Ruimtelijke herstructurering landbouw in de knel
Stagnerende reconstructie, overheid moet kiezen of delen
Vrijdag 15 november 2002 - Door de stagnerende reconstructie van
verschillende regio's in de provincies Overijssel, Gelderland,
Utrecht, Brabant en Limburg wordt niet alleen de ontwikkeling van
duizenden agrarische bedrijven geremd, maar blijft ook de gewenste
kwaliteitsverbetering van het landelijk gebied uit. De overheid moet
daarom heldere keuzes maken: meer geld uittrekken om de eerder
vastgelegde ambities ook waar te maken, of meer mogelijkheden en
ruimte maken voor bedrijven en regio's om stap voor stap verder te
gaan met de geplande herstructurering. Dit is de kern van een
brandbrief, die LTO Nederland heeft gestuurd naar de Tweede Kamer.
Volgende week komt het budget voor reconstructie in de Kamer aan de
orde.
De Reconstructiewet dateert van 2000 en heeft als doel om
milieugevoelige gebieden met relatief veel intensieve veehouderij en
tuinbouw zo te herstructureren, dat allerlei functies in zo'n gebied
tot hun recht komen en op elkaar zijn afgestemd. Doel is niet alleen
een betere structuur voor land- en tuinbouw, maar ook meer natuur,
minder milieubelasting en een bredere economische draagkracht in het
buitengebied door bijvoorbeeld recreatie.
De reconstructie van gebieden zou in de praktijk neerkomen op
enerzijds het verplaatsen van agrarische bedrijven of aanpassing of
verandering van de bedrijfsvoering. Anderzijds gaat het om de
aanwijzing van gebieden en locaties, waar agrarische bedrijven volop
ontwikkelingskansen worden geboden. Tijdens de kabinetten Paars 1 en 2
is een totaalbedrag van 500 miljoen euro uitgetrokken om de zogenoemde
reconstructie van gebieden te faciliteren. Om alle agrarische ambities
te honoreren is vier tot vijf maal dat bedrag nodig.
De plannenmakerij en het overleg met alle betrokken instanties en organisaties én het kiezen van een ruimtelijke herinrichting, waar alle partijen zich in kunnen vinden, blijkt een taai en tijdrovend proces. Tal van proefprojecten zijn van de grond gekomen en daaruit komt naar voren, dat de ambities niet zijn waar te maken met de beschikbare financiële middelen. Als gevolg daarvan lijkt de reconstructie al bij voorbaat te mislukken, omdat er te weinig geld beschikbaar is en omdat te gedetailleerde wet- en regelgeving op het gebied van planologie en milieu creatieve oplossingen in de weg staan.
De provincies trokken onlangs ook al aan de bel in Den Haag: ook zij
vinden dat er wat moet gebeuren om de zo ambitieus ingezette
reconstructie uit het slop te halen. LTO stelt vast dat
reconstructieprocessen zeer moeizaam verlopen, omdat het zicht op
financiële middelen ontbreekt. Het gezamenlijke beroep van provincies
en LTO-organisaties is gedaan tegen de achtergrond, dat de overheid
haar aandeel in het proces niet waar kan maken; het belang van de
reconstructie wordt door iedereen, ook door ministers, onderschreven
maar op de begrotingen van de departementen is de vertaling daarvan
niet terug te vinden.
Volgend voorjaar moeten de commissies voor de reconstructiegebieden
hun plannen gereed hebben. Het is nu een kwestie van kiezen of delen,
zegt LTO-bestuurder Jos Roemaat. "Als bedrijven in milieugevoelige
gebieden vanwege geldgebrek niet verplaatst kunnen worden, moet er
meer ruimte komen voor bedrijfsontwikkeling. Meer beleidsruimte is ook
nodig om bijvoorbeeld de ruimte-voor-ruimteregeling of varianten
daarvan toe te passen", aldus Roemaat. Bij die regeling wordt de
verplaatsing van een bedrijf betaald uit de meeropbrengst die de
uitgifte van bouwkavels in dezelfde gemeente oplevert.
In de brief aan de Tweede Kamer pleit LTO ook voor andere mogelijkheden, zoals het inzetten van grondbanken en ontwikkelingsmaatschappijen. De zogenoemde 'Koopmansgelden', bedoeld voor extensivering van de melkveehouderij, kunnen hiervoor volgens LTO worden gebruikt. Roemaat wil vooral duidelijkheid voor de duizenden bedrijven, die zonder reconstructie niet verder kunnen: "Wij willen dat agrarische ondernemingen op locaties zitten waar ze dertig jaar vooruit kunnen. Vooral de rundvee- en de intensieve veehouderij zitten te springen om duidelijkheid. Ze willen een helder signaal dat de reconstructie ook voor hun bedrijven werkelijk perspectief biedt."
Nadere informatie: Jos Roemaat (tel. 0570 - 662 866) en Jack Luiten
(tel. 06 - 5373 6017)
Wilt u hierop reageren? Stuur dan uw e-mail naar: info@lto.nl
(Auteur: LTO Nederland)