Veroorzakers overlast voor de kantonrechter
In de afgelopen maanden zijn veroorzakers van overlast op een nieuwe
manier aangepakt. Wie een overtreding begaat, krijgt in de regel een
boete of een dagvaarding thuis. In het geval van de
overlastveroorzakers in de binnenstad en op Hoog Catharijne en
winkelcentra in de wijken Kanaleneiland en Transwijk, bleek deze
aanpak onvoldoende. De nieuwe aanpak is sneller en effectiever.
Op 11 februari komt de eerste lichting 'nieuwe' overtreders voor bij
de kantonrechter.
De overtredingen waar het om gaat, betreffen bedelen, urineren of
slapen op plekken waar dat niet de bedoeling is, drugsgebruik en
hinderlijk gedrag. De overtreders op Hoog Catharijne zijn veelal
daklozen, die daarbij nog verslaafd zijn aan drugs of alcohol. De
boetes die deze mensen krijgen opgelegd, schieten hun doel voorbij.
Vaak wordt er niet betaald en de afhandeling duurt dan lang. Ook een
dagvaarding bereikt de verdachte vaak niet omdat er geen vaste woon-
of verblijfplaats is. Gevolg van dit alles is dat het traject al met
al te lang duurt, terwijl het streven er steeds op gericht is dat het
verband tussen overtreding en straf helder is.
De nieuwe aanpak heeft de naam 'Versnelde Afdoening Kantonstrafzaken'
(VAK) meegekregen. Kort gezegd komt het er op neer dat de agent de
overtreder meeneemt naar het bureau waar de boete voldaan kan worden
of dat er gelijk een oproeping wordt uitgereikt. Daarna volgt de
afhandeling door het Openbaar Ministerie. Vak'ers, zo is afgesproken,
komen binnen drie maanden voor de kantonrechter. Tweede element is dat
alle dossiers over een bepaalde verdachte worden gevoegd zodat alles
in één keer kan worden behandeld.
Derde element is dat de uitvoering van de straf binnen drie maanden na
het opleggen plaats vindt.
Anders dan in het verleden eist de officier van justitie op de zitting
niet de geldboete maar de hechtenis. Ander voordeel is dat de straf
direct na de wettelijke termijn van de twee weken voor beroep, ten
uitvoer kan worden gelegd. Normaal gesproken moet de verdachte eerst
de dagvaarding tekenen, dat is nu niet meer nodig omdat de dagvaarding
in persoon is uitgereikt. Dit, en het voegen van zaken, leidt weer tot
snellere doorlooptijden. Bovendien wordt zo meer vorm gegeven aan het
lik-op-stuk beleid.
Grootste voordeel, als het project zijn doelstellingen haalt, is dat
de leefbaarheid van de omgeving verbetert. Met name de winkeliers in
de binnenstad en andere winkelcentra klagen terecht over deze
overlast. Het VAK-project speelt hierop in door niet te concentreren
op een correcte administratieve afdoening maar op daadwerkelijk
handhaving van de openbare rechtsorde.
Ook wordt het VAK-project gekoppeld aan de activiteiten van Grip!
Grip! stelt zich ten doel de leefomstandigheden van deze groep mensen
zo te verbeteren dat de overlast verdwijnt. Grip! maakt afspraken met
de cliënten over huisvesting, omgaan met geld, de dagbesteding, het
gedrag en dergelijke met de veroordeling als stok achter de deur. Als
de cliënt zich niet aan de afspraken houdt, wordt de gevangenisstraf
of hechtenis ten uitvoer gelegd.
Het VAK-project is in november vorig jaar van start gegaan en heeft
zich in de eerste fase geconcentreerd op de overlast veroorzaakt door
een beperkte groep (de Top 40) in en rond Hoog Catharijne. Na een half
jaar zal de aanpak worden toegepast op alle overlast in en rond Hoog
Catharijne en eventueel in andere districten. Op 11 februari om 11.00
uur is de eerste VAK-zitting op het kantongerecht aan het Janskerkhof
te Utrecht.