23/12/2002 Sectie Dagblad Brief aan de leden
Brief over Sociaal Plan PCM
De NVJ heeft mede namens de andere vakorganisaties op 19 december
jongstleden een principe akkoord afgesproken om te komen tot een
Sociaal plan bij PcM Uitgevers. De NVJ is van mening dat er veel is
bereikt zeker in relatie tot het vertrekpunt in september/oktober 2002
toen het begrip gedwongen ontslag de toon bepaalde.
De aanwezigheid van een delegatie van de COR bij de onderhandelingen
bleek zinvol. De NVJ-leden Hans Berrevoets, Wim Schoutendorp en
Roderik Oranje leverden een sterke bijdrage.
Het principe akkoord is sinds vrijdag 20 december beschikbaar via het
interne informatiesysteem van PcM uitgevers Enternet en via de
NVJ-sectie Dagblad pagina's op Villamedia.
Toch komt er nog een belangrijke stap. De leden van de NVJ hebben in
januari 2003 het laatste woord. Onder aan de brief wordt daarop op
teruggekomen.
In de week van 6-9 januari 2003 komt - zo is het voornemen - het
Sociaal plan inclusief bijlagen beschikbaar. Om dat mogelijk te
maken, vindt op vrijdag 3 januari 2003 over dat uitgebreide pakket het
laatste overleg plaats met de vertegenwoordigers van Raad van Bestuur
van PcM Uitgevers. De NVJ en een afvaardiging van de COR PcM zijn bij
dat overleg betrokken.
Het is echter goed - vooruit lopend op de raadpleging van onze
achterban - om nog eens de positie van de NVJ te belichten.
Na het bekend worden van het voornemen van PcM Uitgevers om voor 341
mensen collectief ontslag aan te vragen bij het Centrum voor werk en
Inkomen (CWI) heeft de NVJ in september, met de andere vakorganisaties
en de COR PcM, direct hiertegen een verklaring uitgegeven. Er is vanaf
het begin wel begrip getoond voor de moeilijke financiële situatie van
dagbladondernemers in algemene zin en PcM Uitgevers in het bijzonder.
Echter, de NVJ bleef bij het uitgangspunt dat PcM Uitgevers ook een
zorgplicht heeft en houdt voor de eigen werknemers. Er is daarom een
pakketvergelijking gemaakt tussen de uitgangspunten van PcM Uitgevers
in een sociaal plan van begin oktober en de gangbare sociale regels
bij PcM Uitgevers.
Toen het er nog steeds op leek dat PcM Uitgevers geen gangbaar sociaal
plan wilde afspreken heeft de NVJ in oktober bijeenkomsten gehad met
een aantal dagbladredacties. Gedwongen ontslag lag als bot middel op
tafel zonder een serieuze invulling van sociaal werkgeverschap.
Vanuit onze verantwoordelijkheid voor de positie van onze leden en voor behoud van de PcM-dagbladen is er toch met het overleg begonnen. De NVJ is daarbij in de onderhandelingen bijgestaan door bovengenoemde kaderleden. Het bleek toch mogelijk om serieus te overleggen. We hebben vervolgens eind november onze uitgangspunten in de onderhandelingen met de Raad van Bestuur nog eens getoetst met de NVJ-klankbordgroep van vertegenwoordigers van PcM-dagbladen.
We hebben om tot dat overleg te komen onze visie van dat moment tevens
uiteen gezet in een uitgebreide brief aan onze kaderleden. Daarna is
er in de maand december meermalen druk en intens onderhandeld over het
Sociaal Plan dat de vakorganisaties, waaronder dus de NVJ, met PcM
Uitgevers willen afspreken. De insteek was en is gedwongen ontslagen
bij PcM tot een minimum te beperken of te voorkomen, hetgeen ook door
de COR van PcM volledig werd onderschreven.
Onze conclusie is, dat het eerste magere Sociaal Plan dat de Raad van
Bestuur ons voorlegde, geheel van tafel is gegaan. Het voornemen om zo
snel mogelijk mensen te ontslaan, is ingetrokken. Wel is een stelsel
van afspraken gemaakt om in twee fases met de mogelijke problemen bij
PcM om te gaan. Simpel gezegd: er is ruimte gemaakt voor preventief
personeelsbeleid om in de toekomst de kans op gedwongen ontslagen
zoveel mogelijk te verkleinen.
De actuele situatie van Crosspoints en Het Parool/Weekmedia ligt wel
scherper. Vanaf 1 januari 2003 worden bij deze bedrijven, die dan niet
meer bij PcM Uitgevers horen, mensen boventallig verklaard. Het
sociaal plan PcM wordt door Crosspoints overgenomen. De direct van Het
Parool/Weekmedia heeft eveneens toegezegd dat zij een vergelijkbaar
sociaal plan wil afsluiten met de vakorganisaties. Daarover wordt in
januari verder gesproken.
Vanzelfsprekend onderschatten we niet, dat er zowel bij de gemeenschap
van Het Parool/Weekmedia en als bij Crosspoints dit verplicht afscheid
te nemen zwaar kan vallen. Dagblad Het Parool gaat met een nieuwe
werkgever door, maar niet zonder sociale pijn. We zullen
vanzelfsprekend onze leden daar bijstaan.
Het Sociaal plan - zoals dat op stapel staat - geeft nieuwe kansen
voor werknemers bij PcM, waarin de (nabije) toekomst met minder mensen
het werk dient te worden gedaan. Vooral voor een preventief, sociaal
beleid wordt ruimte gemaakt. De NVJ heeft bij de discussie over deze
vernieuwende werkwijze het voortouw genomen. Elementen die eerder met
de kaderleden zijn besproken zijn terug te vinden in het sociaal plan.
