speech 3 december 2002
Speech Jan Troost tijdens de platformdag op 3 december 2002
Dames en heren,
Dit weekend had ik vrij en al lezend in de Libelle kwam ik een alledaags
voorval tegen in de ingezonden brievenrubriek. De brief beschrijft een
ervaring van ouders van een kind met een handicap, anno 2002. Deze ouders
waren met hun kind op vakantie in een geheel toegankelijk vier sterren
vakantiepark. Zij gingen met hun kind naar het eveneens toegankelijke
zwembad. Bij het peuterbad aangekomen met hun kind in de rolstoel, zagen zij
alle andere ouders mét hun peuters en kleuters spoorslags vertrekken
richting het kleedlokaal
De bewijst maar weer eens dat de jaarlijkse viering van een Disability Day
een traditie is, die niet als traditie gezien moet worden, maar als een
bittere noodzaak. Het is bepaald geen overbodige luxe één maal per jaar
extra aandacht te vestigen op de grote groep burgers met een handicap of
chronische ziekte.
Het is evenmin een overbodige inspanning op 3 december elkaar wat support en
inspiratie te geven, zodat wij allemaal het werk dat wij in onze eigen
omgeving verzetten, met blijvend plezier en de nodige volharding kunnen
blijven doen.
We staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk. Nu 2003 door de Europese
Unie is uitgeroepen tot Europees Jaar van Mensen met een Handicap, moeten we
de kansen van dit jaar pakken.
Dat is hard nodig.
Het kan niet genoeg benadrukt worden: wijzelf als mensen met een handicap of
chronische ziekte moeten ons manifesteren. We moeten tevoorschijn komen uit
de vergaderzalen, waar we met elkaar vergaderen over 'hoe het niet moet' of
onder ons blijven klagen over wat er allemaal niet deugt.
We zijn immers een onderdeel van de samenleving. SAMENleving, het woord zegt
het al. Dat houdt in dat je er allemaal deel van uitmaakt. Dat je gelijke
rechten en kansen hebt. Die gelijkheid maak je pas waar als je daar zelf van
uitgaat. Niet óver ons, zonder ons, maar over ons mét ons, luidt het devies
en dat moeten we ZELF waarmaken. Zodat duidelijk wordt dat die samenleving
echt van en voor ons allen is en dus dat toegankelijkheid en integratie niet
ónze problemen zijn, maar ieders verantwoordelijkheid. Ieders
verantwoordelijkheid dus woningbouwcorporaties gaan er straks rekening mee
houden dat er bewoners en bezoekers met een handicap zijn. De NS vindt
steeds meer reizigers met een handicap een aanwinst, die geld in het laatje
brengt. De kerken ontvangen ieder mens met open armen, dus ook kerkgangers
met een handicap. De horeca is blij met gasten met een handicap aan de bar,
want de gastvrijheid richt zich zo op meer gasten en daar win je mee in alle
opzichten, niet alleen in financieel opzicht
Het Europees Jaar biedt de kans om overal in Nederland de thema's waar
burgers met een handicap mee te maken hebben, een prominente plek te geven
op de agenda's van gemeentebesturen. Dat zijn zeer veel thema's, want mensen
met een handicap of chronische ziekte willen net als ieder ander overal aan
meedoen.
Om succesvol te werk te gaan en te scoren bij de plaatselijke politiek en
andere partijen, is het van belang dat platformleden meer uitwisselen, samen
gaan werken en allianties sluiten met groepen die tegen dezelfde zaken
aanlopen. De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad zal hen hierbij een
helpende hand toereiken. We beginnen daar vandaag al mee, met de
themagroepen van vanmiddag. Ook krijgt iedere themagroepdeelnemer een
praktische handleiding mee, die hij of zij later in de uitvoering van
activiteiten weer kan raadplegen.
We beginnen al ruim voor het nieuwe jaar met een totaal vernieuwde internetsite Leefwijzer (www.leefwijzer.nl), die vandaag van start gaat. Leefwijzer profileert zich voortaan als dé internetgemeenschap van en voor mensen met een handicap of chronische aandoening. Met voor elk wat wils: je kunt op Leefwijzer terecht met vragen, voor een uitwisseling van ideeën en discussie, met spullen die je te koop aanbiedt of voor een date! Vandaag kunt u hier kennismaken met de nieuwe Leefwijzer, in de verwachting dat dit smaakmakend uitwerkt. Met elkaar en voor elkaar is voortaan het uitgangspunt van Leefwijzer. Ik werd gegrepen door de verhalen die er nu op Leefwijzer te vinden zijn. Bijvoorbeeld door het verhaal van de jonge vrouw die haar leven in een bed doorbrengt en op die manier een studie antropologie aan de Universiteit van Nijmegen volgt. Ik kon mijn buurjongen helpen aan informatie over rijlessen in aangepaste auto's. Een vriend uit de belangenvereniging waar ik lid van ben kon ik weer helpen aan uitgebreide informatie over vakantiemogelijkheden voor rolstoelgebruikers. En er is meer, veel meer op Leefwijzer
Kom zelf kijken bij de stand van de CG-Raad en lever vooral uw wens voor het
Europese Jaar in. U ontvangt dan ook nog eens een kleine
Sinterklaasverrassing.
