Hortus botanicus Leiden
Programma van activiteiten 2003
Zondagwandelingen
Elke tweede zondag van de maand (met uitzondering van de maand juni) worden door de tuin en kassen van de Leidse Hortus themawandelingen verzorgd. De wandelingen starten om 12.00 uur bij de entree van de Hortus. Kosten: bijbetaling van E 1 op de normale entree.
12 januari Historische Hortusbomen in de winter
9 februari Drakenbloed en Bevergeil - medicinale gewassen
9 maart Lente in de tropen
13 april Voorjaarsbloemen
11 mei De Planten van Dino Argentino
15 juni Mannenplanten: vetplanten, varens en vleeseters
13 juli Van geuren en kleuren
10 augustus Zomer in de tropen
14 september Botanische meesterwerken
12 oktober Paddestoelen
9 november Specerijen voor Sint Nicolaas
13 december Winter in de Leidse Hortus
Anggrek boelan en Kembang sepatoe vanaf april 2003
Maanorchidee en rode hibiscus: een beeldende titel voor een bijzonder programma waarin u onder leiding van 'ervaringsdeskundigen' een dag beleeft in het voormalig Nederlands-Indië. Van 4 uur in de ochtend tot 's avonds voor het slapen gaan trekt de dag voorbij: wat gebeurde er allemaal en welke planten speelden door de dag een rol? Herinneren de deelnemers zich nog speciale gebeurtenissen? Stond bij hen ook een papayaboom in de tuin? Was bij u thuis de aloë ook het wondermiddel om geschaafde knieën snel te laten helen? Elke maandag en dinsdag vanaf begin april is inschrijving mogelijk. Inbegrepen in de deelname is het ochtendprogramma, een lunch, wandeling door de tropische kassen en een kleine workshop (E 20,- pp.) Start 11.00 - einde 15.00 uur.
Voor groepen is er een speciale deelnameprijs. Zou u bijvoorbeeld met 20 mensen inschrijven (bijvoorbeeld voor uw verjaardag) dan krijgt u 25% korting op de totale deelnamekosten.
Voor informatie en inschrijving: 071-5275144.
Kunst in de Wijk 5 april - 3 mei 2003
Een kunstwandeling in het historisch centrum van Leiden langs etalages van winkels, bedrijven en historische panden waar (vooral Leidse) beeldende kunstenaars hun werk exposeren. De start van de route is bij de Hortus botanicus waar ook het gratis routeboekje te verkrijgen is. Op de vier zaterdagen gedurende de expositie zijn de kunstenaars in veel winkels en galeries aanwezig. Zij schilderen, signeren en geven uitleg over het ontstaan van hun kunstwerk. In het routeboekje staan verschillende aanbiedingen zoals gratis parkeren op het parkeerterrein aan de Haagweg en een reductie van 25% korting op de toegang van de Hortus botanicus.
Museumweekend 12 en 13 april
Een leuke manier om (gratis) kennis te maken met het oudste plantenmuseum van Nederland. Op beide dagen is de entree gratis en tal van activiteiten voor jong en oud brengen u dichter bij een bijzondere verzameling exotische gewassen uit alle windstreken van de aarde.
Wandelen langs Botanische Meesterwerken (vanaf 12 april) Het groene decor van ons dagelijks leven is niet zo maar toevallig ontstaan. Via tuinen in heel Europa zijn planten uit verre werelddelen geïntroduceerd die kunstenaars hebben geïnspireerd in alle kunstvormen: van de architectuur (bijvoorbeeld acanthusblad op Romeinse en Griekse zuilen) tot de symboliek van bloemen en planten in schilderijen met religieuze thema's (bijvoorbeeld de witte madonnalelie). Binnen een Europees project hebben musea en botanische tuinen uit vijf landen een lijst opgesteld van 100 planten die op schilderijen, ornamenten, wandtapijten, botanische tekeningen en houtsneden voorkomen. Een speciale wandelroute, verkrijgbaar bij de entree van de Leidse Hortus, toont de 100 planten 'live'. In het bezoekerscentrum is een touchscreenpresentatie waarop de planten in beeld te zien zijn.
