European Commission

IP/02/1205

Brussel, 8 augustus 2002

Commissie keurt voorstel goed voor verbod op conflictdiamanten

De Europese Commissie heeft vandaag een voorstel goedgekeurd voor een verordening van de Raad inzake een EG-certificering voor de internationale handel in ruwe diamant. Het doel van de certificering is te voorkomen dat "conflictdiamanten" of "bloeddiamanten" gewapende conflicten aanwakkeren, zoals in Angola, Sierra Leone en de Democratische Republiek Congo, en op die manier bij te dragen aan het EU-beleid met betrekking tot het voorkomen van conflicten (zie http://europa.eu.int/comm/external_relations/cpcm/cp.htm voor meer informatie). Een dergelijk verbod zal rebellerende groeperingen veel financiële middelen ontnemen en zo een belangrijke bijdrage leveren aan vrede en stabiliteit. Het doel van deze regeling is te voorkomen dat conflictdiamanten de legitieme markt voor ruwe diamant, die een flinke bijdrage levert aan de economie van enkele ontwikkelingslanden in Afrika, in diskrediet brengen. Minder dan 4% van de werelddiamantproductie wordt beschouwd als conflictdiamanten. Een aantal ontwikkelingslanden die een belangrijke rol spelen bij de productie en bewerking van diamant, zijn voor hun economische en sociale ontwikkeling voor een groot deel afhankelijk van de legitieme diamantindustrie. De betreffende certificering is ontwikkeld in het kader van het Kimberleyproces, met actieve deelname van de EU.

Het voorstel van de Commissie voorziet in een aantal controles die in verbeterde versie voortbouwen op de controleprocedures die nu in een aantal lidstaten bestaan. Dit controlesysteem zal in de hele EU van toepassing zijn en zal de legitieme diamanthandel beschermen. Naast inspecties (waar nodig) door overheden van in- en uitgevoerde diamanten worden in het voorstel de voorwaarden vastgesteld voor een zelfregulerend systeem voor de Europese diamanthandel, alsmede mechanismen om te garanderen dat de communautaire overheden die belast worden met de controletaken deze volledig uit kunnen voeren.

Aangezien de Europese certificering deel uitmaakt van een netwerk van vergelijkbare certificeringen die door de deelnemers aan het Kimberleyproces zijn opgezet, zal de effectiviteit van de Europese controles niet ondermijnd worden door deze andere controles, die los hiervan blijven bestaan. Uiteindelijk zou de hele werelddiamanthandel volgens deze regelingen moeten plaatsvinden. De invoering van de certificering door alle deelnemers aan het Kimberleyproces zal met name een einde maken aan de zwakke plek van het systeem van de verklaringen van herkomst, waardoor momenteel veel conflictdiamanten legaal op de markt komen.

Ten slotte zijn in het voorstel van de Commissie een aantal aanbevelingen van het Kimberleyproces verwerkt die verder gaan dan de minimumvereisten die de deelnemers aan dit proces overeengekomen zijn. Daarom zal de Europese certificering geavanceerd zijn, en de Commissie verwacht dat dit voorstel andere deelnemers zal stimuleren om vergelijkbare wetgeving aan te nemen.

Het voorstel van de Commissie, gebaseerd op artikel 133 van het EG-verdrag, is ontwikkeld in overleg met de lidstaten en veel andere belanghebbende partijen binnen de Gemeenschap. Het zal ter goedkeuring aan de Raad worden voorgelegd. De Commissie hoopt dat dit spoedig zal gebeuren zodat de Commissie en de lidstaten zich op tijd kunnen voorbereiden op de definitieve invoering van de certificering wanneer deze juridisch bindend wordt voor alle deelnemers aan het Kimberleyproces. Deze datum zal door de deelnemers aan het Kimberleyproces vastgesteld worden tijdens de bijeenkomst van ministers in Interlaken (Zwitserland) op 5 november 2002.

Kimberleyproces

Het Kimberleyproces, onder voorzitterschap van Zuid-Afrika, vindt zijn oorsprong in het besluit van de landen in zuidelijk Afrika om een halt toe roepen aan de toestroom van conflictdiamanten op de markt, en daarbij de legitieme diamantindustrie te beschermen. Meer dan dertig regeringen, de Europese Gemeenschap, de diamantindustrie en maatschappelijke organisaties zijn bij het Kimberleyproces betrokken. Er zijn internationaal aanvaarde minimumnormen opgesteld voor de nationale certificeringen van de handel in ruwe diamant. Gehoopt wordt dat de certificering de toestroom van ruwe diamant uit door rebellende gecontroleerde conflictgebieden zal stoppen, wat de geldende sancties van de VN-veiligheidsraad zal ondersteunen en zal bijdragen aan de vredesinspanningen.

Op 29 oktober 2001 heeft de Raad de Commissie gemachtigd onderhandelingen te voeren over een overeenkomst tot instelling van een internationale certificering voor ruwe diamant en deze onderhandelingen te voeren namens de Europese Gemeenschap.

Op 29 november 2001 werd de eerste fase in het kader van het Kimberleyproces afgerond. Tijdens een bijeenkomst van de deelnemende staten in Botswana verklaarden de ministers dat de door de vertegenwoordigers van de regeringen, de diamantindustrie en de samenleving voorgestelde details van de internationale certificering een goede basis vormden voor de beoogde certificering. Momenteel concentreren de deelnemers zich op de nationale invoering van de certificering. De bedoeling is dat deze eind 2002 volledig in werking zal zijn getreden.

De certificering is in essentie een in- en uitvoercontroleregeling. De producerende landen controleren de productie en het vervoer van ruwe diamant van de mijn tot aan de plaats van uitvoer. Zendingen ruwe diamant worden verzegeld in fraudebestendige houders; voor elke zending wordt een Kimberleycertificaat afgegeven. Wederuitvoerende landen zien erop toe dat alleen ruwe diamant die in-/uitgevoerd is onder dekking van een Kimberleycertificaat de keten van transacties van in- tot uitvoer binnenkomen. De diamantindustrie voert een systeem van zelfregulering in ter ondersteuning van de overheidsinspanningen.

Importerende landen inspecteren bij invoer stempel en certificaat. Invoer van ruwe diamant die niet vergezeld gaat van een certificaat dat is afgegeven door een deelnemer aan het Kimberleyproces, is niet toegestaan; ook uitvoer naar niet-deelnemers is niet toegestaan. Naar verwachting zullen alle ruwe diamant producerende en daarin handel drijvende landen deelnemen. De deelnemers zetten een systeem op voor wederzijds toezicht op de interne controles die voorafgaan aan de afgifte van certificaten.

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties reageerde op 13 maart 2002 in Resolutie 56/263 instemmend op de certificering die is ontwikkeld in het kader van het Kimberleyproces.

Zie voor meer informatie

http://www.kimberleyprocess.com/