uitgesteld of afgeblazen. Budgetten voor research en development stonden onder druk, met als gevolg een dalende vraag naar dienstverlening op het gebied van embedded software. Met name snel renderende ICT-projecten die de cashflow en efficiency van klanten verbeteren, vonden wel doorgang. De telecommarkt stond in 2002 in het teken van sterke kostenreducties met een significante impact op ICT-budgetten. In de utilities-branche staat gehele of gedeeltelijke outsourcing van ICT-taken vaak prominent op de bestuursagenda. Omzetontwikkeling, algemeen Ronald Kasteel: 'Nu de markt voor ICT-dienstverlening naar schatting met meer dan 15% is gedaald, is Ordina er, ondanks de omzetdaling, in 2002 opnieuw in geslaagd marktaandeel te winnen. De maximale commerciële gerichtheid van de organisatie heeft daar belangrijk aan bijgedragen. Door branche- en domeinkennis optimaal te combineren met kennis van hoogwaardige ICT, heeft Ordina oplossingen voor haar klanten kunnen leveren die er werkelijk toe doen. Ordina heeft bij het merendeel van haar grote klanten in de verschillende sectoren dan ook de status van preferred supplier; het aantal preferred supplierships is het afgelopen jaar dan ook opnieuw toegenomen.' De omzet van Ordina over 2002 is als volgt verdeeld over de branches waarin Ordina actief is. Omzetontwikkeling per branche (x EUR 1 miljoen) 2002 2001 ontw. Finance 78,4 84,3 -7, 0% Sociale Zekerheid 84,0 96,6 -13,0% Public 103,9 96,3 7, 9% Trade, Transport & Industry 95,1 106,7 -10, 9% Utilities, Telecom & Media 24,7 46,7 -47, 2% Overige 11,5 13,4 -14, 1% ----- ----- Totaal 397,6 444,0 -10, 4% Omzetontwikkeling naar diensten/competenties Ordina streeft naar een evenwichtige verdeling tussen omzet uit langdurige (beheer)overeenkomsten en projecten. Het omzetaandeel van langetermijnovereenkomsten (outsourcing) nam in het afgelopen jaar toe. De omzetverdeling naar diensten/competenties - welke overigens veelal in samenhang worden aangeboden aan klanten - was over 2002 als volgt: (x EUR 1 miljoen) 2002 2001 ontw. (Management) Consulting 81,0 82,8 -2,2% System development and integration 217,4 266,6 -18, 5% Managed Services 99,2 94,6 4,9% ----- ----- Totaal 397,6 444,0 -10, 4% Verdere transparantie organisatiestructuur Ordina kent een marktgerichte organisatiestructuur, welke sinds 1 januari 2003 is onderverdeeld in een een viertal sectoren, te weten Ordina Finance, Ordina Public, Ordina Trade Transport & Industry en Ordina Utilities, Telecom & Media. Binnen de sectoren zijn specifieke competenties op eenduidige wijze en onder eenduidige naamgeving gebundeld in een beperkt aantal werkmaatschappijen. De verdere transparantie van de organisatiestructuur geeft klanten en medewerkers maximale duidelijkheid over welke competenties Ordina in de verschillende sectoren te bieden heeft. De filosofie is en blijft dat binnen sectoren branche- en marktkennis worden gebundeld en gecombineerd met kennis van de nieuwste, bewezen technologie. In deze combinatie realiseert Ordina duurzame oplossingen voor haar opdrachtgevers. Onafhankelijk van de sectoren zijn Ordina Desktop Solutions en Ordina Dataservices gepositioneerd, nu de dienstverlening van deze onderdelen minder branchespecifiek is. De diensten van deze onderdelen worden in nauwe samenwerking met het verkoopkanaal van de sectoren aangeboden aan de markt. Medewerkers Als gevolg van de verslechterde marktomstandigheden in de ICT-dienstverlening, is de algemene krapte op de arbeidsmarkt afgenomen. Veel ICT-dienstverleners, waaronder Ordina, hebben in 2002 gedwongen afscheid genomen van een deel van hun medewerkers. Desondanks blijven kwalitatief hoogwaardige medewerkers schaars. Temeer daar de overheid en het bedrijfsleven serieuzere concurrenten op de arbeidsmarkt zijn geworden. Het aantal medewerkers daalde bij Ordina in 2002 naar 3.754 per jaareinde. Indien gedwongen ontslagen niet worden meegerekend, bedroeg het ongewenste verloop ruim 10%. Acquisities Ordina was in 2002, mede ingegeven door de begin 2002 doorgevoerde capaciteitsreductie, minder actief op het gebied van overnames dan in voorgaande jaren. Ondanks het feit dat vele overnamekandidaten zich aanmeldden, vaak ingegeven door de verslechterde marktomstandigheden, was Ordina gemiddeld genomen minder geïnteresseerd. In 2002 werd Boardware, de ICT-dochter van Kappa Packaging, geacquireerd. Met