Plantenmarkt 10 mei
Zaterdag 10 mei worden in de Hortus botanicus Leiden allerlei bijzondere eenjarigen, vaste planten, struiken, heesters en exotische gewassen aangeboden die van uw tuin een Hortus botanicus in het klein zullen maken. Naast planten zijn er ook kramen met plantaardige geschenkartikelen en tuindecoratie. Het juiste moment om nog op tijd een bloemrijk cadeau voor Moederdag (zondag 11 mei) te vinden. Vrienden van de Vereniging Leidse Hortus hebben op deze dag op vertoon van hun ledenkaart gratis entree.
Floraconcerten 11 mei en 22 juni, 14 september.
In de oude Oranjerie neemt Rachel Ann Morgan (mezzosopraan en harp) u op 11 mei mee op een kleine reis in liederen naar planten en landen. Henri Bok brengt een programma voor basklarinet rondom plantenthema's.
Op 22 juni vindt de première plaats van 'Moment van de waarheid of de geboorte van Primula en Roos (Venus en Adonis) - een mini danstheater met liederen voor gitaar, zangeres en 1 danser en tape van Burkhardt Söll, Leo de Klerk en Hans Greeve op teksten van Shakespeare en Manuela du Bois-Reymond. Op zondag 14 september speelt Theater Popject 'En de boom die wordt ........' een jeugdtheatervoorstelling voor kinderen vanaf 4 jaar en hun familie over de schepping van het leven op aarde waarbij een hele bijzondere boom centraal staat. Aanvang alle data 14.30 uur. Kaarten (8 euro) zijn vanaf midden april verkrijgbaar bij de entreebalie van de Hortus.
De Leidse Tuinendag 14 juni
In samenwerking met het Leidsch Dagblad wordt voor de eerste keer op zaterdag 14 juni De Leidse Tuinendag georganiseerd. Bij de Hortus botanicus is de speciale uitgave van de Uitkrant te verkrijgen waar de route langs de deelnemende tuinen in vermeld staat. De tuinen liggen in het centrum van de stad, vaak achter monumentale panden of juist kleine verstopte hofjes.
Cactusbeurs 14 juni
Ieder jaar op de tweede zaterdag in juni wordt in de Leidse Hortus de Cactusbeurs georganiseerd door de Vereniging Succulenta. Er zijn planten te koop voor wie beginnende vetplantenliefhebber is of wordt maar ook de doorgewinterde cactusliefhebber kan zijn hart ophalen. Leden van Succulenta staan klaar om u te woord te staan en al uw vragen te beantwoorden over de kweek en verzorging van deze bijzondere plantengroep.
Aan de Sterrewachtlaan, achter de Hortus (ingang via de Kaiserstraat) wordt de jaarlijkse Bijenmarkt gehouden.
Hortusatelier: Workshop Botanisch Tekenen en Schilderen In de maanden juli en augustus geven Anita Walsmit Sachs en Inez Merhottein opnieuw een workshop 'Botanisch tekenen en schilderen' in de Hortus botanicus te Leiden. Er wordt aandacht geschonken aan de observatie en het schetsen en aquarelleren van bloemen en planten op botanisch verantwoorde wijze. Verder worden compositie en materiaalbeheersing bestudeerd en zijn er rondleidingen door de Hortus botanicus en de bibliotheek van het Nationaal Herbarium, waar unieke botanische prenten te zien zullen zijn. Voor deze workshop is enige tekenvaardigheid vereist. De lessen worden gegeven in een groepje van ongeveer 10 deelnemers op de volgende dagen: 17/18 juli, 24/25 juli, 31 juli en 1 augustus. Het cursusgeld bedraagt 290 euro inclusief toegang tot de Hortus botanicus Leiden en de rondleidingen. Voor informatie en inschrijving kunt u contact opnemen met Inez Merhottein (070 - 386 3940) en Anita Walsmit Sachs (070 - 3631034).
Zomer
In de zomermaanden zullen op steeds verschillende dagen om 13.30 uur 'open' rondleidingen gegeven worden. Met bijbetaling van E 1 op de normale entreeprijs ontdekt u onder deskundige leiding de verborgen verhalen van de Hortus en de bijzondere planten in de tuin en kassen. Voor informatie of er op de dag van uw bezoek een rondleiding gegeven wordt bel: 071 - 5277249.
Herfstmarkt 18 oktober
Op zaterdag 18 oktober vindt voor de eerste keer een Herfstmarkt plaats in en bij de Wintertuin. Er zullen planten, bomen, heesters, bloembollen en plantenboeken worden verkocht. Tijdens de markt worden ook enkele lezingen gehouden en zullen er in de middag vertellers in de Hortus zijn die u wijzen op typische fenomen als bladverkleuring, paddestoelen en vogelgedrag in de herfst.
