De campagne is begonnen: kansen en uitdagingen! Zaterdag 4 Januari 2003 - 19:02
Speech André Rouvoet tijdens de start van de ChristenUnie campagne op 4 januari 2003 in Amersfoort!
Uitdagingen en kansen!
Vandaag 4 januari 2003 geven we het startsein voor de campagne van de ChristenUnie. Twee-en-een-halve week hebben we om 10 miljoen kiezers te vertellen waar de ChristenUnie voor staat: voor samen leven naar bijbelse waarden, voor een uitgesproken christelijke politiek, voor herstel van de onder paars aangerichte schade, voor orde op zaken in Den Haag. Wat een uitdaging! Wat een kansen!
We hebben een boodschap die de moeite waard is. En daarom gaan we het land in, voor werkbezoeken, spreekbeurten en debatten, in zalen en zaaltjes in alle regios, op universiteiten en in politieke cafés. Om met mensen te spreken en te luisteren naar wat hen bezighoudt. Én om de mensen te vertellen wat ons bezighoudt. Wat de ChristenUnie in de politiek wil bereiken. Welke politieke lijnen we vanuit die bijbelse waarden, die góed zijn voor de samenleving, willen trekken naar vraagstukken die op de politieke agenda staan. Want zoals ik vaker heb gezegd de ChristenUnie schuwt het getuigenis niet, maar we blijven er niet in hangen. We durven concrete en waar nodig scherpe keuzes te maken.
Hoofdthema's
Dat is niet altijd eenvoudig, bijv. als de problemen zich lijken op te stapelen of als het economisch tegenzit. Dat vraagt lef om verantwoordelijkheid te nemen voor impopulaire maatregelen. Maar ook de bereidheid om te rekenen met de rechten en belangen van anderen. Christelijke politiek is wars van populisme en richt zich op het bevorderen van de gerechtigheid, op het beschermen van wat zwak is, op het als goede rentmeesters zorgvuldig omgaan met Gods schepping. U vindt het allemaal terug in het Manifest Samen leven naar bijbelse waarden, waar we met het oog op de tussentijdse verkiezingen onze politieke boodschap nog eens krachtig hebben neergezet en uitgewerkt in de vijf hoofdthemas:
* Ruimte voor gezin en opvoeding
* Veiligheid en betrouwbaar bestuur
* Samen sterk voor kwetsbaren
* Gezonde economie, goed rentmeesterschap
* Gerechtigheid zonder grenzen
Visie en ambitie
Inderdaad: een boodschap met visie én ambitie! Pretentieus? Jazeker, want we hebben het goede voor met de samenleving. Maar ook: nee, want we hebben het niet van onszelf; we willen ons immers laten gezeggen door het Woord van God. En dat is de uitdaging van de ChristenUnie aan de kíezers: laat iedereen die zich aangesproken voelt door dit uitgesproken bijbelse geluid met zijn of haar stem de stem van de ChristenUnie in de Kamer versterken. Wie met zn hart stemt, stemt lijst 8! Trouwens, wie met zn verstand stemt ook
We hebben een bewogen jaar achter de rug: bizarre verkiezingen, een periode van onzekerheid en instabiliteit, een nieuwe politiek die veel goeds beloofde maar vooral chaos bracht, en een verslechterende economische situatie waardoor niet alles kan wat we zouden willen. Temidden van dit alles een kabinet van CDA, VVD en LPF, dat veel verwachtingen wekte maar ze niet kon waarmaken.
Geen misverstand: dit kabinet móest er komen. Maar het móest ook
verdwijnen. Het was een noodzakelijk experiment, dat gedoemd was te
mislukken. En natuurlijk: we waren blij dat er een einde kwam aan
Paars. Intussen maakte het CDA vaak, en niet op de minst belangrijke
dossiers, andere keuzes dan de ChristenUnie. Dat neemt niet weg dat er
naar mijn overtuiging reden voor dankbaarheid was dat een
christen-democraat minister-president werd: Balkenende heeft recht op
mijn gebed en dat krijgt hij ook!, zo schreef ik in een column. Ik
neem daar niets van terug.
