ip/03/139
Brussel, 30 januari 2003
Commissie beoordeelt bijwerking 2002 van stabiliteitsprogramma van
België (2003-2005)
De Europese Commissie heeft vandaag een aanbeveling aangenomen voor
een advies van de Raad over het geactualiseerde stabiliteitsprogramma
2002 van België, dat op 5 december 2002 werd ingediend en betrekking
heeft op de periode 2003-2005. De bijwerking is gebaseerd op
macro-economische veronderstellingen die overeenkomen met de prognoses
van de Commissie. Het programma voldoet aan de eisen van de
gedragscode^(1)
over de presentatie van de stabiliteitsprogramma's. Ondanks de sterke
economische achteruitgang is België erin geslaagd de begroting in 2002
in evenwicht te houden. De verlaging van de schuldquote is echter
beperkt gebleven: deze bedraagt thans 106,1% van het BBP of bijna 3
procentpunt meer dan in de vorige bijwerking. In de bijwerking 2002
wordt verwacht dat de begroting in 2003 in evenwicht zal blijven en
dat in 2004 een overschot van 0,3% van het BBP en in 2005 een
overschot van 0,5% zal worden gehaald. De voor de conjunctuur
gecorrigeerde begrotingssituatie verbetert in 2002 met ongeveer 0,5
procentpunt tot 0,2% van het BBP en in de periode 2003-2005 wordt zij
afgesloten met een overschot van 0,3%. Het geactualiseerde programma
2002 voldoet dus aan de eis van het stabiliteits- en groeipact dat op
middellange termijn een sluitende of positieve begroting moet worden
bereikt. Verwacht wordt dat de schuldquote in de programmaperiode met
ongeveer 4 procentpunt per jaar zal dalen tot 93,6% van het BBP in
2005. Het behoud van hoge primaire overschotten is een essentiële
voorwaarde voor het terugdringen van de nog hoge schuldquote. Het
voorspelde primaire overschot, dat in de programmaperiode gemiddeld
5,6% van het BBP zal bedragen, is kleiner dan de 6% die onlangs werd
bereikt en werd aanbevolen in het advies van de Raad van vorig jaar.
Bovendien wordt in het programma geen bindend maximum voor de reële
primaire uitgaven van de federale overheid en de sociale zekerheid
vastgesteld zoals was gevraagd in het advies van de Raad van 2001 en
de globale richtsnoeren voor het economisch beleid (GREB) 2002. Het
programma is gedeeltelijk in overeenstemming met de GREB 2002.
Verwacht wordt dat de Raad op aanbeveling van de Commissie op 18
februari 2003 een formeel advies zal uitbrengen over het
geactualiseerde stabiliteitsprogramma 2002 van België.
De aanbeveling van de Commissie werd opgesteld op initiatief van Pedro Solbes, het Commissielid voor economische en monetaire zaken.
De voornaamste conclusies van de Commissie over het geactualiseerde
stabiliteitsprogramma 2002 van België zijn:
* De open economie van België werd nadelig beïnvloed door de sterke
achteruitgang van de wereldeconomie; in 2002 bedroeg de reële
groei van het BBP 0,7% zoals vorig jaar. België is er echter in
geslaagd de begroting in 2002 in evenwicht te houden, nadat het in
2001 een klein overschot van 0,2% van het BBP had geboekt (0,4%
van het BBP als rekening wordt gehouden met de UMTS-opbrengsten).
De verlaging van de schuldquote was echter vrij beperkt en bedroeg
in totaal 3,5 procentpunt van het BBP in de periode 2001-2002. De
schuldquote was in 2002 nog zeer hoog: 106,1% van het BBP.
* Het geactualiseerde stabiliteitsprogramma 2002 is gebaseerd op de
veronderstelling dat zich vanaf 2003 een economische opleving zal
voordoen, waarbij de reële groei zal toenemen tot 2,1% en in 2004
en 2005 tot 2,5%. Deze prognoses lijken plausibel en komen overeen
met de prognoses van de Commissie.
* Onder deze veronderstellingen wordt in de bijwerking 2002 verwacht
dat de begroting in 2003 sluitend zal zijn en dat in 2004 een
overschot van 0,3% van het BBP zal worden geboekt, overschot dat
in 2005 zal oplopen tot 0,5%. In de periode 2003-2005 zal de
schuldquote sneller worden gereduceerd, namelijk van 102,3% van
het BBP tot 93,6%.
* Bij toepassing van de productiefunctiemethode op de prognoses in
de bijwerking 2002 verbetert de voor de conjunctuur gecorrigeerde
begrotingssituatie met ongeveer 0,5 procentpunt in 2002 tot 0,2%
van het BBP en blijft daarna vrijwel ongewijzigd op een overschot
van 0,3% van het BBP in de jaren 2003-2005. Het geactualiseerde
programma voldoet dus aan de eis van het stabiliteits- en
groeipact dat op middellange termijn een sluitende of positieve
begroting moet worden bereikt.
