Gemeente Zwolle


Individuele Behandeling Afvalwater voor buitengebieden


Datum uitgave: 11-02-2003

Onderwerp: milieu

Nieuwe wet in 2005 van kracht

De Tweede Kamer heeft in een wet per 1 januari 2005 vastgelegd dat het huishoudelijk afvalwater in de buitengebieden niet meer ongezuiverd geloosd mag worden. Het doel is bodem en oppervlaktewater zoveel mogelijk te beschermen tegen verontreinigingen. Percelen die nog niet zijn aangesloten op het riool, moeten per 1 januari 2005 zijn voorzien van een Individuele Behandeling van Afvalwater, afgekort IBA genaamd. De gemeente Zwolle start een voorlichtingscampagne om de bewoners van de buitengebieden te informeren over deze nieuwe wet. De gemeente zet de komende maanden de gevolgen van deze wet op een rij en hoopt de bewoners tegemoet te kunnen komen in de maatregelen die zij moeten treffen.

De gemeente Zwolle is wettelijk verplicht om rioleringen aan te leggen. In principe moeten alle woningen zijn aangesloten op de riolering. In de buitengebieden is dat lastiger en duurder ten opzichte van de stad zelf, omdat de bebouwing verspreid is. Op veel plaatsen heeft de gemeente daarom drukriolering aangelegd. Een pompje pompt het afvalwater van een woning of meerdere woningen tegelijk naar de gewone riolering. Wanneer de gemiddelde aansluitkosten per perceel voor de gemeente hoger worden dan ¤ 7.552, of in kwetsbaar gebied hoger dan ¤ 10.788, kan de provincie de gemeente ontheffen van de verplichting tot rioolaanleg. Vanaf 1 januari 2005 is het ongezuiverd lozen van afvalwater wettelijk niet meer toegestaan. De gemeente zoekt daarom naar goedkopere oplossingen om het huishoudelijke afvalwater gezuiverd te krijgen.

IBA´s
Als het huishoudelijk afvalwater niet via het riool kan worden geloosd, kan een IBA deze functie overnemen. Een IBA is een tank van kunststof of beton waarin het afvalwater wordt gezuiverd. De tanks zijn ingedeeld in drie klassen, op basis van hun zuiveringsprestatie: klasse 1, 2, 3A en 3B. Het eenvoudigste voorbeeld van een IBA klasse 1 is een septic tank met een inhoud van 6.000 liter. In een klasse 1 worden alleen de bezinkbare verontreinigende stoffen verwijderd. De stoffen die naar de bodem van de tank zinken, worden omgezet in slib. Het slib moet ongeveer één keer per jaar worden afgezogen. Het gezuiverde water dat uit de tank komt, moet in de bodem wegzakken of wordt geloosd op een sloot. Bij een klasse 2 en 3 IBA wordt zuurstof in de tank gebracht door een pompje of rotor. Daardoor worden veel meer verontreinigende stoffen omgezet in slib. Er zijn voor alle klassen veel verschillende systemen op de markt en er komen er nog steeds nieuwe bij. Een bewoner is vrij in het kiezen van een systeem. Als voorwaarde geldt steeds dat het zuiveringsresultaat van het systeem gelijkwaardig moet zijn aan de standaard klasse 1, 2 of 3 IBA. De gemeente zoekt nog nader uit of het lozen van huishoudelijk afvalwater op een mestkelder die nog actief wordt gebruikt als een acceptabele oplossing kan worden beschouwd. Voor bedrijfsafvalwater, zoals melkspoelwater, blijven de nu bestaande milieuregels gelden. In sommige gevallen kan het aantrekkelijk zijn melkspoelwater samen met het huishoudelijk afvalwater op een IBA klasse 3 te lozen. In het verloop van de voorlichtingscampagne zal veel aandacht besteed worden aan de vele mogelijkheden die er zijn.

Komt u in aanmerking voor een IBA?
Er zijn in Zwolle enkele gebieden die nog niet op de riolering zijn aangesloten, maar waar de bebouwing wél dicht op elkaar staat. Voor deze gebieden onderzoekt de gemeente nog de mogelijkheden voor drukriolering. De betreffende bewoners zijn hiervan op de hoogte. Als u niet tot deze groep bewoners behoort en u woont wél in het buitengebied en u bent niét aangesloten op een (druk)riolering, dan kunt u ervan uitgaan dat u op een IBA moet worden aangesloten. Woont u dichtbij een uitbreidingsgebied, bijvoorbeeld bij Hessenpoort of Stadshagen, dan bekijkt de gemeente de aansluitmogelijkheden op de riolering van dit gebied.