die acquisitie heeft Ordina een deel van de ICT-taken van Kappa Packaging overgenomen, inclusief de verdere uitrol en het beheer en onderhoud van het door Kappa ontwikkelde ERP-systeem. Verder werd het in de tweede helft van 2001 geacquireerde Devote succesvol geïntegreerd in de sectoren Finance en TTI. De toegevoegde waarde van deze overname is in het afgelopen jaar gebleken. Ordina verwierf verschillende aansprekende projecten op het gebied van e-business doordat zij beschikt over de juiste competenties, waaronder interactive design. Tot slot werden eind 2002 voorbereidende besprekingen gehouden voor de in januari van dit jaar aangekondigde acquisitie van Clockwork. Clockwork richt zich met haar zestig medewerkers op het ontwikkelen van innovatieve concepten voor internet en implementeert strategieën voor klantcontacten en loyaliteitssystemen (CRM). Ordina verwacht de acquisitie van Clockwork in de loop van deze maand af te wikkelen. Dividendvoorstel 2002 Overeenkomstig de in 2000 ingezette dividendpolitiek, welke is gebaseerd op een pay out van circa 15% van de nettowinst, is het voorstel van de Raad van Bestuur voor 2002 een dividend in contanten van EUR 0,09 per aandeel, uit te keren ten laste van de overige reserves. Marktontwikkelingen in 2003 Recente marktontwikkelingen De markt voor ICT-dienstverlening staat sinds de jaarovergang meer onder druk dan in het jaar 2002, in welk jaar de markt ook reeds fors te lijden had onder slechte economie. De jaarovergang is door een aantal opdrachtgevers aangegrepen om projecten stil te leggen en een aantal geplande activiteiten niet op te starten. Dit was in voorgaande jaren ook het geval, zij het dat in de voorgaande jaren in de loop van het eerste kwartaal de vraag naar ICT-dienstverlening weer merkbaar toenam. Ondanks dat Ordina haar positie van preferred partner bij een groot aantal opdrachtgevers heeft verstevigd en Ordina op een groot aantal zeer aansprekende projecten bij grote klanten actief is, vertoont de markt tot op heden geen verbetering ten opzichte van de geconstateerde terughoudendheid bij jaarovergang. Dit wordt ook ingegeven door het feit dat beslissingstrajecten bij opdrachtgevers nog meer tijd in beslag nemen dan voorheen. Daarnaast geeft de huidige markt, gezien de algemene economische situatie, geen aanleiding om aan te nemen dat het beeld snel zal verbeteren. Ook de internationale onrust draagt niet bij aan een mogelijk herstel van het economisch vertrouwen. In vergelijking met 2002 tekent zich bovendien een duidelijke verslechtering van de marktsituatie af bij de overheid. Naast de reeds gemelde invloedsfactoren, leiden teruglopende overheidsinkomsten in combinatie met een kabinetsformatie, ondanks de sterke marktpositie van Ordina, tot merkbare luwte in deze voor Ordina belangrijke markt. Capaciteitsreductie Ronald Kasteel: 'In reactie op deze ontwikkelingen, maakten wij op 19 februari jongstleden bekend dat wij ons, ondanks de relatief goede resultaten over het jaar 2002, op basis van de huidige marktsituatie en vanuit een lange termijn rendementsperspectief genoodzaakt zien een capaciteitsreductie in te zetten, waarbij in totaal circa 225 medewerkers hun baan zullen verliezen, circa 175 professionals en circa 50 medewerkers in de overhead. Onder de professionals richt deze reductie zich met name op activiteiten op het gebied van (management) consulting en softwareontwikkeling, waaronder begrepen technische automatisering. De reductie zal voor een belangrijk deel plaatsvinden in de sectoren Public en TTI (Trade, Transport & Industry). Ook in de andere organisatieonderdelen wordt het personeelsaantal teruggebracht, zij het in beperktere mate. In de overhead zal circa een 50-tal medewerkers hun baan verliezen, zowel in de sectoren en deelnemingen als op corporate niveau.' Met de capaciteitsreductie zal een bedrag van circa EUR 7,5 miljoen voor belastingen aan reorganisatiekosten gemoeid zijn. Dit bedrag zal onderdeel uitmaken van de bedrijfskosten over het eerste halfjaar van 2003. De beoogde kostenbesparing die met de reductie van het aantal medewerkers zal worden gerealiseerd, bedraagt op jaarbasis circa EUR 12 miljoen. Marktontwikkeling op de langere termijn en strategische hoofddoelstellingen Gegeven het feit dat ICT van steeds groter strategisch belang is geworden in het afgelopen