KNMG

Verantwoording levensbeëindigend handelen is belangrijk

In een uitzending van het TV-programma Reporter vandaag, 27 februari 2003, komt aan de orde dat artsen de Euthanasiewet zouden omzeilen, door langs andere wegen (pijnbestrijding, terminale sedatie) het overlijden van de patiënt te bespoedigen en zo de 'rompslomp' van de Euthanasiewet te vermijden. Deze informatie, die onder meer uit onderzoek al langer bekend was, baart de KNMG zorgen.

In gevallen waarin een arts medicatie toedient met de bedoeling om het leven van een patiënt te beëindigen acht de KNMG het van groot belang dat de regels en procedures van de Euthanasiewet worden gevolgd. Die regels dienen ter bescherming van de patiënt en ter bevordering van de kwaliteit van het medisch handelen. Van artsen mag worden verlangd dat zij dergelijke handelingen melden en daarover verantwoording afleggen. De door sommige artsen ervaren omslachtigheid van de wettelijke procedure mag geen argument zijn om van melding en verantwoording af te zien.

Het is belangrijk om euthanasie, pijnbestrijding en terminale sedatie van elkaar te onderscheiden. Deze activiteiten kunnen in elkaars verlengde liggen, maar hebben elk een eigen toepassingsgebied en eigen criteria en indicaties. Zowel pijnbestrijding, terminale sedatie als euthanasie behoren te worden verricht met inachtneming van de geldende criteria en zorgvuldigheidseisen. Die zijn te vinden in de wet (euthanasie) en in richtlijnen die binnen de medische beroepsgroep zijn ontwikkeld (pijnbestrijding en terminale sedatie).

Heeft een arts met het toedienen van medicatie het doel het leven van de patiënt te beëindigen, dan is in de visie van de KNMG sprake van levensbeëindigend handelen (euthanasie) en behoren de daarvoor geldende wettelijke regels en voorwaarden te worden gevolgd (waaronder het verzoek van de patiënt, consultatie van een onafhankelijk arts en melding achteraf bij de toetsingscommissie).

Buiten de Euthanasiewet vallen situaties waarin de patiënt in de allerlaatste levensfase niet meer bij machte is een verzoek te doen, maar wel ondraaglijk lijdt. Dit zijn situaties en dilemma's waar artsen in de praktijk mee worstelen, en waarvoor de geldende regels niet altijd een oplossing bieden.