Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Slagvaardigheid uitgebreide EU baart
zorgen; WRR pleit voor flexibeler bestuur.

PERSBERICHT

Slagvaardigheid uitgebreide EU baart zorgen; WRR pleit voor flexibeler bestuur.

---

04-03-2003

In de uitgebreide Europese Unie van 25 lidstaten wordt slagvaardig optreden lastiger. Toch vragen een aantal urgente vraagstukken, zoals bijv. de houdbaarheid van de pensioenen, de opvang van asielzoekers, de dreiging van het terrorisme, om een Europees antwoord. Daarom zal de EU meer gebruik moeten maken van flexibele methoden van beleidscoördinatie en nauwere samenwerking tussen kleine groepen landen.

Dit is de kern van het rapport Slagvaardigheid in de Europabrede Unie dat de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid vandaag publiceert. Het rapport schetst de nieuwe uitdagingen voor de monetaire unie, het sociale en werkgelegenheidsbeleid, het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid en de samenwerking op het terrein van justitie en binnenlandse Zaken. Ook formuleert het aanbevelingen ter versterking van de effectiviteit en het democratisch gehalte van de Europese besluitvorming. De WRR wil daarmee tevens een bijdrage leveren aan het Conventiedebat over de toekomst van Europa.

Flexibele methoden van beleidscoördinatie

De laatste jaren wordt in EU-verband geëxperimenteerd met processen van (open) beleidscoördinatie. Specifiek nationaal beleid wordt - veelal via directe betrokkenheid van nationale instanties - afgestemd op brede, gezamenlijk door de lidstaten onderschreven Europese doelstellingen (bijv. het verhogen van de arbeidsparticipatie). De WRR constateert dat deze methode vooral goed werkt als de nationale omstandigheden onderling zeer divers zijn en landen primair willen leren van elkaars beleid. Als cruciale collectieve Europese belangen dreigen te worden geschaad, is deze methode echter te vrijblijvend. Er is dan een sterkere rol weggelegd voor Europese instellingen als de Europese Commissie en het Europese Hof. Dit is volgens de WRR onder meer het geval bij het asielbeleid.

Nauwere samenwerking tussen kleine groepen landen

In principe hebben alle lidstaten van de EU dezelfde rechten en plichten. In de Europabrede Unie van 25 lidstaten zal het echter steeds vaker voorkomen dat sommige lidstaten initiatieven voor verdere integratie afwijzen op voor hen politiek gevoelige themas. Een aantal landen wil bijvoorbeeld een sterkere rol voor de Unie op buitenlands en veiligheidsgebied terwijl andere dat liefst zouden willen blokkeren. Nauwere samenwerking tussen een kleinere groep lidstaten die daartoe wél bereid en in staat is, kan dan in sommige gevallen een uitweg bieden uit de ontstane impasse. De WRR pleit in die gevallen wel voor een aantal garanties. Zo moeten alle lidstaten betrokken worden bij het overleg over de nauwere samenwerking. Ook is er een overbruggingsmechanisme nodig dat ervoor zorgt dat lidstaten zich later alsnog kunnen aansluiten bij de nauwere samenwerking.

Over de WRR

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) is een onafhankelijke denktank voor de Nederlandse regering. De WRR geeft de regering gevraagd en ongevraagd advies over onderwerpen vanuit een langetermijnperspectief. Deze onderwerpen zijn sectoroverstijgend en hebben betrekking op maatschappelijke vraagstukken waarmee de regering in de toekomst te maken kan krijgen. De WRR-adviezen krijgen hun weerslag in openbare rapporten, die zowel een probleemstellend als adviserend karakter kunnen hebben. Meer informatie over de WRR op internet: www.wrr.nl

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (2003) Slagvaardigheid in de Europabrede Unie, Rapporten aan de Regering nr. 65, Den Haag: Sdu Uitgevers.

isbn 90-12-098084. Het rapport is ook beschikbaar op de website van de wrr.

Deze publicatie (Prijs 34) is te bestellen bij: Sdu Servicecentrum Uitgeverijen
Postbus 20014
2500 EA 's-Gravenhage
tel. 070-378 9880
fax 070-378 9783
U kunt ook rechtstreeks via de bestelpagina op de internet site van de Sdu bestellen

© WHY Service Group, for comments e-mail the Webmaster