IP/02/1808
Brussel, 5 december 2002
De Commissie kent Descartesprijzen ter waarde van 1 miljoen euro toe
aan onderzoekprojecten in geneeskunde en astrofysica
Vandaag kende de Commissie in München de EU-Descartesprijs toe aan
twee onderzoekprojecten op het gebied van geneeskunde en astrofysica.
Het ene project biedt meer inzicht in multipele sclerose en geeft de
aanzet naar de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Het andere
project heeft de oorsprong van gammastraaluitbarstingen ontdekt en
biedt inzichten in de vorming van sterren en planeten. Iedere prijs
ter waarde van 500.000 euro bekroont opmerkelijk wetenschappelijk
onderzoek in transnationaal samenwerkingsverband. De twee
prijswinnaars werden gekozen uit een preselectie van tien projecten in
samenwerkingsverband, op diverse terreinen van wetenschappelijk
onderzoek.
"Het hoge niveau van de inzendingen geeft een duidelijk beeld van
zowel de kwaliteit van de Europese wetenschap vandaag als de waarde
van Europese samenwerking op wetenschappelijk gebied," verklaarde het
voor onderzoek bevoegde lid van de Europese Commissie, Philippe
Busquin. "Ik ben verheugd over de groeiende belangstelling voor de
Descartesprijs, die wijst op het belang van transnationale
samenwerking bij de totstandbrenging van een echte Europese
onderzoekruimte (ERA). Een van de belangrijkste eigenschappen van de
ERA is het grotere effect dat wetenschappers kunnen hebben wanneer zij
over de landsgrenzen heen samenwerken. Middelen delen en krachten
bundelen is van essentieel belang bij het bereiken van topkwaliteit op
EU- en internationaal niveau. Dit zal op zijn beurt het
concurrentievermogen van de EU en de kwaliteit van het bestaan
verbeteren."
Bekroning van topkwaliteit
Het totaal aantal inzendingen in 2002 bedroeg 108 - het dubbele van
het cijfer van vorig jaar. De winnaars werden geselecteerd door de
Grote Jury van de Descartesprijs, die werd voorgezeten door de heer
Yves Michot, de vroegere Voorzitter van Aerospatiale Matra, en verder
bestond uit eminente figuren uit de academische wereld en de openbare
en particuliere sector. Deelnemers aan de ceremonie en de conferentie,
die werd gehouden in het Europees Octrooibureau (EPO), waren verder
ondermeer de heer Otto Wiesheu, Beiers Minister voor Economie, Vervoer
en Technologie, en vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het
EPO, het Max Planck-Instituut, het Fraunhofer Instituut en de
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De
uitnodiging tot het indienen van voorstellen voor de editie 2003 van
de Descartesprijs wordt gepubliceerd op 17 december 2002.
Bestrijding van multipele sclerose
Een van de prijzen van 500.000 euro ging naar een project dat een
doorbraak betekent in de studie en het bestrijden van multipele
sclerose (MS), de chronische inflammatoire degeneratieve aandoening
van het zenuwstelsel waar minstens 350.000 mensen in heel Europa aan
lijden. Het is een auto-immune aandoening, waarbij het lichaamseigen
immuunsysteem het centrale zenuwstelsel aanvalt. Tot de symptomen
behoren verminderd gezichtsvermogen, verlamming, verstarring en
moeilijk lopen.
Het project, dat onder de leiding staat van het ziekenhuis van de
Universiteit van Aarhus, (Denemarken), en wordt uitgevoerd in
samenwerking met andere onderzoeksteams in Denemarken, Zweden, het
Verenigd Konikrijk en de V.S., heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt
bij het begrip van de immunologische grondslagen van de ziekte en
geeft ideeën aan voor de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Door
middel van experimenten kon het team met succes de belangrijkste
spelers in de auto-immune aanval identificeren en verklaren hoe het
virus een aandoening veroorzaakt.
Verklaring van de oorsprong van het heelal
De andere prijs van 500.000 euro werd toegekend aan een project dat de
oorsprong van gammastraaluitbarstingen (GRBs) onderzoekt. GRBs werden
voor het eerst opgemerkt in 1967 door Amerikaanse militaire
satellieten. Zij zenden hoogenergetische straling uit en zijn
afkomstig van zeer ver afgelegen melkwegstelsels, waar sterren in een
fenomenaal tempo worden gevormd. Nieuwe gegevens ondersteunen de
theorie dat de uitbarstingen samengaan met de explosieve dood van
massieve sterren. Het project, dat onder de leiding staat van de
Universiteit van Amsterdam en wordt uitgevoerd in samenwerking met
onderzoeksteams uit Nederland, Italië, Denemarken, Spanje, het
Verenigd Koninkrijk en Duitsland, biedt inzichten in deze reuzachtige
sterrenexplosies. Dit kan astronomen helpen de geschiedenis van
stervormingen in het heelal na te gaan. De Italiaans/Nederlandse
satelliet BeppoSAX, die in 1996 is gelanceerd, heeft met zijn
veelzijdige mogelijkheden het team van Europese wetenschappers in
staat gesteld de oorsprong van GRBs' te identificeren. Voorts geeft
het astrofysicaproject voor het eerst de bevestiging dat
gammastraaluitbarstingen de krachtigste explosies in het heelal zijn,
alleen voorafgegaan door de Big Bang. Kosmische uitbarstingen ontstaan
in zeer ver afgelegen melkwegstelsels, bij de rand van het
waarneembare heelal (tussen 5 en 12 miljard lichtjaren verwijderd,
ervan uitgaande dat het heelal 13 miljard jaar oud is).
Intellectuelle eigendomsrechten
De deelnemers bespraken ook andere hoofdthema's voor het onderzoek, en
met name de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten. Europese
onderzoekers zien steeds meer het belang in van octrooiering. In 2001
ontving het Europees Octrooibureau 158.200 aanvragen voor Europese
octrooien, wat een verhoging met 9% ten opzichte van het vorige jaar
betekent.
Voor nadere informatie kunt u de volgende website raadplegen:
http://www.cordis.lu/descartes
http://www.cordis.lu/improving/home.html