Wetenschapsdag 19 oktober
Thema van de Wetenschapsdag is 'Kwaliteit van Leven', een basaal onderwerp in de Hortus: zonder zorg voor de planten en het groen van de Hortus zou de Hortus niet zijn wat die nu is. Er zijn rondleidingen, medewerkers van de Hortus geven een kijkje achter de schermen van hun werkterrein en een plantendokter geeft advies over de verzorging van kamer- en tuinplanten. Demonstraties boomklimmen. Science Fair in de Wintertuin.
En wat doen we nog meer?
Onderwijs
Er is veel mogelijk in de Hortus botanicus voor alle vormen van onderwijs, van basisonderwijs groep 1-2 tot volwassenenonderwijs. In overleg kan een programma worden samengesteld dat voldoet aan de eisen die worden gesteld qua thema, leerdoel of niveau. Een greep uit het aanbod:
Tinus Tuinmanpad: ontdektocht voor de kleuters van groep 1-2 van het basisonderwijs.
Robinson speurtocht voor leerlingen van groep 7/8 over overleeftrucs van planten
Wandelen langs Het Groene Goud, Op stap met de Tropentas - rondleidingen Een wandeling langs botanische meesterwerken - een kennismaking met planten die het decor van ons leven hebben bepaald. In te passen in CKVprojecten.
Rondleidingen
Per jaar worden in de Leidse Hortus meer dan 300 groepen door deskundige rondleiders begeleid op hun ontdekkingstocht door de Hortus botanicus. Er zijn verschillende thema's: Het Groene Goud, de Tropentas en
De Plantenschatkamer. Bel voor informatie en reserveringen: 071-5275144. Om teleurstellingen te voorkomen moeten reserveringen voor rondleidingen ongeveer drie weken voor de geplande datum van bezoek aangevraagd worden (met name in de maanden april, mei en juni).
Trouwen in de Hortus
De monumentale, 18e eeuwse Oranjerie van de Leidse Hortus is een officiële trouwlocatie van de Gemeente Leiden. In 2003 is trouwen mogelijk tot 13 september, daarna zal het gebouw worden gerenoveerd. In juni 2004 is de Oranjerie in 'optima forma' weer beschikbaar. Er is plaats voor het aanstaande bruidspaar en ongeveer
60 gasten. Na afloop van de trouwplechtigheid kan ook de bruidstaart in de Oranjerie worden aangesneden of de trouwreceptie plaatsvinden. Voor informatie en afspraken kunt u contact opnemen met Patricia Vandecasteele en/of het secretariaat van de Hortus botanicus Leiden: 071-5275144.
Groepsarrangementen
Voor groepen is een speciaal lezingenprogramma georganiseerd. Een hortusmedewerker geeft een lezing (met dia's) over een specifiek thema dat tot zijn of haar botanische specialisatie behoort. Daarna volgt een diner of proeverij van het land of de regio van herkomst van de besproken planten. Een leuk idee om zo uw verjaardag te vieren. Inschrijven is mogelijk tot maximaal 40 personen. Voor informatie over mogelijkheden, kosten en reserveringen: 071-5275144.
Vergaderingen en workshops in 'De Wintertuin' en 'De Oranjerie' van de Hortus botanicus. De Hortus botanicus biedt een aantal locaties voor groepsontvangsten, familiefeesten en/of borrels. De Tuinkamer op de eerste verdieping van het bezoekerscentrum 'De Wintertuin' is uitermate geschikt voor bedrijfsontvangsten en het houden van vergaderingen, workshops en kleine seminars. Ook is het mogelijk om de Tuinkamer als ruimte voor groepsontvangsten en/of borrels te reserveren voor groepsgroottes variërend van 35 tot 100 personen. Brasserie 'De Hortus' kan ontvangsten tot ongeveer 60 personen verzorgen en is een ideale locatie voor bijvoorbeeld afstudeerborrels. Grotere groepen tot 250 personen kunnen worden ontvangen in de 18e eeuwse Oranjerie van de Hortus botanicus die in 2003 tot 13 september beschikbaar is en daar gerenoveerd zal worden. Bezoekerscentrum 'De Wintertuin' biedt eveneens mogelijkheden voor groepen tot 250 personen.
