TNO Arbeid


Leren van sectorale HRM-verschillen

Sectoren verschillen onderling in hun kenmerken en context: dienstverlening of productie, grote of kleine bedrijven, overheid of private markt. De publicatie 'Sectorspecifieke aspecten van personeelsbeleid, Ziekenhuizen, grootwinkelbedrijf en ICT' zet verschillen in HRM-beleid van drie sectoren naast elkaar, bijvoorbeeld:
* het jaaruren contract van het grootwinkelbedrijf: deze sector geeft op een flexibele wijze invulling aan werkroosters;
* werk- en privéleven beter op elkaar aansluiten: zoals in ziekenhuizen gebruikelijk is;
* het benoemen van een aparte functionaris voor opleiding en ontwikkeling: een people manager, zoals de ICT-sector die kent. De publicatie geeft inzicht in de kenmerken van het personeelsbeleid, maar plaatst deze ook in de omgeving waarin de organisaties opereren. "Het is boeiend om overeenkomsten of verschillen aan te treffen," zegt Erik Jan van Dalen, adviseur/onderzoeker van TNO Arbeid, "persoonlijke ontwikkeling is bijvoorbeeld voor het grootwinkelbedrijf veel belangrijker dan werd verondersteld". Rob Gründemann, senior onderzoeker/adviseur, stelt dat enige 'verinstitutionalisering' in de ICT-sector gewenst is om willekeur in de uitvoering van personeelsbeleid te voorkomen: "Willekeur leidt tot onverklaarbare verschillen tussen de arbeidsvoorwaarden van medewerkers".

Organisatiecultuur
Een typerend verschil is het sturen op waarden en normen. De meeste ICT'ers werken bij de klant en de organisatiecultuur is in ICT bedrijven de bindende factor. Het grootwinkelbedrijf werft nieuwe leidinggevenden voornamelijk via interne doorgroeitrajecten. Het argument is dat deze mensen al passen binnen de bedrijfscultuur. In de onderzochte ziekenhuizen spelen gemeenschappelijke normen en waarden nauwelijks een rol. Echter de ziekenhuizen onderscheiden zich in positieve zin door de mogelijkheden om werk- en privéleven te combineren.

Directietaak
Een ander belangrijk onderscheid tussen de sectoren volgt uit de positie van de P&O functionaris. In het grootwinkelbedrijf en de ICT is P&O in de directie vertegenwoordigd, hetgeen niet het geval is in de ziekenhuizen. Verankering van P&O in de directie draagt bij aan het bewustzijn dat goed werkgeverschap noodzakelijk is voor het behoud van medewerkers en het imago van de organisatie op de arbeidsmarkt.

'Sectorspecifieke aspecten van personeelsbeleid, Ziekenhuizen, grootwinkelbedrijf en ICT', R.W.M. Gründemann, E.J. van Dalen (redactie), ISBN 90-6743-965-7, is een uitgave van TNO Arbeid en kost ¤ 23, exclusief btw. Het rapport is schriftelijk te bestellen bij TNO Arbeid, fax 023 554 93 94 of receptie@arbeid.tno.nl.