Tegelijk werd al snel duidelijk dat er júist ook vanuit de beginselen
van de christelijke politiek kritiek moest worden geoefend op het
beleid van Balkenende en zijn kabinet. Het Strategisch Akkoord bleek
weinig anders te zijn dan het VVD-programma met een kaftje van Donner
eromheen, de door Balkenende beloofde wederopbouw bleef beperkt tot
financieel-economische themas en van een herstel van de door paars
aangerichte schade op ethisch terrein was geen sprake: de legalisering
van bordelen, het homohuwelijk, de embryowet, de legalisering van
euthanasie, het softe drugsbeleid van gedogen is mogen het bleef alles
onaangetast en werd door Balkenende zelfs bestempeld als
verworvenheden. Veelzeggend is dat er onder verantwoordelijkheid van
CDA'er De Hoop Scheffer via de Nederlandse ambassades in het
buitenland nog altijd een hele serie propagandabrochures wordt
verspreid om de zegeningen van het paarse beleid uit te venten, juist
op die terreinen waar de christenen in dit land zich onder paars zo
krachtig tegen te weer hebben gesteld, overtuigd als we waren dat die
wetten ingaan tegen de bedoelingen van God met mensen en dus slecht
voor ons land zijn!
Uitdagingen
Er zijn dus kansen blijven liggen om orde op zaken te stellen. En
intussen is er straks wel bijna een jaar verloren gegaan! Maar ook in
dit opzicht komt er een herkansing. En dus daag ik Jan-Peter
Balkenende uit om nu meer ambitie te tonen dan in het afgelopen half
jaar en als aanvoerder van veruit de grootste partij in dit land!
scherp in te zetten om het in dit land ook in immaterieel, ethisch
opzicht anders en beter te maken. Van harte hoop ik dat het CDA zich
daarbij zal willen ontdoen van die merkwaardige schroom om letterlijk
openhartig te zijn over de bron van de eigen politieke overtuiging,
een schroom die de partij in het door mij aangevraagde debat over
waarden en normen nog bevangen hield, waardoor we wel te horen kregen
waar het CDA drie-komma-nog-wat miljard vandaan haalt, maar niet waar
men zn waarden en normen vandaan haalt. En met alle begrip voor de
positie van Balkenende, die niet als lijsttrekker maar als
minister-president aan het debat deelnam, moet ik zeggen dat ik het
teleurstellend vond dat hij op mijn pleidooi voor bijbelse waarden op
precies dezelfde manier reageerde als indertijd minister-president Kok
en minister Borst dat deden: vanuit uw politieke overtuiging kan ik
dat wel begrijpen. Ik had toch echt gehoopt op meer herkenning en op
erkenning van het fundamentele belang van die bijbelse waarden voor
onze samenleving! Waarom toch zo magertjes, zo vlak? Om de VVD niet te
veel van zich te vervreemden? Laat ik dit tegen Balkenende mogen
zeggen: de nieuwe politiek stelde teleur, maar een politiek die zich
in dít opzicht in zn hart laat kijken, dát is pas echt vernieuwende
politiek waar de samenleving op zit te wachten!
Overigens was er de afgelopen maanden ook wat betreft het sociaal
beleid, de wel zeer magere invulling van het rentmeesterschap en de
houding jegens de vluchteling die bij ons aanklopt was er reden vanuit
ons eigen programma om het kabinet kritisch tegemoet te treden. Dat
heeft de ChristenUnie dan ook gedaan, met veel steun vanuit met name
de kerken. Niet vanuit een modieuze zucht naar een links profiel of
zo, want daar heb ik eerlijk gezegd helemaal niets mee. Nee, we doen
dat vanuit het hartelijke verlangen om onze bijbelse opdracht serieus
te nemen. Een sociaal beleid van barmhartigheid, naastenliefde en
rentmeesterschap is voor een uitgesproken christelijke partij
essentieel en onopgeefbaar.
