Ingezonden persbericht

Vroegsignalering door gedragsobservatie in verzorgingshuizen

HOUTEN, 20020821 -- In oktober 2002 verschijnt bij Bohn Stafleu Van Loghum een nieuwe productpakket rond de Vroegsignalering door Gedragsobservatie in verzorgingshuizen met behulp van de GIP en GIP28. Dit pakket is tot stand gekomen in samenwerking met GGZ-Drenthe.

Vroegsignalering op basis van de GIP
Het project 'Vroegsignalering in verzorgingshuizen' is in 1996 ontwikkeld door Bureau Preventie en de afdeling ouderen van RIAGG Drenthe (inmiddels met het APZ gefuseerd tot GGZ). In dit project is een Vroegsignalering ontwikkeld op basis van de GIP (Gedragsobservatielijst voor de Intramurale Psychogeriatrie) en de verkorte GIP met daarbij software voor een geautomatiseerde verwerking. De software van de VSGO bevat de Vroegsignaleringlijst, GIP 28 en GIP. Het gebruik van de Vroegsignaleringlijst is door de Rijksuniversiteit Groningen, faculteit Sociale Psychiatrie beoordeeld.

Het VSGO-GIP pakket
Het pakket VSGO-GIP pakket dat in oktober bij Bohn Stafleu Van Loghum verschijnt omvat de volgende onderdelen voor een projectmatige opzet van VSGO:
* een handleiding ('Vroeg gezien, goed gezien) voor implementatie van een project 'Vroegsignalering in verzorgingshuizen'
* het software programma van VSGO waarmee de lijsten Vroegsignalering verwerkt kunnen worden;
* de lijsten Vroegsignalering;

* het cursusboek Vroegsignalering, bestemd voor verzorgenden;
* een docentenhandleiding met voorbeelden voor sheets;
* een videoband met visueel lesmateriaal voor een cursus voor verzorgenden.
Werken met de VSGO-GIP
De VSGO-vragenlijst wordt voor iedere bewoner tweemaal per jaar ingevuld door de verzorgenden, verpleegkundigen of activiteitenbegeleiders. Instructie over het invullen van de vragenlijst wordt vooraf gegeven tijdens een korte cursus. Bij deze handleiding is de cursus en een docentenhandleiding verkrijgbaar.

Met de VSGO GIP CD-ROM kunnen observatiegegevens elektronisch worden ingevoerd waardoor er automatisch rapporten worden gemaakt die informatie geven over het psychisch welbevinden van geobserveerden, zodat eventuele problemen vroegtijdig kunnen worden opgespoord. De gegevens uit het screenen van de bewoners worden besproken met een hulpverlener uit de psychogeriatrie of psychiatrie, aangezien de uitkomst vanuit een breed kader moet worden beoordeeld. Afhankelijk van dit gesprek worden er afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld voor doorverwijzing, activering, bejegening of nadere observatie van de betreffende bewoner. Opzet voor ondersteuning van de verzorging in het uitvoeren van de zorg aan bewoners met psychische en psychiatrische problematiek worden beschreven.

Over de GIP
De Gedragsobservatieschaal voor de Intramurale Psychogeriatrie (GIP) is al ruim 15 jaar een betrouwbaar instrument voor het opsporen van psychische klachten bij ouderen. De methode is volledig gebaseerd op gedragsobservatie in de institutionele leefomgeving. Het belangrijkste voordeel van de observatiemethode is dat de actieve medewerking van een patiënt niet nodig is (zoals bij een interview of test) en er weinig ruimte is voor interferentie met de beoordelaar. De observaties kunnen door middel van gedragsobservatieschalen worden geregistreerd en gekwantificeerd. De VSGO-GIP meet een breed spectrum aan gedragingen waardoor er een genuanceerd beeld ontstaat. De gedragsobservatieschalen bestrijken een periode van een paar weken waardoor ook gedragswisselingen binnen die periode kunnen worden vastgelegd. De observatoren zijn veelal verzorgenden, verpleegkundigen of activiteitenbegeleiders.

Videoband ter ondersteuning van het VSGO project
De videoband 'Gedragsproblemen bij ouderen' bevat visueel lesmateriaal voor een cursus voor verzorgenden en verpleegkundigen in de ouderenzorg. De videoband bevat een zestal situaties waarin ouderen een bepaald gedrag laten zien, gefilmd in hun dagelijkse doen en laten. Tevens wordt de interactie tussen de oudere en zijn directe omgeving in beeld gebracht.