De CG-Raad is als van oudsher organisator van deze derde decemberviering.
Vooruitlopend op het Europees Jaar én hoopvol over de allianties en
samenwerkingsverbanden die nodig zijn voor succesvolle acties in dat jaar,
zijn vandaag ook veel vertegenwoordigers van verenigingen van mensen met een
verstandelijke handicap en uit patiënten- en bewonersraden geestelijke
gezondheidszorg aanwezig. Soms hoef je niet lang te zoeken naar bondgenoten.
Als voorzitter van de CG-Raad en als lid van het Nationaal Comité Europees Jaar van Mensen met een Handicap spreek ik hier de wens en de hoop uit op een jaar waarin we gaan oogsten. Onzichtbare burgers zijn we allang niet meer. Maar - zoals eerder gezegd - we moeten zelf ervoor zorgen dat we zichtbaar zijn en blijven. We moeten er zelf voor zorgen dat de samenleving van allen ieders verantwoordelijkheid is en blijft. Ook waar nog een wereld te winnen lijkt. Apartheid moet je zelf doorbreken. Je kunt zelf veel doen aan het bestrijden van mentale beperkingen, aan vooroordelen die kennelijk nog in de hoofden van mensen leven. Zodat iedereen uiteindelijk inziet het ieders verantwoordelijkheid is, korte metten te maken met beperkingen. Over beperkingen en onmogelijkheden is al te lang en uitvoerig genoeg gepraat! Dus: laat je zien op politieke bijeenkomsten, op ouderavonden van de school van je kinderen of bij de balletuitvoering van je kleindochters. Doe mee in het bewonerscomité, in je vakbond of word lid van de hobbyclub in je wijk. De Samenleving maak je samen, dat is ieders verantwoordelijkheid, dus ook die van ons. In een samenleving van en voor iedereen, komen ieders talenten tot uiting en worden mogelijkheden van allen benut. Het gaat erom de mogelijkheden en talenten van mensen - juist van mensen met een handicap of chronische ziekte - te benadrukken en te benutten. Dat kan alleen als wij zelf onze mogelijkheden en talenten laten zien.
Een Europees Jaar houdt ook een veelbelovend perspectief in: het perspectief
op een toekomst waarin 'Europa' een grotere rol gaat spelen. Goede
praktijkvoorbeelden uit verschillende landen kunnen straks waarschijnlijk
richtinggevende voorbeelden worden voor goed beleid. Zodat het volledig
toegankelijke openbaar vervoernet van de stad Grenoble als voorbeeld kan
dienen voor het toekomstige OV-net van bijvoorbeeld Rotterdam, om maar iets
te noemen...
Maar of je nu verder of wat dichterbij in de toekomst blikt: de toekomst is
aan ons als we onze kansen pakken. Om te beginnen met de kansen van 2003,
het Europees Jaar van Mensen met een Handicap!
Maar voor het zover is, blijf alert, laat zien wie je bent en wat je kunt en
pik het niet wanneer je openlijk wordt gediscrimineerd. Ga de confrontatie
aan ook als de ervaring schokkend en beschamend is. Een schokkende ervaring
zoals beschreven in de ingezonden brief in Libelle moet je juist aangrijpen.
Blijf in zo'n geval niet met de mond vol tanden staan, maar spreek de andere
ouders aan. 'Hé, waarom lopen jullie weg? Het was hier juist zo gezellig en
onze Janneke spettert graag met andere kids in plaats van in haar eentje.'
Discriminatie hoef je niet te pikken! Een alledaags voorval anno 2002 zoals
dat uit de Libelle, moet in 2003 - na het Europees Jaar van mensen met een
handicap toch niet zo alledaags meer zijn. Het is aan ons om er zelf aan te
werken dat vooroordelen en verkeerd beleid dat uitgaat van apartheid uit de
wereld verdwijnen. Om te beginnen uit de eigen woonplaats...
---