Kosten
De IBA is er in diverse klassen. Het plaatsen van een IBA klasse 1, de eenvoudigste vorm, kost in het buitengebied maximaal ongeveer ¤ 4.000. Klasse 2 heeft een beter milieurendement en kost maximaal ongeveer ¤ 6.500. Deze klasse is minimaal verplicht in gebieden met een hoge natuurwaarde. Een klasse 3 IBA kost tussen ¤ 7.500 en ¤ 9.000 De gemeenteraad van Zwolle moet nog een beslissing nemen over welke klasse IBA er minimaal in het buitengebied moet worden geplaatst. Twaalf percelen van de circa 350 liggen in kwetsbaar gebied. Daar is minimaal IBA klasse 2 verplicht. In kwetsbaar gebied liggen het Engelse Werk, een gedeelte van de Schellerdijk en Schellerenkweg en een klein gedeelte van de Holtenbroekerdijk. Kwetsbaar gebied heeft een hogere natuurwaarde dan niet kwetsbaar gebied. De gemeente onderzoekt eventuele subsidiemogelijkheden voor de bewoners in het buitengebied.
Hoewel wettelijk gezien iedere bewoner zelf voor zijn eigen IBA moet zorgen, zal de gemeente Zwolle de bewoners over de aanschaf nog uitgebreid voorlichten.

Woonboten
Ook het huishoudelijk afvalwater van woonbootbewoners moet in principe worden gezuiverd. In de binnenstad kunnen nog veel boten op de riolering worden aangesloten. Voor een aantal boten moet de gemeente nog riolering aanleggen, maar er zijn ook boten die gebruik moeten maken van een IBA. Omdat het aanbrengen van technische voorzieningen aan boord en het transport van het afvalwater naar de vaste wal ingewikkeld is, onderzoekt de gemeente de mogelijkheden. Deze kosten zijn in ieder geval hoger dan de kosten voor het plaatsen van een IBA in een grondgebonden woning. Ook het beleid voor de recreatievaart en de beroepsvaart moet nog nader door de gemeente worden vastgesteld.

Bodemlozers en oppervlaktewaterlozers
In de milieuwetgeving wordt verschil gemaakt tussen bodemlozers en oppervlaktewaterlozers. Een bodemlozer loost het (gezuiverd) afvalwater via een zakput of andere infiltratievoorziening in de bodem. Een oppervlaktewaterlozer loost het (gezuiverde) afvalwater in een sloot. Wie zorgt dat een deel van het afvalwater in de bodem wegzakt maar er is toch een overloop naar een sloot, is zowel bodem- als oppervlaktewaterlozer. Deze twee soorten lozingen zijn in twee verschillende wetten geregeld. Bodemlozers hebben te maken met de gemeente als bevoegd gezag in het kader van het Lozingenbesluit bodembescherming. Loost men in een sloot, dan is het Waterschap Groot Salland het bevoegd gezag in het kader van het Lozingenbesluit Wet verontreiniging oppervlaktewateren. Oppervlaktewaterlozers moeten verontreinigingsheffing betalen aan het waterschap.

In de gebieden die door de gemeentelijke herindeling bij Zwolle zijn gekomen, heeft de gemeente eind vorig jaar een inventarisatie uitgevoerd om een indruk te krijgen van de lozingen die er zijn. Van de overige percelen in de gemeente was dit al bekend. De inventarisatieronde was een eerste stap op weg naar gezuiverd huishoudelijk afvalwater in het buitengebied. De gemeente Zwolle en het Waterschap Groot Salland willen graag samen met de bewoners dit doel bereiken.

En nu verder
Bovenstaand algemeen artikel is de eerste stap in de voorlichtingscampagne.
Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de kostenramingen voor de aanleg van enkele drukrioleringsprojecten. De hoogte van de gemiddelde aansluitkosten per perceel zijn bepalend of de projecten worden uitgevoerd of niet. De betreffende bewoners krijgen hier over ongeveer een maand bericht van. Dit voorjaar wordt de ontheffing door de provincie afgehandeld en dan krijgen de bewoners officieel bericht dat ze voor een eigen voorziening moeten zorgen.
Voor de zomervakantie informeert de gemeente de bewoners van de buitengebieden over het vastgestelde beleid. De gemeente organiseert dan informatieavonden waarop de bewoners uitvoerige voorlichting krijgen over de IBA´s, het verkrijgen en gebruik ervan en de eventuele subsidiemogelijkheden.

Bron: afdeling communicatie
Datum van 11-02-2003 tot 24-02-2003