Ingezonden persbericht
Persbericht
Leefmilieu geeft reactie op Verkenning Stichtselijn
In opdracht van de provincie Flevoland en Utrecht is de 'Verkening
Stichtselijn' (april 2002) opgesteld door Railconsult. Leefmilieu heeft
bijgaande reactie mede namens de Vereniging tot behoud van Anna's Hoeve
verzonden aan de colleges van gedeputeerde staten van de provincies
Noord-Holland, Flevoland en Utrecht.
********************************* Einde persbericht
---
Stichtselijn ongewenst
In opdracht van de provincies Flevoland en Utrecht heeft Holland Railconsult het rapport 'Verkenning Stichtselijn' opgesteld.
Tegen de plannen voor aanleg van een spoorverbinding ten westen van de A27, tussen Hilversum en Almere, zijn vele en ernstige bezwaren aan te voeren.
De voornaamste bezwaren worden hieronder uiteengezet.
1.Op pagina 5 van het rapport staat "Deze verkenning is nadrukkelijk geen studie naar de vervoerwaarde en nut en noodzaak van deze spoorverbinding tussen Almere en Utrecht." Een spoorlijn is voorwaar niet een object dat mag worden aangelegd zonder dat er een reden toe is. Aanleg en functioneren grijpen diep in in de omgeving. In dit geval worden natuurgebieden en woonwijken doorsneden. Zonder dat het nut onomstotelijk is aangetoond, is zulks onaanvaardbaar. Daarbij komen bovendien de kosten, die geraamd worden op 390 miljoen euro (vermeld in de aanbiedingsbrief). Deze besteding van belastinggeld zal aantoonbaar noodzakelijk moeten zijn.
2.De ontsluiting van de kernen tussen Utrecht en Almere in de Verkenning Stichtselijn is onvoldoende, aangezien de stations buiten de kernen zijn geprojecteerd. Daarom lijkt de lijn niet te voldoen aan een behoefte van tussen Utrecht en Almere gelegen halteplaatsen.
3.De Gooiboog wordt momenteel aangelegd. Deze maakt een directe verbinding tussen Almere/Lelystad en Utrecht mogelijk. De tijdrovende overstap vervalt voor de reizigers, hetgeen tijdwinst betekent. De noodzaak van een nieuwe verbinding lijkt zo dus te ontbreken.
4.Het natuurgebied Anna's Hoeve (en andere gebieden in beheer bij het Goois Natuurreservaat) en het voorland van de Stichtse Brug (in beheer bij Staatsbosbeheer) worden doorsneden. Dit wordt enigszins verzacht verwoord op pagina 25 "...wordt het nabij gelegen natuurgebied Anna's Hoeve slechts in geringe mate (aan de rand) doorkruist." De kruishalte Hilversum is volledig in het natuurgebied geprojecteerd, evenals de toeleidende infrastructuur.
5.Momenteel bestaan er tussen de 'spaghetti' van afrit Hilversum en het knooppunt Eemnes met de A1 ecopassages onder de A27 door. Als de Stichtselijn wordt aangelegd zoals ingetekend in de kaartjes van het rapport, vervallen deze passages. Slechts die ecopassage die onder het viaduct Zandheuvel is aangelegd, zou misschien nog kunnen blijven bestaan. Maar met een verlenging van de onderdoorgang (nu 90 m) tot misschien 140 m met een bestaande breedte van 90 m is het de vraag of de passage nog zal kunnen functioneren. Met een nog grotere lengte van de onderdoorgang zal ook deze passage zinloos worden. En dat terwijl hier de Ecologische Hoofdstructuur loopt.
6.Nabij de Stichtsebrug, tussen Huizen en het natuurgebied, bevindt zich een recreatiegebied. Dat zal doorsneden worden door de spoorlijn. Gezien de drukte in het betreffende gebied, is dit een broodnodige voorziening voor de regio. Dit recreatiegebied wordt volgens het rapport niet gecompenseerd.
7.Woonwijken in Laren, Blaricum en Eemnes worden doorsneden. Dat betekent voor de bewoners onteigening of afkoop, verhuizen en sloop van de woning. In Blaricum is de spoorlijn dicht bij de bestaande woningbouw geprojecteerd. Het is de vraag of de situatie met een nieuwe spoorlijn zonder sloop van woningen aan de Wet Geluidhinder kan voldoen.
8.Bij het ontwijken van de verzorgingsplaats van de A27 wordt door de uitgebogen spoorlijn een afvalwaterzuiveringsinstallatie (awzi) doorkruist. In het rapport wordt de te korte afstand van bestaande bebouwing nabij het geprojecteerde spoor wel genoemd, maar er wordt gesuggereerd (bijvoorbeeld p. 19, tweede kolom) dat inpassing tussen weg en woningbouw mogelijk is. Over de awzi wordt niet gerept.