Femke Halsema van GroenLinks heeft dan ook vast en zeker gelijk als ze
vermoedt dat er mensen zijn die teleurgesteld zullen zijn in wat het
CDA in deze opzichten heeft laten zien. Maar het is misschien wel
goed, nu zij zo nadrukkelijk naar deze kiezers lonkt, om er nog eens
aan te herinneren dat het uitgerekend het libertaire en volstrekt
individualistische GroenLinks was dat in al die debatten over voor
christenen zeer aangelegen themas lijnrecht tegen de christelijke
fracties stond. Zeg maar Paars-Links. Er is dus zeker ruimte links van
het CDA, maar als je daarvandaan bij GroenLinks wilt uitkomen, zul je
toch echt nogal om je bijbelse principes moeten slalommen! Misschien
mag ik voor Femke Halsema ook een uitdaging formuleren: verbreed nu
eens het op zichzelf te waarderen groene profiel van GroenLinks tot
een pro life profiel en kom met kracht op voor alles wat leeft, niet
alleen de natuur en de zeehond, maar ook het ongeboren leven!
En om in de buurt te blijven: ook die christenen die zich aangesproken
voelen door de LPF-achtige hype rond Jan Marijnissen van de
Socialistische Partij, zou ik willen aanraden zich eens in zijn
programma te verdiepen alvorens hun stem aan hem toe te vertrouwen. k
Zeg er wel eerlijk dit bij: wilt u af van het koningshuis, de Eerste
Kamer, het bijzonder onderwijs, Israël en de NAVO, dan is de SP
misschien nog niet zon slechte keus Vooruit, voor Marijnissen ook een
uitdaging: laat de SP, die zich altijd zo krachtig keert tegen
Amerikaanse toestanden en iedere vorm van tweedeling, zich eens met de
ChristenUnie sterk maken tegen iedere vorm van kloneren van menselijk
leven! Dat zijn twee vliegen in één klap, Jan!
Beste vrienden, ik wil u er deelgenoot van maken dat ik zo mijn zorgen
heb over de vanzelfsprekendheid waarmee het CDA zich voor de komende
verkiezingen aan de VVD heeft vastgeklonken. Mijn moeite zit niet
alléén in het feit dat uitgerekend de VVD niets wil weten van een
overheid die vanuit vertrouwde waarden en normen met moreel
leiderschap de samenleving wil dienen. En ook niet louter in het feit
dat de oude wens van de VVD om het budget voor
ontwikkelingssamenwerking te verlagen voor Balkenende geen aanleiding
vormde om Gerrit Zalm stevig de wacht aan te zeggen, terwijl het uit
christelijk-sociaal oogpunt alleszins te verdedigen streven van de
PvdA om de hypotheekrente-aftrek voor zeer kapitaalkrachtigen af te
toppen wel reden was om Wouter Bos vriendelijk uit te zwaaien als
coalitiekandidaat.
Nee, wat mij bij de liberalen zeer verontrust is dat zij steeds
slordiger en laconieker omgaan met fundamentele grondrechten en
vrijheden en meer spreken over inperking ervan dan over het belang van
deze grondwettelijke waarborgen tegen een al te opdringerige staat;
overigens voor een liberale partij een tamelijk dubieuze positiekeuze.
De christelijke politiek moet hier dus ondubbelzinnig (ik zeg dat niet
zonder reden met de nodige nadruk) de wacht bij betrekken.
