Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid

Persbericht

Demografie en bouwproductie

---

Bouw woningen en scholen ondervindt invloed demografie het sterkst

De bouwproductie van woningen en onderwijsgebouwen kent een sterke samenhang met de bevolkingsontwikkeling. Voor de overige segmenten van de bouwmarkt is deze relatie minder uitgesproken. In de woningbouw zijn de ontwikkeling van de bevolkingsomvang en de toenemende vergrijzing belangrijke demografische factoren. De ontwikkeling van het aantal leerlingen verklaart voor een groot deel de productie van onderwijsgebouwen.

Dit blijkt uit het rapport Demografie en bouwproductie dat door het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) is gepubliceerd. In het rapport wordt de ontwikkeling van de bouwproductie op de verschillende segmenten van de bouwmarkt in samenhang met de bevolkingsontwikkeling geanalyseerd.

De omvang van de Nederlandse bevolking blijft de komende decennia toenemen. Het CBS verwacht dat pas rond 2040 de bevolkingsomvang weer zal gaan dalen. Vooral het verloop van de immigratie is een onzekere factor. Hoewel de groei van de bouwproductie, over een langere periode gezien, niet los kan worden gezien van de bevolkingsgroei, verschilt de uitwerking van de demografische ontwikkeling op de bouwproductie per segment van de bouwmarkt.
De invloed van de demografie op de woningbouw is onmiskenbaar. Naast de directe invloed van de bevolkings- en huishoudensontwikkeling op de woningbehoefte, laat de invloed van de voortdurende individualisering en het langer zelfstandig wonen van ouderen zich duidelijk gelden. Schommelingen in de bouwproductie van onderwijsgebouwen kunnen over het algemeen worden verklaard uit veranderingen in de leerlingaantallen. Daarnaast is het onderwijsbeleid een belangrijke determinant. Hoewel de totale zorgbehoefte in grote mate wordt bepaald door demografische factoren als de vergrijzing, is er geen eenduidig verband tussen de bevolkingsontwikkeling en de bouwproductie. De met een groeiende zorgvraag naar verwachting gepaard gaande toenemende bouwbehoefte wordt teniet gedaan door tegengestelde processen als de extramuralisering en de voortdurend afnemende gemiddelde verpleegduur. De extramuralisering gaat weliswaar gepaard met een afnemende bouwproductie in de zorg, aan de andere kant zal de productie van woonzorgvraagvoorzieningen toenemen.
Voor de overige bouwmarktsegmenten is de invloed van de demografische ontwikkeling minder uitgesproken. Uiteraard gaat de bevolkingsgroei gepaard met een groeiende behoefte aan vervoersinfrastructuur of bijvoorbeeld meer vraag naar telecommunicatievoorzieningen. De invloed van factoren als de conjunctuur, het verkeers- en vervoersbeleid, het landbouw- en milieubeleid en sociaal-culturele of technologische ontwikkelingen is echter - zeker op de korte termijn - van meer invloed op de bouwproductie dan de demografie.
Zie publicatie: Demografie en bouwproductie