decennium, zijn investeringen in ICT en daaraan gerelateerde dienstverlening op de langere termijn essentieel voor het Nederlandse bedrijfsleven en de Nederlandse overheid. Een fundamentele verbetering van de marktsituatie voor ICT dienstverleners zal echter pas werkelijk plaatsvinden als het vertrouwen in de economie toeneemt en de bedrijfsresultaten niet langer teruglopen en uitzicht bieden op een positieve ontwikkeling. Voorts blijft gehele of gedeeltelijke outsourcing van de ICT-functie een actueel thema. Ordina verwacht dat de markt voor total outsourcing in Nederland mogelijk geringer zal zijn dan in Angelsaksische landen. Partiële outsourcing zal naar verwachting veelvuldiger voorkomen. Met name op het gebied van applicatiemanagement heeft Ordina inmiddels een uitstekend trackrecord opgebouwd, hetgeen kansen biedt voor de toekomst. Ordina streeft ernaar een voorhoedepositie in te nemen in de Nederlandse markt voor ICT-dienstverlening. Zowel autonoom als door acquisities moet een kwaliteitsniveau en een omvang worden bereikt die past bij een toponderneming. Gegeven deze ambitie en in het licht van de geschetste marktontwikkelingen en de economische situatie, blijft Ordina de volgende, lange termijn strategische hoofddoelstellingen nastreven: - blijvende focus op optimale winstgevendheid; - strategische klantpartnerships met grote bedrijven en overheidsinstellingen; - afnemende kwetsbaarheid voor conjuncturele schommelingen; - krachtig imago naar klanten, medewerkers en aandeelhouders; - aantrekkelijk werkgever voor talentvolle ambitieuze (potentiële) medewerkers; - leveren van een bijdrage aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Door gericht te koersen op bovenstaande hoofddoelstellingen, verwacht Ordina haar ambities te kunnen realiseren en één van de leidende ICT-dienstverleners te zullen zijn op de Nederlandse markt. De focus is de eerstkomende periode dan ook op Nederland gericht. Wijziging samenstelling Raad van Commissarissen Overeenkomstig het rooster van aftreden, zal de heer Drs. A. (Aris) Wateler bij de aankomende Algemene Vergadering van Aandeelhouders terugtreden als voorzitter en lid van de Raad van Commissarissen van Ordina NV. De heer Wateler heeft sinds 1996 het voorzitterschap van de Raad vervuld. De leden van de Raad van Bestuur en de overige leden van de Raad van Commissarissen willen de heer Wateler reeds thans veel dank zeggen voor zijn maximale inzet voor en bijdrage aan de ontwikkeling van Ordina. Het voornemen is dat, eveneens bij de aankomende Algemene Vergadering van Aandeelhouders, de heer Mr C.J. (Carlo) de Swart zal toetreden tot de Raad van Commissarissen en dat de heer De Swart het voorzitterschap van de Raad op zich zal nemen. Statutenwijziging Gegeven het feit dat Ordina voor het derde achtereenvolgende jaar voldoet aan de criteria van het structuurregime, zal Ordina in aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders een statutenwijziging voorleggen, teneinde de statuten in overeenstemming te brengen met de wettelijke vereisten ingevolge het structuurregime. Voorts is Ordina voornemens om de Algemene Vergadering van Aandeelhouders te verzoeken om, naast de jaarlijkse machtiging tot uitgifte van aandelen en het verlenen van rechten tot het nemen van aandelen, een machtiging te verstrekken om in voorkomend geval eigen aandelen te kunnen inkopen. Verwachtingen De markt voor ICT-dienstverlening staat in de eerste maanden van 2003 verder onder druk. De marktsituatie zal naar verwachting, gegeven de algemene economische ontwikkelingen, de internationale onrust, de afnemende overheidsinkomsten en de kabinetsformatie, op korte termijn geen fundamentele verbetering doormaken. Dientengevolge heeft Ordina in februari van dit jaar een capaciteitsreductie aangekondigd waarbij circa 225 medewerkers hun baan zullen verliezen. De marktsituatie zal naar verwachting zijn weerslag hebben op het omzetvolume van Ordina in 2003. Deze druk op de omzet zal, in samenhang met de aangekondigde capaciteitsreductie, welke in het eerste halfjaar leidt tot een reorganisatielast van circa EUR 7,5 miljoen voor belasting, een zeer forse impact hebben op met name het resultaat van Ordina in het eerste halfjaar van 2003 in vergelijking met het resultaat over dezelfde periode in 2002. Met inachtname van het vorenstaande en met het oog op de