Neem nu de toonhoogte waarop Zalm de discussie over de vrijheid van
godsdienst en de vrijheid van onderwijs voert. In de Nieuwe Revu voer
hij eerst uit tegen het islamitisch onderwijs en de
fundamentalistische uitwassen daarvan, maar presteerde hij het ook om
het reformatorisch onderwijs in één adem te noemen met de Antwerpse
moord- en doodslagcultuur! Geen misverstand:Ook de ChristenUnie is
bezorgd over het verschijnsel van het jihadisme en het feit dat
jongeren daarvoor ook in Nederland geronseld. En ook wij vinden
uiteraard niet dat onder de vlag van grondwettelijke vrijheden alles
maar moet kunnen. Maar laten we alsjeblieft oppassen voor
óverreageren, waarbij in een krampachtige reactie op enkele incidenten
getornd wordt aan de vrijheid van godsdienst en van het stichten en
onderhouden van organisaties op levensbeschouwelijke grondslag, het
grote goed van het recht op onderwijs dat aansluit bij de
levensovertuiging en geloofsopvattingen van mensen te grabbel wordt
gegooid, het hele veld van bijzonder onderwijs zonder pardon én zonder
reden in het verdachtenbankje wordt gezet. Zeker een liberaal moet
beseffen dat een directe bemoeienis van staatswege met de inhoud van
godsdienst, opvoeding, onderwijs en vorming zeg maar een
staatspedagogiek en een staatsgodsdienst onverenigbaar is met de
grondslagen van onze democratische rechtsstaat. Het zou goed zijn als
men in VVD-kring de rechten van anderen even serieus zou nemen als de
eigen rechten en vrijheden.
En daarom roep ik Gerrit Zalm op als zijn goede voornemen te kiezen om
zijn aanvallen op het christelijk onderwijs te staken en wil ik hem
uitdagen om het goed recht van ouders op vorming van hun kinderen die
in het verlengde ligt van de opvoeding thuis, voluit te erkennen.
Overigens mag Wouter Bos van de PvdA deze handschoen ook best oprapen,
want ook hij kan er wat van als het om een nonchalant omgaan met de
grondrechten van anderen. Maar misschien mag ik Bos een andere
uitdaging voorleggen. Onlangs is bij de bescherming van de zondag voor
individuele werknemers gebleken dat gezamenlijk optrekken buitengewoon
succesvol kan zijn. Ik ga er maar even aan voorbij dat eerst het CDA
in de Eerste Kamer nota bene samen met VVD en D66 op alle mogelijke
manieren dwars lag en dat nu weer de werkgevers zich een slecht
verliezer betonen. Het gaat tenslotte om het resultaat, nietwaar? Maar
wat zou het goed zijn als de PvdA de ChristenUnie ook zou steunen in
ons streven om het recht op leven in de Grondwet te verankeren. Als er
nu toch één grondrecht is dat het verdient om als basis voor alle
klassieke en sociale grondrechten te worden verankerd, is het wel het
recht op leven. Samen met het CDA, dat eerder voorstelde om het recht
op veiligheid vast te leggen en dus zeker het recht op leven
grondwettelijk zal willen erkennen, moet dat een mooie meerderheid
kunnen opleveren!
Samen leven naar bijbelse waarden
U merkt het wel: de hoofdthemas van ons Manifest bieden goede
aanknopingspunten voor uitdagingen, niet alleen aan onszelf, maar ook
aan anderen. Om samen te werken aan het samenleven naar bijbelse
waarden. Om meer nog de kansen te benutten om God en de naaste te
dienen.
Natuurlijk zouden er nog veel meer uitdagingen te formuleren zijn,
want er valt nog een hoop te doen en een wereld te winnen vanuit het
perspectief van een uitgesproken christelijke partij als de
ChristenUnie:
· meer financiële armslag voor het gezin; dus zeg ik tegen CDA en VVD
géén sollicitatieplicht voor bijstandsouders met kleine kinderen, wél
een kindgebonden budget;
· een échte, overtuigende aanpak van het probleem van de
gokverslaving; dus: sluiten die casinos! afschaffen die krasloten! weg
met die gokautomaten uit snackbars en cafés!
· als noodzakelijke stap naar een echt veiligheidsbeleid: stoppen met
het gedogen van drugs en coffeeshops; want zolang we niets doen aan
het drugsbeleid, blijft het dweilen met de kraan open. (Oké, ik geef
het toe: deze heb ik niet van mezelf, die komt letterlijk uit het boek
van Balkenende!)