Deze ruimte is tot eind oktober beschikbaar en daarna weer voorbehouden als winterstalling voor de collectie subtropische kuipplanten van de Hortus botanicus. Hou rekening met een grote aanvraag voor reserveringen en bel tijdig voor informatie en reserveringen: Patricia Vandecasteele 071-5273599/5275144.
Hortus botanicus Leiden - een korte indruk
De Hortus botanicus Leiden: de groene plantenschatkamer van de Universiteit Leiden.
Al meer dan vier eeuwen, sinds 1594, worden in de tuin en de kassen planten uit alle windstreken verzameld en gekweekt, bewonderd en bestudeerd. In de tropische kassen wandelt u tussen boomvarens uit Java, reuzenaronskelken uit Sumatra en orchideeën uit de Maleise archipel. Buiten in de tuin staan eeuwenoude boomreuzen zoals de Ginkgo biloba uit 1785 en de treurbeuk uit 1840. In de vroege zomer komt het rosarium tot bloei, in de herfst gloeien de bladeren van esdoorn en Zelkova in de Von Siebold Gedenktuin, de Japanse tuin van de Leidse Hortus. Parel op de kroon is de Clusiustuin, de reconstructie van de eerste aanleg van de Hortus uit 1594. In Brasserie De Hortus staat koffie met gebak klaar, ook worden lunches geserveerd en zijn er mogelijkheden tot ontvangst van groepen.
Hortus botanicus Leiden
Bezoekadres Rapenburg 73 - Leiden
Postadres Postbus 9516 - 2300 RA Leiden
Tel 071 - 5277249 / 5275144
www.hortusleiden.nl
Entreeprijzen
Volwassen E 4
kinderen 4-12 jaar en Rabo-MJK, NS-MJK, CJP E 2
kinderen 0-4 jaar gratis
MJK geldig
Groepsprijs >> 20 personen E 3 pp.
Speciaal tarief voor groepen van het basis- en voortgezet onderwijs E 1,25 pp.
Excursies tijdens de normale openingsuren
(per begeleider van een groep van min 10 - max. 20 personen) E 25
Excursies buiten de reguliere openingsuren
(per begeleider van een groep van min 10 - max. 20 personen) E 50
Openingstijden
Winter 1 november - 31 maart
maandag - vrijdag en zondag 10-16 uur
Op zaterdag gesloten
Zomer 1 april - 31 oktober
maandag - zondag 10-18 uur
---- --
VERWACHT IN APRIL OF MEI 2003:
Bloei van Amorphophallus titanum - de Reuzenaronskelk uit Sumatra
Art Vogel, kaschef van de Hortus botanicus toont op de foto hiernaast met gepaste trots het resultaat van vele jaren goede verzorging en aandacht: de knol van Amorphophallus titanum, de Reuzenaronskelk uit Sumatra. Deze aronskelk maakt jaren achtereen alleen een blad(steel) die bij elke groeifase in grootte verdubbelt. Zo wordt een enorme hoeveelheid energie verzameld in de knol onder de grond waaruit het blad opgroeit. Na zo'n 10 à 12 jaar groeit uit het hart van de knol geen blad maar een bloem die binnen twee maanden tijd meer dan twee meter groot kan worden. Omdat de knol (die Art op zijn schoot draagt) 30 kilo weegt wordt verwacht dat de bloeiwijze deze keer tussen de 2.60 en 2.80 meter groot zal worden.
Wanneer de bloeiwijze zicht opent (het wijnrode schutblad draait dan als een klokkende rok van de gele geurkolf af) ontwikkelt zich de kenmerkende aasgeur die bij deze bloem hoort. De geur trekt de bestuivers van de aronskelk aan die vervolgens in de kelk vliegen en daar de bloemen bestuiven. Dat kan echter alleen als er nog een ander exemplaar van Amorphophallus titanum in bloei is - zelfbestuiving lukt nooit. Eenzame liefde in de Leidse Hortus. Op de avond van de bloei is de Hortus geopend. Maar, wanneer dat is vertelt Amorphophallus er niet bij. Dat betekent afwachten en de ontwikkelingen goed in de gaten houden........
Wilt u op de hoogte gehouden worden van de vorderingen in groei en bloei van de reuzenaronskelk stuur dan uw
e-mail adres aan: veen@hortus.leidenuniv.nl
U ontvangt dan regelmatig berichten en foto's.
---- --