Provincie Utrecht

Persbericht

Vervoer gevaarlijke stoffen belangrijke risicobron provincie Utrecht

23-8-2002

Eén van de belangrijkste risicobronnen in de provincie Utrecht betreft het vervoer van gevaarlijke stoffen, aldus het college van gedeputeerde staten van Utrecht. GS melden dit in hun antwoord op de schriftelijke vragen die statenlid P.F.C.Jansen (SP) dinsdag naar aanleiding van het tankwagonincident in Amersfoort stelde. GS noemen het een geaccepteerd risico om een dergelijk vervoer overdag te laten plaatsvinden. Maar de problematiek rond het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor, weg en water heeft voortdurend de aandacht van lokale en provinciale overheid, getuige de discussie en bemoeienis rond het terugbrengen van de chloortransporten, aldus GS.

De stilstand van de betreffende goederenwagon in Amersfoort betrof een uitzonderlijke situatie. Door blikseminslag in Deventer was de trein gedwongen te stoppen in Amersfoort.

Bijlage: vragen en antwoorden.
Utrecht, 22 augustus 2002
Pythagoraslaan 101
Tel. 030-2589111

Dienst/bureau : KAB
nummer : 2002KAB000715
Onderwerp: beantwoording schriftelijke vragen ex artikel 47 van het Reglement van Orde Provincie Utrecht 1998, gesteld door de heer P.F.C. Jansen (SP) betr. spoorwegongeval Amersfoort

Beantwoording schriftelijke vragen ex artikel 47 van het Reglement van Orde Provincie Utrecht 1998, gesteld door de heer P.F.C. Jansen (SP) betr. spoorwegongeval te Amersfoort

Toelichting
Vanochtend rond 11.00 uur is de omgeving van Amersfoort CS ontruimd wegens een ernstig incident met een goederentrein, die (o.m.) de giftige en explosieve Bron: Chemiekaarten, NIA: "De damp mengt zich goed met lucht, makkelijke vorming van explosieve mengsels." stof acrylonitril vervoerde. Naar wij begrepen hebben is een wagon mogelijk getroffen door een steigerdeel van de grote bouwplaats die grenst aan het spooremplacement Mocht blijken dat de oorzaak elders ligt, dan zouden wij toch graag een reactie krijgen op de extra risico's te gevolge van de aanwezigheid van een grote bouwplaats op Amersfoort CS, bv. bij het omwaaien van een bouwkraan..

Naar aanleiding van dit incident hebben wij de volgende vragen: 1. Voorziet het rampenplan van de gemeente Amersfoort in een dergelijk ongeluk?
2. Was het transport van deze gevaarlijke stof op de correcte wijze vooraf gemeld?
3. Stond de goederentrein "geparkeerd" of was deze onderweg? In het eerste plan: is het toegestaan
om dergelijke stoffen op deze plaats te parkeren? 4. Van waar was de wagon afkomstig en wat was de eindbestemming? 5. Betrof het een gemengde goederentrein of een zg. gesloten trein? 6. Hoe vaak passeren transporten met Acrylonitril en stoffen met een vergelijkbaar risicoprofiel
Amersfoort CS?
7. Is het rampenplan in werking gesteld?
8. Wat is de worse-case situatie die zich had kunnen voordoen bij een dergelijk ongeval?
9. Is het verantwoord om een dergelijk transport overdag te laten plaatsvinden, op een moment dat

zich grote concentraties mensen in de directe omgeving bevinden (Amersfoort CS) en er gebouwd

wordt langs het spoor?
10. Bent U bereid om, vooruitlopend op de conclusies van een onderzoek van de Raad voor de Transportveiligheid en in overleg met andere betrokken partijen, met spoed na te gaan of er nu al (voorlopige) maatregelen genomen kunnen worden om de extra risico's ten gevolge van de combinatie bouwactiviteiten/transport gevaarlijke stoffen te beperken?

Antwoorden:
1. Het rampenplan van een gemeente voorziet in alle typen van rampen en calamiteiten en beschrijft de processen om deze te bestrijden. 2. Dergelijke transporten worden niet vooraf gemeld. Een systeem hiertoe is in voorbereiding. Indien zich een calamiteit voordoet kunnen de operationele diensten de gegevens over de samenstelling van de trein direct opvragen bij de centrale meldkamer van de NS. 3. De betreffende goederenwagon stond stil bij station Amersfoort. Door blikseminslag in Deventer was de trein gedwongen te stoppen in Amersfoort. Normaal gesproken zou deze zijn doorgereden. Het betrof derhalve een uitzonderlijke situatie.
4. De trein was onderweg van Rotterdam (Botlek-gebied) naar Lingen in Duitsland.
5. Het betrof een zogenaamde 'bonte trein', met verschillende wagons voor diverse klanten met uiteenlopende lading (ook niet gevaarlijke stoffen).
6. De provincie beschikt alleen over gegevens rond het aantal gerangeerde treinen in Amersfoort. In 2000 betrof dat 0 wagons met de stof acrylonitril en 200 wagons met een soortgelijke stof (d.w.z. klasse 3, brandgevaarlijke stof). In 2001 betrof dit respectievelijk 0 en 60 wagons.

Ter vergelijking: in 2000 stonden op het station Sittard 2030 wagons gerangeerd met soortgelijke stof.

7. Ja, met name de deelplannen 3 (voorlichting en informatie), 4 (waarschuwen bevolking), 6 (afzetten/afschermen) en 7 (verkeer regelen) van het rampenplan zijn in werking gesteld. Er was sprake van een opschaling tot GRIP 3, hetgeen een gecoördineerde inzet van operationele diensten inhoudt, een gemeentelijk beleidsteam is gevormd en het regionaal operationeel centrum in Utrecht in werking is gesteld. De commissaris van de Koningin wordt in deze fase geïnformeerd over het incident.
8. Ontploffing met een effectgebied dat afhankelijk is van de windrichting.
9. Volgens de geldende regels en normen is dit aanvaardbaar. Hoewel de wagons en het vervoer optimaal beveiligd zijn, is een technisch mankement nooit uit te sluiten. Er is sprake van een geaccepteerd risico.
10. Het ongeval had niets te maken met bouwactiviteiten. Of het ongeval is veroorzaakt door een technisch mankement of een andere oorzaak (zoals een productiefout) wordt onderzocht door de KLPD, Railnet, de Rijksverkeersinspectie en de Raad voor Transportveiligheid. De provincie zal in overleg met de gemeente Amersfoort nagaan of er reden is voor aanvullend onderzoek.

De problematiek rond het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor, weg en water heeft voortdurend de aandacht van de lokale en provinciale overheid, getuige de discussie en bemoeienis rond het terugdringen van de chloortransporten. Het vervoer van gevaarlijke stoffen is één van de belangrijkste risicobronnen in deze provincie.

Gedeputeerde staten van Utrecht,

voorzitter,

griffier,

Meer informatie: Marjolein Copier, telefoon 06-20003533 of Marjolein.Copier@provincie-utrecht.nl