· behoud van levensbeschouwelijke zorginstellingen, zodat mensen zich
ook wat hun diepste overtuigingen betreft werkelijk thuis kunnen
voelen;
· meer waardering voor de boeren, eerlijke prijzen voor hun producten,
minder regels en ruimte voor het gezinsbedrijf;
· een minder eenzijdige benadering van het conflict in het
Midden-Oosten en herstel van de oude vriendschapsbanden met Israël;
· de terugkeer van ministers voor ontwikkelingssamenwerking en milieu;
enz. enz.
En ik doe niet kinderachtig: Zalm, Bos, Marijnissen, Balkenende,
Halsema, Herben, De Graaf, ze mogen zich van mij allemaal uitgedaagd
voelen door deze en al die andere aansprekende punten uit ons
programma! Ik zou zeggen: wie de handschoen past, neme hem op en
trekke hem aan.
Tot slot: voor onze goede vriend en bondgenoot Bas van der Vlies van
de SGP heb ik geen uitdaging. Wel een uitnodiging en die komt uit de
grond van mijn hart: laten we de goede samenwerking van meer dan 20
jaar voortzetten, elkaar daarbij de ruimte latend voor de eigen
identiteit. Bas: we hebben elkaar zo hard nodig met het oog op de
versterking van het bijbelgetrouwe geluid in de Tweede Kamer!
Beste vrienden en vriendinnen van de ChristenUnie, u ziet: ons
programma is omvattend. En onze ambities zijn niet gering! Wij willen
niets liever dan dat de inrichting én de richting van de Nederlandse
samenleving worden gebaseerd op bijbelse waarden. Die boodschap steken
we niet onder stoelen of banken. De ChristenUnie is een uitgesproken
christelijke partij. Iedereen mag, nee: iedereen moet weten wie we
zijn en waar we voor staan. Waarden en normen zijn niet los
verkrijgbaar, zijn geen bedenksels van politici. De Britse geleerde en
christen-apologeet C.S. Lewis schreef eens dat de menselijke geest net
zo min de mogelijkheid heeft om een nieuwe waarde uit te vinden als om
een nieuwe primaire kleur te bedenken. Dat kan dus niet en het is ook
niet nodig! Het gaat erom dat we de vertrouwde waarden en normen, die
ons in het Woord van God worden aangereikt, toepasbaar maken in
actuele vraagstukken.
Daarvoor zitten we in het parlement, daarvoor willen we
medeverantwoordelijkheid dragen voor het bestuur van ons land.
Niet de stoel in vak K....
Nu wordt mij regelmatig gevraagd of we niet meer kunnen bereiken als
we deel uitmaken van een coalitie. Die vraag wordt nog interessanter
nu de kranten vaststellen dat de ChristenUnie op dit moment de meest
begeerde coalitiegenoot is: zowel VVD als PvdA ziet wel iets in een
coalitie met het CDA en de ChristenUnie. Ik moet u zeggen: ik kan er
niet van wakker liggen. Natuurlijk zal ik mijn verantwoordelijkheid
niet uit de weg gaan en zullen we alle kansen grijpen om zoveel
mogelijk van ons programma te realiseren. Maar laat ik, nu ik toch
uitdagingen aan het formuleren ben, dit tegen de kiezers zeggen: Als ú
wilt dat de ChristenUnie méér invloed krijgt op het beleid, weet dan
dat daarvoor een groter mandaat dan vier zetels nodig is! En tegen
alle lonkende collegas zeg ik: als dát gebeurt, dan is de ChristenUnie
een lastige klant, met niet geringe ambities. Want het gaat ons niet
om een pluche stoel in vak K, maar het gaat ons om de eer van God en
de doorwerking van de bijbelse waarden in de samenleving. Dát is wat
ons drijft, in een positie van bestuurlijke verantwoordelijkheid of
van kwaliteitsoppositie.
Vrienden, het is een tijd van uitdagingen en kansen. Laten we ze
grijpen, biddend en werkend: biddend om de zegen van onze God en
werkend in afhankelijkheid. Ik wens u een goede en vruchtbare
campagne!
---