Rijksuniversiteit Groningen

Bestaand meetmodel voor persoonseigenschappen verfijnd

Het meetbaar maken van persoonseigenschappen zoals intelligentie, persoonlijkheid en houdingen/attitudes vormt vaak een belangrijk onderdeel van psychologisch onderzoek. Het meten van deze persoonseigenschappen wordt bemoeilijkt door het feit dat zij niet direct observeerbaar zijn. Er bestaat geen 'intellometer' waarmee, net als een thermometer, iemands intelligentie kan worden gemeten. Een manier om persoonseigenschappen toch meetbaar te maken is om een test of een vragenlijst te maken aan de hand van vragen of stellingen. Wil een onderzoeker bijvoorbeeld een idee krijgen over iemands politieke voorkeur dan kan hij stellingen verzinnen die een bepaalde politieke richting uitdrukken zoals bijvoorbeeld 'De verantwoordelijkheid voor het dagelijkse levensonderhoud ligt uitsluitend bij de burger'. Voor de analyse van de antwoorden, die qua inhoud van elkaar verschillen, kan hij gebruik maken van een van tevoren opgesteld meetmodel. Edwin Klinkenberg onderzocht een bestaand statistisch model voor houdingen/attitudes, het PARELLA model. Het is een soort meetlat waarmee van de vragenlijst een meetinstrument gemaakt wordt. Klinkenberg breidde het PARELLA model uit tot het PAR3b model om een aantal extra aspecten van vragen te modelleren. Door deze uitbreiding is een flexibeler meetmodel ontstaan waarmee gerichter met individuele vragen kan worden omgegaan. Voor het PAR3b model wordt naast een statistische schattingsprocedure een aparte procedure voorgesteld waarmee de kwaliteit van het geconstrueerde meetinstrument kan worden geëvalueerd./ML

Edwin Klinkenberg (Amsterdam, 1966) studeerde sociologie in Groningen en verrichtte zijn promotieonderzoek, gefinancierd door NWO, bij de sectie Statistiek en Meettheorie van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is methodoloog bij Meurs Personeelsadvies.

Datum en tijd

donderdag 5 september 2002, 14.15 uur

Promovendus

E.L. Klinkenberg, tel. (0348)48 75 00, e-mail
e.klinkenberg@meursgroep.nl (werk)

Proefschrift

Contributions to the study of proximity items

Promotor

prof.dr. W. Molenaar

Faculteit

psychologische, pedagogische en sociologische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie