NEDERLANDS TEXTIELMUSEUM

Lessen voor het oog

'Lessen voor het oog'
De fotograaf Martien Coppens
tentoonstelling in het Nederlands Textielmuseum van 8 februari t/m 7 september 2003

De Universiteit van Tilburg (zoals de KUB per 1 september jl. heet) bestaat 75 jaar en organiseert daarom een bijzondere tentoonstelling. In de lustrumtentoonstelling 'Lessen voor het oog'wordt een selectie van de fotos van de Brabantse fotograaf Martien Coppens (1908-1986) getoond. Hij fotografeerde vooral zijn eigen Brabantse omgeving: de mens en zijn bezigheden, straatbeelden, gebouwen, het platteland, processies en volksfeesten. De fotos brengen de geschiedenis van de twintigste eeuw van Brabant herkenbaar in beeld. Centraal in de tentoonstelling staat de ontwikkeling -het leerproces- van Coppens zelf: hoe hij zich heeft gevormd als fotograaf en zijn persoonlijke ontwikkeling van leerling tot leermeester. De tentoonstelling 'Lessen voor het oog'is te zien van 8 februari tot en met 7 september 2003 in het Nederlands Textielmuseum te Tilburg.

De tentoonstelling
Uit het omvangrijke oeuvre zijn ruim 150 fotos geselecteerd. Coppens verrichte opdrachten en maakte diverse reportages, maar is vooral bekend om zijn vrije werk. De meeste fotos tonen zijn verbondenheid met zijn geboortegrond: Noord-Brabant. Op de tentoonstelling zijn de indringende portretten van boeren en arbeiders te zien naast de fraaie en weerbarstige landschappen en de verrassend moderne architectuurfotos. Ook fotografeerde hij in opdracht elders, onder andere in Duitsland en Oostenrijk, waar hij vluchtelingen vereeuwigde die door het Rode leger waren verdreven uit Oost-Europa.

Van leerling tot leermeester
Middels diverse documenten, persoonlijke correspondentie, fotos en filmfragmenten wordt Coppens persoonlijke ontwikkeling in beeld gebracht. In de tentoonstelling komen zijn voorbeelden (de fotos hebben een verwantschap met de schilderijen en de tekeningen van Van Gogh uit diens Brabantse periode) en zijn leermeesters (hij was onder andere leerling van de fotograaf Bersenbrugge) aan bod, als mede de stromingen in de fotografie waardoor hij is beïnvloed. Dit was onder meer de zogenaamde Subjectieve Fotografie. Ook komt de relatie tussen fotografie en beeldende kunst en de visie van Coppens hierop aan de orde.
Martien Coppens, zoon van een klompenmaker uit Lieshout, trok op jonge leeftijd naar München voor zijn beroepsopleiding. Vanaf zijn vestiging als zelfstandig fotograaf in 1932 te Eindhoven zet Coppens zich in voor de autonomie van de fotografie. Hij is van mening dat de fotografie niet ondergeschikt hoeft te zijn aan het geschreven woord, maar als zelfstandige kunstvorm behandeld dient te worden, ook wanneer het om opdrachtfotografie gaat. De kracht van zijn realistische fotos wordt aanvankelijk niet door iedereen op waarde geschat. Na verloop van tijd komt daar verandering in. Door tentoonstellingen -onder meer in het Van Abbemuseum in Eindhoven en in Parijs- en met de uitgave van ruim 70 diverse fotoboeken wist hij bekendheid te verwerven onder een groot publiek. Hij wordt een leermeester voor menig (amateur)fotograaf.

Universiteit versus Textielmuseum
De keuze voor de fotograaf Coppens voor de lustrumtentoonstelling van de Universiteit van Tilburg is mede gebaseerd op het feit dat het aan de universiteit gelieerde Brabants Foto Archief de nalatenschap van Coppens in beheer heeft. In het archief bevinden zich ruim 1500 fotos die voor een deel nog nooit zijn vertoond. Daarnaast heeft de familie van Coppens een belangrijk deel van het persoonlijk archief beschikbaar gesteld.
Aangezien de universiteit zelf niet over een tentoonstellingsruimte beschikt, is er contact gezocht met het Nederlands Textielmuseum. Het museum laat hiermee een stukje Brabantse cultuur zien.

Educatief programma
Bij de tentoonstelling 'Lessen voor het oog'is er voor de Brabantse basis- en voor het voortgezet onderwijs een bijzonder educatief programma samengesteld. Het is daarbij niet alleen kijken geblazen, want de leerlingen moeten ook zelf aan de slag. Aan de hand van een kijkwijzer gaan de leerlingen de tentoonstelling bekijken en zelf fotos bewerken op de computer. Voor alle leerlingen is er gratis een fraai werkboek met opdrachten beschikbaar. Klassikaal bezoek aan deze leerzame en leuke tentoonstelling is vooral geschikt voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs. De kosten van het programma bedragen Euro
1,00 per leerling.
Informatie en inschrijven voor het scholenprogramma: www.uvt.nl/lessenvoorhetoog of
T. 013 466 2000.

Informatie en documentatie voor de pers:
Pieter Siebers, tentoonstellingscoördinator Universiteit van Tilburg, T 013 466 20 04,
P.H.C.Siebers@uvt.nl Kijk ook op www.uvt.nl/lessenvoorhetoog Yvette Lardinois, PR & Marketingmanager Nederlands Textielmuseum Tilburg,
T 013 459 45 33
of 06 51 53 48 29 (di t/m vr aanwezig)
yvette.lardinois@tilburg.nl Kijk ook op www.textielmuseum.nl

28 jan 03 08:25