Rijksuniversiteit Groningen
Mannen, allochtonen en alleenstaanden moeten tekort gastouders oplossen
Het tekort aan kinderopvang in de provincie Groningen is opvallend
groot, met name voor vier- tot en met twaalfjarigen. Ook bij het
gastouderbureau Leek, onderdeel van De Oude Ulo, is de vraag naar
gastouders groter dan het aanbod. Door het toenemend aantal
tweeverdieners in Leek is de vraag groter geworden en het aanbod
aan gastouders juist lager. Om te overleven moet het
gastouderbureau haar gastouders wellicht gaan zoeken onder mannen,
allochtonen, alleenstaanden en eventueel zestig plussers. Dit
concluderen de studenten economie Jeantal van Veen en Birkit
Hilbrands uit hun afstudeeronderzoek dat zij hebben verricht voor
de Wetenschapswinkel voor Economie van de Rijksuniversiteit
Groningen.
Gastouders bieden tegen vergoeding kinderopvang in hun eigen
woning. Het zijn vaak vrouwen met kleine kinderen die thuis wat
willen bijverdienen in combinatie met de zorg van hun eigen
kinderen. Of het zijn vrouwen met pubers of kinderen die al het
huis uit zijn, die graag met kleine kinderen werken en daarmee
tegelijkertijd een zakcentje willen verdienen. Door de krappe
arbeidsmarkt, de stijgende participatiegraad van vrouwen en het vol
raken van de kinderdagverblijven, is de vraag naar gastouders
explosief gestegen. Landelijke bemiddelingsbureaus hebben steeds
meer moeite te voldoen aan de vraag naar gastouders.
Steeds minder gastouders
Ook het gastouderbureau Leek heeft de laatste jaren moeite om te
voldoen aan de vraag naar gastouders. Bovendien is het bureau bang
dat het nieuwe belastingstelsel zwartwerken van gastouders in de
hand werkt. Naast de daling van het aantal gastouders wordt het
gastouderbureau geconfronteerd met de nieuwe wet Wet
Basisvoorziening Kinderopvang (WBK) die in 2004 in werking treedt.
Deze wet heeft tot doel marktwerking in de gastouderopvang te
introduceren, waardoor de subsidie voor het gastouderbureau
vervalt. De gevolgen van de wet voor gastouderbureaus zijn
vooralsnog onduidelijk. Uit het onderzoek van de Wetenschapswinkel
Economie van de RUG blijkt dat de huidige gastouders bij het
gastouderbureau Leek over het algemeen getrouwde moeders tussen de
21 en 55 jaar zijn, met een opleidingsniveau variërend van Lager
tot Middelbaar Beroepsonderwijs. Ze zijn meestal niet actief op de
arbeidsmarkt.
Meer werkende vrouwen
In de gemeente Leek wonen 2.925 kinderen tot 12 jaar, maar er zijn
slechts 83 officiële 'kindplaatsen' in de kinderopvang
gerealiseerd. Het aantal werkzoekenden daalde er sterk in de
periode 1996-2001 en de werkgelegenheid nam voor zowel vrouwen als
mannen toe. Van de vrouwen die in Leek werken heeft 65% een
fulltimebaan. Uit een enquête van de onderzoeksters bleek dat de
belangrijkste reden om geen gastouder te willen worden, het hebben
van een fulltime of parttime baan is. Kortom, de vraag wordt
groter, het aanbod kleiner en het vinden van gastouders in Leek dus
steeds moeilijker.
Gastouderschap aantrekkelijker maken
Een sterkte-zwakte analyse wees uit dat de kwaliteit van de
dienstverlening van het Leekster gastouderbureau goed is en dat het
bureau erg betrokken is bij haar gastouders. De vergoeding aan de
gastouders was echter relatief laag. Rekening houdend met eerder
genoemde nieuwe ontwikkelingen is het gastouderbureau bezig om de
kinderopvang te certificeren en een franchiseproject op te zetten
in samenwerking met andere gastouderbureaus. Door de vergoeding
voor gastouders te verhogen en mede hierdoor ook het imago van
gastouder te verbeteren kan het gastouderbureau haar doelgroep
verbreden en wellicht ook ouderen, allochtonen of alleenstaanden
als gastouder inschakelen. Uit de enquête bleek dat de meeste
ouders geen bezwaar hebben tegen een gastouder die man, allochtoon,
alleenstaand of ouder dan 60 jaar is. Wanneer de nieuwe WBK van
kracht wordt, kunnen deze strategieën in combinatie met
certificering en samenwerkingsverbanden ook op de middellange
termijn tot succes leiden. /FC
Het rapport Gastouder gevraagd! Een flexibele, kleinschalige vorm
van kinderopvang in de problemen is geschreven door Birkit
Hilbrands en Jeantal van Veen. Het rapport is op te vragen via tel.
(050)363 38 10 of e-mail wewi@eco.rug.nl.
Noot voor de pers:
Meer informatie: Elise Kamphuis, Wetenschapswinkel Economie, tel
(050)363 71 82, e-mail: wewi@eco.rug.nl of Henriët Bathoorn,
Gastouderbureau Leek, tel. (0594)51 78 77.
Promoties
Promotie