Technische Universiteit Delft
Conceptueel schema evolutie
24 september 2002 | 13.30 uur
hr. L. Wedemeijer | doctorandus in de wiskunde.
promotor | prof.Dr.-Ing. habil W. Gerhardt-Hackl (fac ITS)
Exploring Conceptual Schema Evolution.
Bedrijven hebben behoefte aan flexibele informatiesystemen. Centraal in
dergelijke systemen staat het Conceptual Schema, ook wel gegevensmodel of
datamodel genoemd, dat de samenhang en structuur van de gegevens beschrijft.
Dit schema, met zijn centrale positie, moet aan hoge eisen van flexibiliteit
voldoen. Om inzicht te krijgen of, en hoe de eisen van flexibiliteit in de
loop van de tijd worden waargemaakt, onderzoekt Wedemeijer in dit
proefschrift de wijzigingen in Conceptual Schemas van operationele databases
over de afgelopen jaren. Hij hanteert hierbij een theoretisch raamwerk voor
flexibiliteit dat uit drie dimensies bestaat. Dit raamwerk past de Delftse
promovendus toe om bestaande strategieën voor het ontwerp van Conceptuele
Schemas te beoordelen. En hij leidt er maatstaven uit af waarmee we de mate
van wijziging, en dus van flexibiliteit kunnen beoordelen van operationele
schemas in de bedrijfsomgeving.
De kern van dit proefschrift is de beschrijving van veranderingen die zijn
opgetreden in vier verschillende Conceptuele Schemas die bij twee bedrijven
in gebruik zijn. We vonden in totaal 73 structurele veranderingen. De
belangrijkste constateringen zijn dat:
* 80% van de structurele veranderingen volgens vaste patronen
verloopt;
* van de gevonden wijzigingen de helft niet te verklaren is uit een
gelijktijdig optredend wijziging in de structuur van informatie in de
relevante werkelijkheid;
* de complexiteit van het Conceptual Schema aanvankelijk toeneemt;
* wijzigingen in referenties minder frequent zijn dan wijzigingen in
entiteiten;
* de omvang van het schema, gemeten naar het aantal entiteiten en
referenties, toeneemt;
* het aantal wijzigingen in de loop van de tijd afneemt, en dat,
* afgeleide gegevens vaak oorzaak zijn van ongerechtvaardigde
wijzigingen in het Conceptual Schema.
Tenslotte formuleert Wedemeijder vijf wetmatigheden voor evolutie in
Conceptuele Schemas, namelijk:
* elk Conceptual Schema dat wordt gebruikt, verandert;
* bij elke verandering blijft consistentie met de vorige opzet van het
schema gegarandeerd;
* de hierarchische structuur van het Conceptual Schema wordt nooit
gewijzigd;
* elk schema wordt groter, complexer, en minder abstract in de loop
van de tijd wordt, en,
* het Conceptual Schema, gezien als model van de informatie in de
relevante werkelijkheid, heeft een langere levensduur dan het
informatiesysteem waar het onderdeel van uitmaakt.
Voor verder lezen:
* Conceptual schema and relational database design by T. Halpin, 1995
* Conceptual schema and relational database design; a fact oriented
approach by G.M. Nijssen, 1989
Maarten van der Sanden
Wetenschapsvoorlichter
Communicatie & Marketing Groep / TU Delft
tel.: 015 2785454
fax.: 015 2781855
GSM: 06 20408176