Vrije Universiteit Amsterdam

Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam. 23/11/2002


---

VU-econoom prof. Van Muiswinkel in afscheidscollege: "Snel aflossen staatsschuld wordt ingegeven door de angst voor de vergrijzing"

Toekomstige generaties zijn meer gebaat bij een actief economisch beleid dan bij het passief aflossen van oude staatsschuld uit begrotingsoverschotten binnen één generatie, zoals het demissionaire kabinet wenst. Dat zegt prof.dr. L.F. van Muiswinkel in zijn rede Schuldgevoelens, waarmee hij op woensdag 27 november afscheid nam van de Vrije Universiteit als hoogleraar algemene economie, in het bijzonder de openbare financiën.

Van Muiswinkel betwijfelt sterk of het kabinetsstandpunt voldoende is onderbouwd. Door snel aflossen van de staatsschuld zouden de rentelasten van de begroting kunnen verdwijnen volgens het demissionaire kabinet. De vrijgekomen ruimte zou benut kunnen worden voor het opvangen van de gevreesde vergrijzingskosten, die rond 2040 hun hoogtepunt zullen bereiken. De scheidende VU-hoogleraar stelt daar tegenover dat ook zonder kweken van begrotingsoverschotten (trendmatig sluitend budget) de rentelasten in een groeiende economie in voldoende mate dalen als percentage van het bruto binnenlands product. Het streven naar overschotten nu en in de jaren tot 2030 beperkt de mogelijkheden om de economie te versterken. En juist dat is volgens Van Muiswinkel nodig.

Binnen de ruimte van een krachtige economie zal men beter in staat zijn de ouderen redelijke inkomens en een goede verzorging te verschaffen zonder dat de jongeren en volwassenen te veel in hun mogelijkheden worden beperkt. ""Je krijgt de indruk dat de angst voor de komende vergrijzing de politiek zo verziende heeft gemaakt dat men dichtbij te weinig ziet en tegen obstakels oploopt"", aldus de VU-hoogleraar.

VU-alumnus drs. G. Zalm, fractievoorzitter van de VVD en oud-minister van Financiën , is een van de sprekers op een symposium dat voorafgaand aan het afscheidscollege wordt gehouden.In zijn lezing Wetenschap en beleid, een korte biografie kijkt hij terug om te zien wat hij na zijn VU-tijd over de relatie tussen wetenschap en beleid heeft geleerd. Onder meer gaat hij in op zijn ervaringen als Haags beleidsambtenaar op Financiën en Economische Zaken, directeur van het Centraal Planbureau en minister van Financiën.

Ook twee andere prominente VU-afgestudeerden uit de sfeer van beleid en ondernemen leveren een bijdrage: dr. R. Gerritse, secretaris-generaal van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en drs. J. de Boer, voorzitter van de Koninklijke Vereniging MKB Nederland. Gerritse houdt een lezing onder de titel Volledige werkgelegenheid. De Boer betoogt in zijn bijdrage Macro-economie en ondernemerschap dat de publieke sector dringend behoefte heeft aan ondernemerschap, dat wil zeggen dynamiek en vernieuwing, het strak volgen van de markt of er zelfs op vooruitlopen. Met een verwijzing naar de opvattingen van de econoom-historicus J.A. Schumpeter (1883-1950) vindt hij dat de politiek de overheid daarvoor de ruimte moet geven. "De ondernemer werkt steeds met nieuwe combinaties om bestaande producten en diensten veel effectiever en efficiënter in de markt te plaatsen of gaat zelfs over tot creatieve destructie (afdanken van nog goedwerkende materiaal, red.) om met nieuwe producten klanten aan zich te binden."