Persbericht Amsterdam, 10 januari 2003
Nederland
Amnesty International: Afgewezen asielzoekers in afwachting van beroep
moeten opvang krijgen.
Juist tegenover de vluchteling onder de vreemdelingen heeft de
Nederlandse staat een plicht. Vreemdelingenbeleid gaat niet alleen
over integratie en verplichtingen van vreemdelingen, zoals men uit het
actuele debat zou kunnen opmaken. Effectieve rechtsbescherming en
opvang van afgewezen asielzoekers die in afwachting van een beroep bij
de rechter in Nederland verblijven, moeten worden gegarandeerd. Dit
schrijft Amnesty International, in een op vrijdag 10 januari 2003
gepubliceerde open brief, aan de lijsttrekkers bij de
Tweede-Kamerverkiezingen. De organisatie roept de lijsttrekkers op
zich tijdens de verkiezingscampagne, de formatie en in de komende
kabinetsperiode in te zetten
- tegen uitholling van het recht op bescherming voor vluchtelingen -
voor het versterken van zorgvuldige asielprocedures in Nederland
- voor het recht van een ieder om asiel te zoeken.
Uitholling van het recht op bescherming
In de open brief schrijft Amnesty International: Van asielzoekers kan
niet altijd worden verwacht dat zij alle relevante informatie direct
naar voren kunnen brengen. Mensen die door oorlog, vervolging,
marteling of verkrachting zijn getraumatiseerd hebben soms tijd nodig
om op verhaal te komen, voordat zij hun verhaal kunnen vertellen.
Daarom kunnen lang niet alle asielverzoeken in één en zeker niet in
een versnelde procedure van 48 uur worden afgedaan. Nu reeds meer dan
60% van de aanvragen in zon versnelde procedure wordt afgewezen, is
regelmatig, om redenen van zorgvuldigheid, een tweede asielprocedure
geboden.
In zon tweede asielprocedure moet de asielzoeker ook informatie die
niet eerder werd ingebracht naar voren kunnen brengen. De overheid en
de rechter mogen zulke later verstrekte informatie, met een beroep op
regels van het Nederlands bestuursrecht, niet zo maar terzijde
schuiven, zoals nu regelmatig gebeurt. Daarmee lopen zij het gevaar
vluchtelingen terug te sturen naar een situatie waarin hun ernstige
vervolging of ernstig geweld te wachten staat of dwingen zij hen te
kiezen voor een illegaal verblijf in Nederland. Wat Amnesty betreft is
dit zon klassieke situatie waarin internationaal recht boven de regels
van nationaal recht gaat, om te voorkomen dat het recht op bescherming
wordt uitgehold, zegt Lars van Troost, hoofd van de afdeling
Vluchtelingen van Amnesty International.
Versterken van zorgvuldige procedures
Een zeer hoog percentage asielverzoeken wordt in Nederland
tegenwoordig al afgedaan in een versnelde procedure. Volgens sommige
politici en partijen zou zelfs 80% van de asielaanvragen in 48 uur
afgewezen kunnen worden. Amnesty International vindt dat
zorgvuldigheid voor snelheid moet gaan.
Daarnaast vindt de organisatie dat afgewezen asielzoekers die in
afwachting van een beroep bij de rechter rechtmatig in Nederland
verblijven, opvang moeten krijgen. Dat is niet alleen een kwestie van
humaniteit, maar ook van rechtvaardigheid. Wie in beroep gaat bij de
rechter, moet zich daarop ook behoorlijk kunnen voorbereiden en dat
kan niet als je in een vreemd land van alle elementaire voorzieningen
verstoken bent. De huidige regering heeft dit recht op opvang niet
willen erkennen, de volgende regering moet die fout herstellen, zegt
Van Troost.
Het recht van een ieder om asiel te zoeken
Amnesty International toont zich ook bezorgd over de uitholling van
het recht om asiel te zoeken. Toen buurlanden van Irak lieten weten in
het geval van oorlog de grenzen geheel of gedeeltelijk te willen
sluiten voor vluchtelingen uit Irak, lieten andere staten geen woord
van protest horen, ook Nederland niet. Door mensen die op de vlucht
gaan voor ernstige vervolging of oorlogsgeweld in feite op te sluiten
in hun land van herkomst kunnen mensen geen asiel vragen. Van Troost:
Daarmee wordt het recht om asiel te zoeken zoals erkend in de
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens ernstig ondermijnd en
het Vluchtelingenverdrag een lege huls.
Amnesty International afdeling Nederland