* Het ontbreken van verdere budgettaire aanpassingen in 2003 ondanks
een verwachte reële groei van het BBP van 2,1% is opvallend; in
feite wordt verwacht dat het primaire overschot in 2003 5,6% van
het BBP zal bedragen, tegen 6,1% in 2002. Het ontbreken van
budgettaire inspanningen dit jaar is niet in overeenstemming met
de tweede aanbeveling uit de globale richtsnoeren voor het
economisch beleid 2002. Ook de verwachte verlaging van de
schuldquote in 2003 met 3,8 procentpunt van het BBP is minder dan
het cijfer in de vorige bijwerking.
* De budgettaire consolidatiestrategie in de periode 2003-2005
blijft gebaseerd op hoge primaire overschotten van gemiddeld 5,6%
van het BBP per jaar en lagere rentebetalingen als gevolg van de
afnemende staatsschuld. Het behoud van hoge primaire overschotten
is een essentiële vereiste voor de verlaging van de nog hoge
schuldquote. Het primaire overschot wordt evenwel constant
gehouden op het peil van 2003, dus ongeveer 5,5% van het BBP,
hetgeen minder is dan de 6% die werd aanbevolen in het advies van
de Raad over het geactualiseerde stabiliteitsprogramma 2001.
* De bijwerking 2002 bevat geen mechanisme voor het controleren van
de uitgaven van Eenheid I (federale overheid en sociale
zekerheid), want er is geen verwijzing naar de 1,5%-limiet op de
stijging van de reële primaire uitgaven welke werd gevraagd in het
advies van de Raad over het geactualiseerde stabiliteitsprogramma
2001 en de tweede aanbeveling uit de globale richtsnoeren voor het
economisch beleid 2002.
* Reductie van de nog steeds hoge schuldquote en voorbereiding op de
budgettaire gevolgen van de vergrijzing vergen volgehouden
budgettaire aanpassingen op lange termijn. Als geen grote primaire
overschotten worden geboekt, komt de houdbaarheid van de openbare
financiën in het gedrang.
* Vorderingen worden gemaakt bij de uitvoering van
structuurhervormingen, met name de voortgezette uitvoering van de
belastinghervorming ter verbetering van de resultaten van de
economie en ter bevordering van de werkgelegenheid. De budgettaire
kosten van de structuurhervormingen moeten echter worden
goedgemaakt door andere uitgaven onder controle te houden.
* In de federale structuur van België is het van essentieel belang
dat de begrotingsdoelstellingen worden gerespecteerd door alle
overheden; België past met succes een "binnenlands
stabiliteitsprogramma" toe waarvan de doelstellingen zijn
vastgesteld met instemming van alle overheidsniveaus.
Het stabiliteits- en groeipact dat in juni 1997 door de Europese Raad
van Amsterdam werd vastgesteld, vraagt de landen van de eurozone een
stabiliteitsprogramma in te dienen bij de Raad en de Commissie. Deze
programma's bevatten informatie over de wijze waarop de landen zullen
trachten de doelstellingen van het pact te realiseren, met name de
doelstelling voor de middellange termijn van een sluitende of
positieve begroting.
Voornaamste cijfers uit de najaarsprognoses 2002 van de Commissie en
de geactualiseerde stabiliteitsprogramma's 2001 en 2002 van België
2001
2002 2003 2004 2005
BBP
(procentuele verandering)
Prognose Commissie 0,8 0,7 2 2,8
Bijwerking 2002 0,8 0,7 2,1 2,5 2,5
Bijwerking 2001 1,1 1,3 3,0 2,5 2,4
Begrotings-saldo
(in % van BBP)
Prognose Commissie 0,4 -0,1 0,0 0,3
Bijwerking 2002 0,3 0,0 0,0 0,3 0,5
Bijwerking 2001 0,0 0,0 0,5 0,6 0,7
Voor conjunctuur gecorrigeerd begrotings-saldo (in % van BBP) Prognose
Commissie -0,3 0,2 0,2 0,1
Bijwerking 2002 -0,2 0,3 0,3 0,2 0,2
Bruto schuld
(in % van BBP)
Prognose Commissie 107,6 105,6 101,7 96,8
Bijwerking 2002 108,6 106,1 102,3 97,6 93,6
Bijwerking 2001 107 103,3 97,7 93 88,6
Inflatie
(indexcijfer consumptie-prijzen)
Prognose Commissie 2 2,1 1,8 1,8
Bijwerking 2002 2 2,1 1,6 1,6 1,5
Bijwerking 2001 2,7 2,3 2,1 1,8 1,7
(1)
HYPERLINK
"http://ue.eu.int/Newsroom/loadDoc.asp?max=1&bid=75&did=67356&grp=3667
=1"
http://ue.eu.int/Newsroom/loadDoc.asp?max=1&bid=75&did=67356&grp=3667