Gemeente Stede Broec

19-2-2003
STANDPUNT COLLEGE OVER HERINDELING

Burgemeester en wethouders: onderzoek bevestigt dat herindeling kan doorgaan

Vorige week berichtten wij in deze rubriek over de uitkomsten van het onderzoek naar de financiële gevolgen voor Stede Broec van een eventueel samengaan van onze gemeente met Venhuizen en Drechterland (VSD-gemeente). Op 6 maart neemt onze gemeenteraad een definitief besluit over een herindeling. Op 20 februari vergaderen de commissies Middelen en Regionale en algemeen bestuurlijke zaken (Rabz) samen over dit onderwerp. Tijdens deze vergadering zijn deskundigen aanwezig: de opstellers van het financiële rapport én de adviseurs die de drie gemeenten begeleiden bij de voorbereidingen van een fusie. Zij beantwoorden vragen. Onderzoeksresultaten

Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek naar de financiële gevolgen van een fusie van Venhuizen, Stede Broec en Drechterland hebben burgemeester en wethouders een voorlopig standpunt bepaald. Nog even in het kort de voornaamste uitkomsten van het rapport.
* De drie gemeenten vinden dezelfde dingen belangrijk en geven op de meeste terreinen ongeveer dezelfde bedragen uit.
* Als de drie gemeenten samengaan, komt er naar verhouding meer geld uit onroerende- zaakbelasting (OZB) binnen zonder dat de tarieven voor Stede Broec omhoog gaan. Dit komt doordat in Drechterland en Venhuizen duurdere panden staan.
* In een nieuwe fusiegemeente komt er structureel 1% (? 300.000 ) minder geld van het rijk binnen. Dat wordt gecompenseerd doordat er ook minder kosten zijn. Er is nog maar één gemeentehuis, één gemeentebestuur en het aantal gemeenteraadsleden daalt van 47 naar 25.

* De fusiegemeente heeft recht op een eenmalige uitkering van 5,2 miljoen euro voor fusiekosten.

Collegestandpunt
Het onderzoek bevestigt volgens burgemeester en wethouders dat er geen financiële belemmeringen zijn voor de vorming van een VSD-gemeente. De inhoudelijke argumenten om samen te gaan, staan voor het college van burgemeester en wethouders nog recht overeind:
* Na 2010 is er in Stede Broec geen grond meer voor woningbouw: er kan alleen nog worden gebouwd in Oosterweed en Buitenveld.
* Er ontstaat een gemeente met een aantrekkelijke ?mix? van verstedelijkte en agrarische gebieden met een goed voorzieningenniveau.

* Het inwonertal van een VSD-gemeente garandeert genoeg financiële ruimte voor een ambtelijk apparaat met voldoende mensen en een goede kwaliteit. Zo?n gemeente kan de belangrijkste taken zelfstandig aanpakken.

* Een gemeente van 38.000 inwoners is een sterke gesprekspartner in overleg met andere overheden.

* Uit onderzoek blijkt dat een gemeente van rond deze grootte de beste garantie is voor een efficiënte organisatie die toch heel herkenbaar is voor burgers.

* We kiezen liever onze eigen fusiepartners dan dat anderen voor ons de keus maken.

Specialistisch
Omdat het een financieel-technisch ingewikkeld rapport is, zijn de samenstellers ervan op 20 februari in de vergadering van de commissie Middelen en Rabz aanwezig om vragen te beantwoorden. Voor mensen die geen verstand hebben van financiën, is het lastig conclusies te trekken. Wat krijgt Stede Broec nu van het rijk? Wat krijgt een eventuele VSD-gemeente straks? Een rekensommetje met afgeronde bedragen als voorbeeld.

Dezelfde pot, ander gemiddelde
Plaatselijke omstandigheden, onder andere bevolkingssamenstelling en voorzieningen, bepalen de hoogte van de bijdrage van het rijk. De ene gemeente krijgt dus meer geld per inwoner dan de andere.

Gemeente A heeft 10.000 inwoners en ontvangt per inwoner 600 euro; Gemeente B heeft 10.000 inwoners en ontvangt per inwoner 600 euro; Gemeente C heeft 20.000 inwoners en ontvangt per inwoner 680 euro.

Gemiddeld ontvangen gemeente A, B en C dus 640 euro per inwoner.

Gemeente A en B ontvangen 2x 10.000x 600 euro= 12 miljoen euro; Gemeente C ontvangt 20.000 x 680 euro = 13,6 miljoen euro.

In totaal ontvangen de drie gemeenten 25,6 miljoen euro.

Als gemeente A, B en C fuseren, ontvangt de nieuwe gemeente (met dezelfde voorzieningen en omstandigheden als de drie oude gemeenten) 40.000 x 640 euro= 25,6 miljoen euro.

De nieuwe fusiegemeente ontvangt per inwoner 640 euro. Minder dus dan gemeente C nu krijgt, maar doordat er veel meer inwoners zijn blijft er voor de nieuwe gemeente met dezelfde voorzieningen in totaal evenveel beschikbaar: 25,6 miljoen euro.

Het rijk gaat ervan uit dat de nieuwe fusiegemeente op sommige punten blijvend minder kosten maakt. Er zijn minder burgemeesters, wethouders en raadsleden dan in drie aparte gemeenten. Daarom wordt het bedrag per inwoner met 1% verlaagd. Omdat een fusie tijdelijk met extra kosten gepaard gaat (een sociaal plan bijvoorbeeld), krijgt de fusiegemeente vier jaar lang een extra bijdrage; 5,2 miljoen in totaal.

Klik hier voor het 45 pagina?s tellende rapport Financiële effecten gemeentelijke herindeling Stede Broec, Drechterland en Venhuizen of voor een samenvatting van het rapport.