09 september 2002
Mauritshuis zeer verheugd met uitzonderlijke schenking
Kunstverzamelaar W. Baron Van Dedem schenkt 5 zeventiende-eeuwse
meesterwerken aan het Mauritshuis
10 september t/m 27 oktober 2002
Op 9 september ontvangt de Stichting Vrienden van het Mauritshuis een
spectaculaire schenking. Baron Van Dedem schenkt vijf zeventiende
eeuwse topstukken uit zijn privé-collectie aan het Mauritshuis. De
schilderijen (zie bijlage) vormen een schitterende aanvulling op de
collectie van het Mauritshuis. Het betreft een van de belangrijkste
schenkingen in de toch al rijke geschiedenis van het museum. De vijf
schilderijen worden tot en met 27 oktober 2002 gepresenteerd in de Van
der Weydenzaal, die voor de duur van de presentatie tijdelijk is
omgedoopt in de Willem van Dedemzaal.
Keuze
De collectie Van Dedem telt ruim vijftig schilderijen (en een klein
aantal tekeningen), van voornamelijk Noord-Nederlandse, maar ook
enkele Vlaamse zeventiende-eeuwse kunstenaars. Uit de collectie werd
na overleg tussen de verzamelaar en de directeur van het Mauritshuis
een weloverwogen keuze gemaakt. Elk van de vijf schilderijen vult een
lacune in de permanente collectie op. Het Stilleven met tazza uit 1636
van Pieter Claesz is een superieur voorbeeld van het werk van de
schilder. Van Willem Kalf stond reeds lang een topstuk hoog op het
verlanglijstje van het museum, dat slechts middelmatig werk van de
schilder bezat. Met de schenking van Stilleven met fruit en glazen op
een zilveren schaal gaat deze lang gekoesterde wens nu in vervulling.
Van Frans Post heeft het museum een bruikleen van het Rijksmuseum uit
zijn Braziliaanse tijd. Met het Braziliaans landschap is het museum nu
tevens de trotse bezitter van een uitmuntend bewaard werk uit zijn
Nederlandse periode. Het museum heeft enkele schitterende vroege
winterlandschappen, o.a. van Hendrick Avercamp en Esaias van de Veld
in zijn collectie, maar een subliem winterlandschap uit het midden van
de zeventiende eeuw ontbrak nog. Met het 1653 gedateerde IJsgezicht
bij Arnhem van Salomon van Ruysdael bezit het museum nu ook een
ongeëvenaard klassiek winterlandschap. Dansende boeren voor een
herberg van Roelant Saverij tenslotte, vormt een welkome aanvulling op
de kleine maar uitgelezen collectie Vlaamse schilderijen in het
museum.
Deze 5 meesterwerken zullen na 27 oktober terugkeren naar Engeland
waar ze voor de duur van zijn leven aan Van Dedem in bruikleen worden
afgestaan.
Het gemeenschappelijke verzamelgebied van verzamelaar en Mauritshuis,
het karakter van het museum dat altijd de intieme sfeer van een
particulier woonhuis heeft behouden, de uitgelezen kwaliteit van de
collectie en de constante aandacht voor conservering en restauratie
zijn de belangrijkste drijfveren geweest om het Mauritshuis tot nieuwe
eigenaar uit te kiezen.
W. Baron Van Dedem
Van Dedem (Vught 1929), reeds lang woonachtig in Engeland, studeerde
rechten in Utrecht, was verbonden aan het familiebedrijf de Steenkolen
Handelsvereniging en richtte in 1969 een eigen internationale
maatschappij in creditcards op. Sedert jaren is hij een alom bekende
op het gebied van kunst en antiek. Zijn belangstelling voor de
zestiende en zeventiende-eeuwse kunst werd in de jaren vijftig gewekt
op de toenmalige Kunst- en Antiekbeurs in Delft. Vanaf 1976 is Van
Dedem actief gaan verzamelen, nadat hij al eerder enkele aankopen had
gedaan. In de loop van de tijd perfectioneerde Van Dedem zijn smaak en
ontwikkelde hij zich tot een connaisseur. De collectie groeide gestaag
en kreeg internationale erkenning en waardering. Geregeld zijn
schilderijen uit zijn collectie op tentoonstellingen in Europa aan te
treffen.
Ondanks zijn verblijf in Engeland heeft Van Dedem zich altijd actief
voor de Nederlandse kunstwereld ingezet. Zo was hij jarenlang
bestuurslid van het Museum Boijmans van Beuningen en van de Vereniging
Rembrandt. Sinds 1998 is hij voorzitter van The European Fine Art
Foundation die de jaarlijkse kunstbeurs in Maastricht organiseert.
100 jaar schenkingen en legaten aan het Mauritshuis De verzameling van het Mauritshuis is grotendeels rijkseigendom. Toch dankt het museum de meeste schilderijen aan schenkingen en legaten van particulieren. De basis van de museumcollectie wordt gevormd door de privé-verzameling van stadhouder Willem V. In 1816 werden diens schilderijen op initiatief van zijn zoon, koning Willem I, een openbaar toegankelijke collectie. In 1821 verhuisden de schilderijen van de Galerij Prins Willem V naar het Mauritshuis. In de geschiedenis van het museum zijn de grote legaten van Arnoldus Andries des Tombe (1818-1902) en oud-directeur Abraham Bredius (1855-1946) onbetwiste hoogtepunten. Topstukken als Vermeers Meisje met de parel (legaat Des Tombe) of Rembrandts Homerus (legaat Bredius) zijn niet meer weg te denken uit de collectie. Onder de vele schenkers en legatoren verdienen verder met name Sir Henri Deterding (1866-1939) en mevrouw Thurkow-van Huffel (1900-1987) vermeld te worden.
Themawandeling voor jong en oud
Ter gelegenheid van de schenking door Willem Baron van Dedem zijn er
twee thema wandelingen gemaakt. Voor de volwassen bezoeker is met
speciale tekstbordjes aangegeven welke schilderijen in de afgelopen
100 jaar door schenkingen en legaten aan de collectie zijn toegevoegd.
Voor de jeugd (13-16 jaar) is er een gulle gevers wandeling met vragen
en opdrachten over schilderijen die op een bijzondere manier in de
collectie terecht zijn gekomen. Deze themawandeling is van de website
te downloaden of gratis verkrijgbaar aan de kassa.
Publicaties
Gelijktijdig met de presentatie verschijnt een Engelstalige catalogus
van de Collectie Van Dedem, geschreven door de gerenommeerde
Amerikaanse kunsthistoricus Peter Sutton.
Uitgeverij: Francis Lincoln Publishers, ISBN 0-7112-2010-7.
De Mauritshuis in focus verschijnt met een themanummer dat geheel
gewijd is aan de Van Dedem Schenking (vanaf 10 september in de
museumwinkel).
Pers
Voor de pers is een cd-rom met de 5 afbeeldingen en het themanummer
Mauritshuis in focus op aanvraag beschikbaar.
Nadere informatie voor de pers:
Mauritshuis, Afdeling Communicatie
Pom Verhoeff-Emanuel
Tel: 070 302 34 35
Fax: 070 302 34 50
E-mail: verhoeff.p@mauritshuis.nl
www.mauritshuis.nl