Inzicht in commercie met lichaamsmateriaal
De Voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
IBE/E-2348824
20 januari 2003
Bij gelegenheid van de behandeling van het wetsvoorstel Foetaal
weefsel in de Eerste Kamer is door de toenmalige Minister van VWS
onder meer toegezegd een onderzoek te laten instellen naar de
consequenties van het wetsvoorstel ten aanzien van commerciële
belangen. Naar aanleiding daarvan is aan het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu (RIVM) opdracht gegeven voor het uitvoeren
van een verkennend onderzoek naar commercieel gebruik van foetaal
weefsel, alsmede naar zulk gebruik van ander lichaamsmateriaal.
Onlangs heeft het RIVM zijn rapport ter zake met de titel
Inventarisatie van bedrijven die bewerkt lichaamsmateriaal (willen)
gaan afleveren uitgebracht. Dit rapport geeft inzicht in (voorgenomen)
activiteiten met bewerkt lichaamsmateriaal, althans voor zover er
sprake is van openlijke activiteiten, dat wil zeggen activiteiten
waarover men vrijwillig informatie heeft willen verstrekken.
Uit het overzicht lijkt ten eerste te mogen worden afgeleid dat op dit
moment Nederlandse bedrijven slechts in beperkte mate
lichaamsmateriaal (willen) gebruiken voor commerciële geneeskundige
doeleinden. Ten tweede lijkt te mogen worden geconcludeerd dat het
daarbij -in ieder geval op dit moment- geen embryonaal of foetaal
materiaal betreft.
Het rapport geeft uiteraard geen inzicht in activiteiten die men
vooralsnog voor zich wil en mag houden. Immers, tenzij regelgeving
dwingt tot het desgevraagd wèl verschaffen van informatie, heeft men
het volste recht om gevraagde informatie niet te verstrekken.
In dit verband wil ik er op wijzen dat inmiddels het voorstel van de
Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal (WVKL) voor wat betreft
foetale weefsels en bestanddelen van embryos die bedoeld zijn voor
gebruik bij een geneeskundige behandeling, voorziet in de verplichte
aanbieding daarvan aan erkende orgaanbanken. Verder bevat het
wetsvoorstel een bepaling die impliceert dat de functie van orgaanbank
niet voornamelijk zal kunnen worden uitgevoerd met het oog op het
daarmee behalen van winsten. Dat wil niet zeggen dat een commercieel
bedrijf niet een erkenning als orgaanbank zou kunnen krijgen. Maar
zoals ik in de memorie van antwoord naar aanleiding van het voorlopig
verslag van de Eerste Kamer over het voorstel voor de WVKL heb
toegelicht, zal bij de beslissing op een verzoek om erkenning als
orgaanbank ook worden nagegaan of voldaan wordt aan de voorwaarde dat
de functie van orgaanbank niet tot statutair doel heeft de winst die
de orgaanbank met zijn activiteiten maakt, uit te keren aan zijn
oprichters, bestuurders of andere belangheb-benden, bijvoorbeeld in de
vorm van winstdelende obligaties. Die voorwaarde betekent ook dat de
opbrengsten die resulteren uit de orgaanbankfunctie binnen de
instelling moeten blijven. Een en ander impliceert voorts dat er een
heldere scheiding, zowel in de taken alsook in financieel opzicht,
dient te zijn tussen de orgaanbankfunctie en de overige commerciële
functies van het bedrijf. Het voorgaande laat uiteraard onverlet dat
het bedrijf een product ontwikkelt op basis van het lichaamsmateriaal,
waarvoor vervolgens wanneer het op de markt mag worden gebracht een
commerciele prijs betaald moet worden.
Tot slot merk ik op te verwachten dat de WVKL en de op artikel 8
daarvan gebaseerde algemene maatregel van bestuur niet alleen hun
uitwerking zullen hebben op de kwaliteit en veiligheid van het
lichaamsmateriaal, maar ook tot gevolg zullen hebben dat er in de
toekomst ook een redelijk nauwkeurig inzicht zal zijn van het
(voorgenomen) gebruik voor geneeskundige behandeling van hetzij
commercieel, hetzij niet-commercieel bewaard lichaamsmateriaal.
De Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
drs. Clémence Ross-van Dorp
Inventarisatie van bedrijven die bewerkt lichaamsmateriaal afleveren
1. Inventarisatie van bedrijven die bewerkt lichaamsmateriaal
afleveren
Kamerstuk, 20-1-2003
Om het kamerstuk op te halen: Zie het origineel http://www.minvws.nl/document...er=393&page=19021 .