9.Nabij Blaricum wordt het station geprojecteerd halverwege de woonkern en de nog in studiefase verkerende kantoorlocatie. Dat is vlees noch vis. Zo moet iedereen nog een eind lopen of fietsen. Bovendien is de kantoorlocatie nog niet zeker. Wanneer die doorgang zou vinden, zou er vervoersmanagement door het parkbeheer geëist kunnen worden in de bouwvergunning. Een voorziening voor collectief vervoer is bijvoorbeeld een mogelijkheid.
10.De haltevoorzieningen worden (pag. 23) geschat op 1200 in-/uitstappers per nieuw station. Die schatting is niet gebaseerd op vervoerwaarde-onderzoek. En voor een dergelijke beperkt doelgroep lijkt het niet zinvol een compleet station in te richten. Voor 4800 reizigers mag niet 390 miljoen euro worden uitgegeven.
11.De geplande stalen brug naast de bestaande Stichtse Brug is niet alleen overbodig, maar zeker ongewenst. Overbodig, omdat bij aanleg van de Stichtse Brug al een voorziening is getroffen voor een sneltrampassage. Zo'n lightrailverbinding is dus tegen minimale kosten over de bestaande brug te leiden. Een stalen brug zorgt voor veel geluidsoverlast. Het is maar zeer de vraag of hiervoor een vergunning kan worden afgegeven in het kader van de Wet Milieubeheer en de Natuurbeschermingswet.
12.De sociale veiligheid van lange, lage onderdoorgangen is zeer beperkt. Ook juist bij de Zandheuvel, met ziekenhuizen aan de oostzijde en woonkern aan de westzijde zal de sociale veiligheid van grote invloed zijn op de keuze van vervoerswijze van de betrokken werknemers. De sociale veiligheid van de geprojecteerde stations wordt nu al beperkt genoemd door de opstellers van het rapport van Holland Railconsult.
De verbinding Almere-Amersfoort is op dit moment slecht te noemen. Met de in uitvoering zijnde Gooiboog is het mogelijk een directe, snelle verbinding te realiseren door een sneltrein-verbinding tussen die twee steden. Die verbinding via Utrecht leiden betekent extra reis-kilometers en -tijd voor de reiziger.
Een alternatief voor de Stichtselijn, die de verbindingen in het Gooi en van het Gooi met Almere aanmerkelijk zou verbeteren, is er al sinds de jaren zeventig, namelijk een lightrail verbinding tussen Gooi en Almere.
De noodzaak tot een aparte verbinding van Almere met Utrecht is in het verleden niet aangetoond. Wel wordt sinds jaar en dag door diverse belanghebbenden in het Gooi gepleit voor een goede, snelle verbinding van het Gooi met Almere. De lightrail-verbinding, die door bewoners en gemeenten wordt voorgestaan, is tot op heden telkens weer tegengehouden door de Minister van Verkeer en Waterstaat. Deze verbinding zou echter van een andere orde zijn dan de Stichtselijn, zoals beschreven in de Verkenning. De functie zou ontsluitend zijn, de milieubezwaren aanmerkelijk geringer en bovendien goedkoper dan de Stichtselijn. Een lightrail-verbinding kan wel tot in de stedelijke kern worden aangelegd. De invloed op de omgeving en het ruimtebeslag zijn immers veel kleiner dan die van een treinspoor-verbinding.
De milieubezwaren van een treinverbinding zijn ook in het open gebied groter dan die van een lightrail-verbinding: het dwarsprofiel is ruimer gedimensioneerd, de minimumboogstralen zijn groter, er is een zwaardere ondergrond nodig (talud). Verder is er een grotere horizonvervuiling door hogere aanleg en hogere bovenleidingen en is de geluidsoverlast groter. Op pagina 19 wordt in het rapport gesteld: "Ten behoeve van de gewenste lightrail-verbinding 'Rondje Gooi' zijn bij de A27-aansluiting Hilversum en bij de wijk Bijvanck uittakkingen mogelijk...". Maar het tracé van de Stichtselijn komt in grote lijnen overeen met het al jaren geleden door de Werkgroep Sneltram ingetekende tracé van het Rondje Gooi. Aanleg van beide tracés lijkt niet zinvol.
In geval van aanleg van extra infrastructuur is het verbeteren van bestaande ecologische verbindingen en het maken van nieuwe, robuuste ecologische verbindingen een noodzaak om de waarden van het gebied veilig te stellen. Een aanvaardbaar alternatief voor de Gooiboog had een omlegging van het spoor tussen Bussum en Weesp langs de A1 kunnen zijn. In dat geval is een ruime opzet van het tracé mogelijk. Spoorverdubbeling is dan relatief eenvoudig realiseerbaar. De aantasting van het Naardermeer kan kleiner zijn dan de bestaande doorsnijding, omdat het aan de rand plaats vindt. De omlegging zou bovendien aanmerkelijk goedkoper zijn dan de Stichtselijn. In dit geval is er één kunstwerk nodig ter plaatse van het knooppunt Muiderberg. Voor de Stichtselijn, zoals geschetst in de Verkenning, zijn tenminste twee kunstwerken nodig, te weten ter plaatse van knooppunt Eemnes en ter plaatse van de Stichtse Brug.
Inlichtingen voor de pers (