Ministerie van Algemene Zaken
Postadres Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Postbus 20001 der Staten-Generaal
2500 EA Den Haag
Bezoekadres
Binnenhof 19, Den Haag
Datum Kenmerk Onderwerp
28 februari 2003 03M450819 Waarden en Normen
Vanaf zijn aantreden op 22 juli 2002 heeft het kabinet het belang van waarden en
normen voor de kwaliteit van onze samenleving actief willen uitdragen. Dit in de
wetenschap dat het door velen ervaren verval van waarden en normen duidelijke
raakvlakken heeft met tal van problemen die onze huidige samenleving kenmerken,
zoals onveiligheid in de publieke ruimte, hinderlijk gedrag in het verkeer en het
openbaar vervoer, pesten op school en geweld op tv.
Het kabinet heeft ervaren onder meer bij de Algemene Politieke Beschouwingen in
Uw Kamer op 18 en 19 september 2002 dat de agendering van het thema waarden
en normen op brede politieke ondersteuning kan rekenen.
In mijn brief aan Uw Kamer d.d. 4 oktober 2002 heb ik uiteengezet dat het kabinet
in het kader van het waarden- en normendebat voor een aanpak heeft gekozen
volgens drie sporen. Het eerste spoor omvat de dialoog met de burger. In het tweede
spoor staat de vraag centraal welke initiatieven de verschillende bewindspersonen op
hun beleidsterrein kunnen nemen of welke lopende initiatieven zij kunnen uitlichten,
verbreden en versterken. Het derde spoor richt zich op de achterliggende vraag naar
de fundamentele waarden in onze samenleving. Hiertoe heeft het kabinet op 8
november 2002 een adviesaanvraag aan de Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid (WRR) gericht, waarbij de raad is verzocht tevens de samenwerking
te zoeken met de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) en het Sociaal
en Cultureel Planbureau (SCP).
In mijn brief d.d. 16 december 2002 heb ik Uw Kamer op de hoogte gesteld van de
voortgang op de verschillende onderdelen van de kabinetsaanpak. Daarbij heb ik in
relatie tot het tweede spoor aangegeven dat het ministerie van Algemene Zaken het
Forum voor Democratische Ontwikkeling (FDO) heeft verzocht een inventarisatie te
maken van op het terrein van waarden en normen relevante lokale, sectorale en
departementale initiatieven. Het FDO heeft deze inventarisatie inmiddels afgerond
en neergelegd in de bijgaande rapportage, die ik u hierbij namens het kabinet graag
aanbied.
De rapportage van het FDO is uit de aard der zaak een momentopname. Ook heeft
het FDO geen volledigheid gepretendeerd. Dat laat echter onverlet dat de rapportage
volgens het kabinet een goed beeld geeft van de diverse typen activiteiten die op
sectoraal, lokaal en departementaal niveau worden ondernomen op het vlak van
waarden en normen. De rapportage laat zien dat er in Nederland op tal van
manieren en in uiteenlopende geledingen van onze samenleving vele activiteiten
worden ontplooid ter versterking van waarden en normen. Ook blijkt uit de
rapportage dat er een duidelijk draagvlak bestaat voor beleidsinitiatieven die deze
inspanningen ondersteunen en verbreden.
Het kabinet is het FDO zeer erkentelijk voor het opstellen van deze uitgebreide
rapportage. De inventarisatie van initiatieven leent zich volgens het kabinet goed
voor ontsluiting via de website die in het kader van het eerste spoor voor het
volgende kabinet wordt voorbereid. De inventarisatie wordt daarmee toegankelijk
gemaakt voor een groot publiek, opdat geïnteresseerde burgers en organisaties met
deze informatie hun voordeel kunnen doen. Koppeling aan de website kan er tevens
toe bijdragen dat de voortgang en de uitkomsten van de uiteenlopende initiatieven op
een samenhangende wijze kunnen blijven worden gevolgd.
Gezien de demissionaire status van het huidige kabinet, is het evenwel aan het
volgende kabinet om te bepalen op welke wijze het waarden- en normendebat zal
worden voortgezet. Bij de bepaling van de accenten in het vervolg van de aanpak kan
de rapportage van het FDO naar de mening van het kabinet een belangrijke rol
spelen.
Met de meeste hoogachting,
mr. dr. J.P. Balkenende
Pagina
2/2