Vanzelfsprekend mag dit niet tot woorden op papier beperkt blijven,
maar moet er sprake zijn van een inspanningsverplichting in de
praktijk. Als er toch sprake zal zijn van een daadwerkelijk
reorganisatieplan bij PcM kunnen de COR en de vakbonden meten of wel
een uiterste inspanning is gedaan om via preventieve weg resultaten te
bereiken.
We hebben in ons onderling beraad argumenten gewisseld over de
bevordering van een interne arbeidsmarkt binnen PcM. Dit gesprek is
gevoerd met aandacht voor de bijzondere positie van de hoofdredacteur
- als titelverdediger van zijn krant - op het gebied van
personeelsbeleid. Binnen PcM functioneert een loopbaancentrum, dat een
spilfunctie kan hebben bij het bevorderen van een interne
arbeidsmarkt.
Simpel gezegd, de werkwijze die bijvoorbeeld op de redactie van Trouw
wordt toegepast in een uitgebreide variant worden verankerd in fase
één van het sociaal plan. Langs creatieve/natuurlijk weg worden bij de
Trouw de (personeels) kosten teruggebracht, zodat een krant toekomst
kan blijven houden. Dat bevordert ook de veelzijdig van het
Nederlandse krantenlandschap.
Om de werknemers precies aan te geven, in welke fase een onderneming
zit, zijn de volgende begrippen in het sociaal beleidsplan opgenomen.
Fase 1: Overtolligheid
Fase 2: Boventalligheid
Overtolligheid houdt in, dat zoals bij Trouw in een bepaalde periode
het aantal personeelsleden wordt teruggebracht.
De holding PcM heeft om verschillende redenen belang van dit
preventieve twee sporen beleid:
01. De sociale hoofddoelstelling wordt waargemaakt
02. PcM Uitgevers komt als een aantrekkelijker werkgever over
03. Draagvlak voor veranderingen neemt toe.
04. Op creativiteit van de mensen wordt een beroep gedaan om positief
mee te denken en werken.
05. Maximale medewerking, bevordering welzijn, ziekteverzuimpreventie
enz
We vinden dat dit alles bij de tijdgeest past en hoort bij een
creatief productieproces zoals een krant bij uitstek moet zijn. Het
is daarom goed nog even onze visie te geven op het preventieve
personeelsbeleid dat in onze ogen vernieuwend is voor een Sociaal
Plan.
1. Natuurlijk verloop.
Uit globaal onderzoek is gebleken dat op een slimme manier meer
gebruik gemaakt kan worden van het natuurlijk verloop. We hebben
immers een behoorlijk aantal tijdelijke contractanten, mensen die met
prepensioen gaan, een andere baan accepteren buiten PcM, enz..
Ervarings-deskundigen zeggen dat de kansen van natuurlijk verloop
maximaal kunnen worden benut door een juiste benoeming in een sociaal
beleidsplan. Dit houdt in, dat er met tijdelijke contracten kan worden
gewerkt of moet worden gewerkt, wanneer er sprake is van een afdeling,
groep of aantal bedrijven waar overtolligheid kan gaan ontstaan.
2. Loopbaancentrum.
De doelstelling van het centrum moet zijn, dat mensen in een
werkgebied met overtolligheid maximaal kans moeten hebben op banen in
gebieden zonder dreigende overtolligheid. Deze werking van de interne
arbeidsmarkt is ook aangegeven in eerdere sociale plannen (maximale
kansen voor herplaatsing in concern).
Mensen zouden gestimuleerd kunnen worden op basis van een
bemiddelingsplan van het loopbaancentrum aan zichzelf te werken of aan
vakbekwaamheid. Studieverlof kan ook overtolligheid terug brengen op
een positief manier en mensen blijven verder met toekomstgevoel aan
het werk.
3. Korter werken.
In andere sociale plannen is een stimuleringsregeling opgenomen om
korter te gaan werken. De loonkosten worden beperkt en zodoende neemt
de overtolligheid ook af. Dit kan ook een vorm zijn van
leeftijdsbewust personeelsbeleid. Mensen kunnen een meer ontspannende
fase inbouwen naar de pensioen/prepensioen datum. Journalisten kunnen
inspelen op 55 jaar, wanneer zij volgens de CAO er vrije dagen bij
krijgen.
4. Vakantiestuwmeren.
Fase 1 biedt de gelegenheid om creatief met vakantiestuwmeren om te
gaan. Mensen zeggen soms de dagen niet te kunnen opnemen door gebrek
aan menskracht. Bij ondernutting (term management) of meer mensen dan
werk, kunnen mensen makkelijker vakantie opnemen. Dat levert ook
tijdwinst op, want de fase van boventalligheid kan naar de toekomst
verschuiven. Tijdwinst betekent ook meer ruimte voor natuurlijk
verloop. Door te werken in stappen, is het mogelijk de persoonlijke
verwerking die bij mensen soms bij een verandering hoort, beter te
laten verlopen. In eerdere plannen werd dit een zogeheten rouwfase
genoemd.
Over fase twee werd al veel informatie gegeven in het
principe-akkoord. Daarover komt nog meer informatie in detail
beschikbaar in het Sociaal Plan.
Raadpleging leden
We gaan ervan uit, dat de teksten op vrijdag 3 januari 2003 worden
vastgesteld. De definitieve tekst is op Enternet PcM en Villamedia te
vinden. Via onze site Villamedia (sectie dagblad) kunt u vervolgens uw
mening geven over het concept sociaal beleidsplan middels een daarvoor
beschikbaar antwoordformulier. Half januari zal de NVJ u laten weten
of de NVJ-leden met het plan akkoord zijn gegaan.
Met vriendelijke groet,
Hans Verploeg en Linda Lemmens