De volgende gedragstypen worden in beeld gebracht:
1. Apathisch gedrag en geheugenstoornissen en gedesoriënteerd gedrag
2. Achterdochtig gedrag

3. Zwaarmoedig en verdrietig gedrag

4. Afhankelijk en aandachtvragend gedrag

5. Angstig gedrag

6. Niet sociaal gedrag: opstandig en agressief Deze gedragstypen komen voort uit de gedragsobservatieschaal voor de intramurale psychogeriatrie (GIP). De videoband is ook los te bestellen voor visueel didactische ondersteuning van cursussen, bijscholing, klinische lessen, etcetera.

Auteurs
Het VSGO-GIP pakket is inhoudelijk ontwikkeld door GGZ-Drenthe als onderdeel van een preventieproject 'Vroegsignalering in verzorgingshuizen' en door uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum. De GIP is geschreven door P.F.J. Verstraten en C.W.J.M. van Eekelen

Bestelinformatie
De handleiding implementatie VSGO wordt standaard bij de CD-ROM geleverd, de overige onderdelen kunnen apart besteld worden.

Prijzen
De prijs van de CD-ROM met handleiding voor implementatie van Vroegsignalering is gebaseerd op het aantal in te voeren bewoners van een verzorgingshuis of verpleeghuis. 


0   -   50      ¤ 1365,-
51  -   100     ¤ 1815,- 
101 -   150     ¤ 2270,-
151 -   200     ¤ 2725,- 
201 -   300     ¤ 3175,- 
301 -   500     ¤ 3630,-
> 500               ¤ 4085,-
Prijzen van de overige onderdelen van het GIP-pakket zijn op dit moment nog niet bekend.

Doelgroep
Psychologen, psychiaters, psychogeriaters, zorgmanagers, verzorgenden, verpleegkundigen en activiteitenbegeleiders die werkzaam zijn in verzorgingshuizen en verpleeghuizen.

Achtergrond
Het project 'Vroegsignalering in verzorgingshuizen' is in 1996 ontwikkeld door Bureau Preventie en de afdeling ouderen van RIAGG Drenthe (inmiddels met het APZ gefuseerd tot GGZ). De aanleiding was tweeledig:

* ouderen worden minder vaak aangemeld bij de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) dan op basis van epidemiologische gegevens verwacht kan worden. Vooral depressies lijken niet voldoende herkend te worden;
* de afdeling ouderen wordt in verzorgingshuizen vaak laat ingeschakeld, pas als er sprake is van een crisis of een uit de hand lopende situatie.
Dit leidde tot de constatering dat zowel ouderen, als verzorgingshuizen en de hulpverlening van GGZ gebaat zijn bij een vroegtijdige herkenning van psychische en psychiatrische problematiek. Hulpverlening kan dan sneller en in een eerder stadium op gang komen, de kwaliteit van leven van ouderen wordt verhoogd en verzorgingshuizen bieden de zorgende en veilige omgeving die zij willen bieden.

Bij dit project werd uitgegaan van de volgende uitgangspunten:
* De kennis van verzorgenden moest benut worden. Zij maken de bewoners dagelijks mee, kennen hen goed en in principe zijn zij degenen die ontluikende problematiek kunnen constateren. Daar tegenover staat dat verzorgenden niet geschoold zijn in psychiatrie en bovendien kan dagelijkse omgang betekenen dat geleidelijke verandering niet wordt waargenomen.
* Vroegsignalering is alleen dan zinvol is als het regelmatig herhaald wordt. Een eenmalige inspanning als bijvoorbeeld een training in herkennen van psychiatrische problematiek is op lange termijn minder productief dan een halfjaarlijkse screening.
* Verantwoordelijkheden moeten daar blijven waar zij horen. Als verzorgenden een rol krijgen in Vroegsignalering laat dat onverkort dat alleen deskundigen diagnostiek kunnen bedrijven en dat hulpverlening door de geëigende beroepsbeoefenaars moet worden verleend.
Op basis van deze uitgangspunten is een project opgezet dat in januari 1997 met een pilotuitvoering van start ging. Na uitvoering in drie verzor-gingshuizen met de nodige bijstellingen is het project in 1999 geëvalueerd en is de huidige opzet tot stand gekomen. In 2001 werd het project in 24 Drentse verzorgingshuizen ingevoerd, terwijl gelijktijdig een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen plaatsvond.

Meer informatie
Bohn Stafleu Van Loghum
Bestellen: Klantenservice, telefoon: 030 - 638 37 36. Fax: 030 - 638 39 99. www.bsl.nl


---


Ingezonden persbericht