13 februari gezamenlijke campagne Nederlandse universiteiten:
Universitair onderzoek onmisbaar voor economische, sociale en
culturele ontwikkeling
Baanbrekend Nijmeegs malaria-onderzoek voorbeeld van onmisbaar
universitair onderzoek
Donderdag 13 februari zullen onderzoekers en studenten van KU Nijmegen en het UMC St Radboud in het stadscentrum uitleg geven over het toonaangevende Nij-meegse malaria-onderzoek. Dit is op weg een medicijn te ontwikkelen tegen de meest dodelijke ziekte ter wereld: malaria. Per dag sterven ruim tweeduizend vooral jonge Afrikaanse kinderen en zwangere vrouwen aan malaria. En als er niets wordt gedaan zal dit aantal in 20 jaar zijn verdubbeld. Daarmee ondermijnt malaria ook de economische ontwikkeling en houdt de armoede in stand.
Het malariaonderzoek is een van de vele voorbeelden van universitair
onderzoek dat bijdraagt aan het oplossen van problemen in de
samenleving. Dit en ander universitair onderzoek staat onder grote
druk vanwege de bezuinigingen op onderwijs en onder-zoek. Alle
universiteiten in Nederland vragen op 13 februari de aandacht van
publiek en politiek voor hun onderzoek. Ze geven voorbeelden van
onderzoek, dat zonder die universiteit niet meer gedaan zal worden.
Met als inzet: meer middelen voor onderwijs en onderzoek. Plaats en
tijd: donderdag 13 februari van 11.00 - 13.00 uur Nijmeegs centrum
Molenstraat/Ziekerstraat. Ook het publiek krijgt een rol: het wordt
getest op hun kennis over malaria. Studenten van Cultuur op de Campus
zorgen voor omlijsting van de manifestatie.
Aansluitend vertrekt de Nijmeegse delegatie naar Den Haag, waar mr. Ed
D'Hondt, de voorzitter van de VSNU 's middags om 16.00 uur een petitie
en een gezamen-lijk kunstwerk zal aanbieden aan de demissionaire
minister van Onderwijs en Wetenschappen, mw. Maria van der Hoeven.
Midden in de samenleving
Universiteiten doen belangrijk onderzoek: onderzoek dat bijdraagt aan
de economische, sociale en culturele ontwikkeling van de samenleving.
Zo is het onderzoek op het gebied van biomaterialen en wondgenezing
van de Nijmeegse prof. John Jansen onlangs bekroond met het Simon
Stevin Meesterschap, de hoogste Nederlandse
technologie-onderscheiding; prof. Riksen-Walravens onderzoek naar de
kwaliteit van de kinderopvang, heeft ervoor gezorgd dat het onderwerp
ook politiek meer aandacht heeft gekre-gen; Nijmeegse natuurkundigen
publiceerden eerder deze maand over het gedrag van vloeibare
kristallen, van belang voor het maken van de bekende LCD's en
Nijmeegse malaria-onderzoekers wisten ook pas geleden een belangrijke
doorbraak te melden.
Het is van belang dat universiteiten dit en ander onderzoek kunnen
blijven doen. Universiteiten staan echter onder grote druk van de
bezuinigingen. Het vorig kabinet heeft het budget gekort met EUR 143
miljoen. In een gezamenlijke campagne op 13 februari vragen de
Nederlandse universiteiten de politiek om aandacht voor de dreigende
teloorgang van de Nederlandse kenniseconomie. De Nederlandse uitgaven
liggen onder het gemiddelde van die van de Westerse landen. Nederland
geeft 4.8% van het bruto binnenlands product uit aan onderwijs. Het
gemiddelde van de Westerse landen ligt op 5.2%. De universiteiten
willen met hun campagne wijzen op het belang en de kwaliteit van hun
onderzoek, met als inzet: bezuinigingen van tafel en meer geld voor
wetenschappelijk onderzoek. De KU Nijmegen houdt 13 februari `s
ochtends in de stad een manifestatie met als voorbeeld het
baanbrekende malaria-onderzoek. Dit onderzoek is van groot
internationaal maatschappelijk belang. De onderzoekers hebben een
belangrijke stap gedaan, nu moeten ze verder kunnen. Andere
universiteiten laten ook voor-beelden zien hoe hun onderzoek bijdraagt
aan maatschappelijke ontwikkeling en hoe ze in het hart van de
samenleving staan..
Malariaparasiet
Onderzoekers van KU en UMC Nijmegen hebben een internationale
voortrekkersrol in malaria (vaccin-)onderzoek. Het accent ligt op de
malariaparasiet. Onlangs leverden zij een belangrijke bijdrage aan het
ophelderen van het dna van de parasiet. Met de infor-matie die dat
oplevert, de genen en de daarvan afgeleide eiwitten, kunnen weer
nieuwe vaccins ontwikkeld worden.
De Nijmeegse onderzoekers hebben een aantal `eigen' mogelijke
malaria-vaccins ontwikkeld die verder getest gaan worden in
proefpersonen. Daarnaast worden in het Nijmeegs Centrum voor Klinische
Malaria Studies ook `kandidaten' van andere Europese onderzoeksgroepen
getest. Ook doet de groep onderzoek in de tropen.
De voortdurende bezuinigingen in het hoger onderwijs eisen hun tol en
hebben er toe geleid dat de kennis van tropische infectieziekten in
Nederland is verschraald. Een kritische massa aan expertise in nodig
voor onderwijs en klinische zorg, want Nederland drijft op
kennisinvesteringen uit het verleden, zo waarschuwde nog onlangs de
Nij-meegse hoogleraar parasitologie Robert Sauerwein. Voor het
bestrijden van malaria en daarmee ook de armoede op de wereld zijn
nieuwe goedkope vaccins en geneesmiddelen nodig. Die producten moeten
vooralsnog uit het noorden komen en Nederland kan daaraan een
substantiële bijdrage leveren.
28-1-2003