langere termijn winstgevendheid, zal Ordina zich in 2003 opnieuw maximaal richten op commercie, de uitbouw van haar positie als preferred partner bij haar grote klanten en outsourcingsmogelijkheden. Tezamen met een blijvende, strakke kostenbeheersing, streeft Ordina ernaar om in 2003 opnieuw solide resultaten te boeken die een uitstekende basis vormen voor de langere termijn. Over Ordina Ordina is een beursgenoteerde en toonaangevende dienstverlener in de markt voor Informatie en Communicatie Technologie. De organisatie, opgericht in 1973, telt thans ruim 3.750 medewerkers. Ordina ondersteunt haar opdrachtgevers met behulp van hoogwaardige informatie- en communicatietechnologie om strategisch voordeel te behalen, door toepassing van gedegen vakkennis van ICT in combinatie met voortdurende innovatie en een heldere kijk op bedrijfskundige vraagstukken. Het dienstenpakket omvat onder meer management- en business-consultancy, ICT-consultancy, ERP-consultancy en -beheer, applicatieontwikkeling en -beheer en het ontwikkelen van embedded software. Het aandeel Ordina NV is genoteerd aan de Amsterdamse Effectenbeurs. Geconsolideerde balans per 31 december 2002 Ordina NV (na winstverdeling, in duizenden euro's) 31 december 2002 31 december 2001 ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa 38.460 28.686 Materiële vaste activa 18.169 21.219 ------ ------- 56.629 49.905 Vlottende activa Voorraden 3 159 Vorderingen 97.495 132.374 Liquide middelen 11.319 41 ------ ------- 108.817 132.574 ------- ---- --- TOTAAL 165.446 182. 479 ======= ==== === PASSIVA Eigen vermogen 78.808 61.889 Voorzieningen 1.053 1. 189 Kortlopende schulden Crediteuren 19.759 27.910 Belastingen/premies 14.558 6.564 Bancair krediet - 18.429 Overige schulden 51.268 66.498 ------ ------ 85.585 119.401 ------ ---- --- TOTAAL 165.446 1 82.479 ======= ==== === Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2002 Ordina NV (in duizenden euro's) 2002 2001 ---------------- -------------- --- Netto-omzet 397.576 443. 969 Inkoopwaarde hard- en software 30.069 28.757 Uitbestede werkzaamheden (inhuur) 45.660 65.408 Personeelskosten 254.044 260.595 Overige bedrijfskosten 27.169 34.365 ------- ------- Totaal bedrijfslasten 356.942 389.125 ------- ------- Resultaat voor interest, belastingen, afschrijvingen en amortisatie goodwill 40.634 54.844 Afschrijvingen 10.984 10. 188 ------ --- --- Resultaat voor interest, belastingen en amortisatie goodwill 29.650 44.656 Amortisatie goodwill 1.849 840 ------ --- --- Resultaat voor interest en belastingen 27.801 43.816 Rentelasten 1.364- 984- ------- --- ---- Resultaat voor belastingen 26.437 42.832 Belastingen 8.366 13. 632 ------ --- --- Nettowinst 18.071 29. 200 ====== === === Gegevens per aandeel Aantal uitstaande aandelen van nominaal EUR 0,10 33.478.949 33.330.522 Nettowinst voor amortisatie goodwill + 0,59 0,90 Nettowinst na amortisatie goodwill + 0,54 0,88 Nettowinst voor amortisatie goodwill na volledige uitoefening van alle uitstaande optierechten + 0,56 0,85 Nettowinst na amortisatie goodwill na volledige uitoefening van alle uitstaande optierechten + 0,51 0,82 + Op basis van gemiddeld aantal uitstaande aandelen, in Euro's Geconsolideerd overzicht van kasstromen Ordina NV (in duizenden euro's) 2002 2001 --------------- ---------- --- Kasstroom uit operationele activiteiten Nettowinst 18.071 29. 200 Afschrijvingen immateriële vaste activa 1.849 840 Afschrijvingen materiële vaste activa 10.984 10.188 Mutatie voorzieningen 136- 150- ------- ------- 12.697 10.878 ------ ------ 30.768 40. 078 Veranderingen in werkkapitaal: Vorderingen 35.278 14.350- Voorraden 156 85 Kortlopende schulden 16.022- 9.523- ------- ------- 19.412 23.788- ------ ------- Kasstroom uit operationele activiteiten 50.180 16.290 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Verwerving groepsmaatschappijen 10.494- 28.680- Investeringen in materiële vaste activa 8.238- 12.781- Desinvesteringen in materiële vaste activa 731 266 ------- ------- Kasstroom uit investeringsactiviteiten 18.001- 41.1 95- Kasstroom uit financieringsactiviteiten Emissie aandelen 1.878 1.372 Dividend 4.350- 4.997- ------ ------ Kasstroom uit Financieringsactiviteiten 2.472- 3.6 25- ------ --- --- Mutatie liquide middelen 29.707 28.530- ====== ==== === ----------------------------------------------------------------------