Aedes

Krapte op de huurmarkt

13 augustus 2002

Het wordt steeds moeilijker om snel aan een huurwoning te komen in Nederland. Waar dat voorheen in bijvoorbeeld de noordelijke provincies en in Zeeland nog redelijk snel lukte, is het ook daar bijna onmogelijk geworden om een huurhuis te vinden. Dit blijkt uit de nieuwste bedrijfstakcijfers van Aedes vereniging van woningcorporaties. Aedes spreekt van een 'kwalitatieve woningnood' en pleit voor meer ruimte om duurdere huurwoningen te bouwen om zo de doorstroming weer op gang te krijgen.

De belangrijkste oorzaak van de krapte op de huurmarkt is het stagneren van de doorstroming. Enerzijds verhuizen er vanwege het geringe aanbod van duurdere huurwoningen te weinig mensen uit een goedkopere huurwoning. Mensen zoeken kwaliteit en zijn bereid daar voor te betalen, zo blijkt uit een toenemend aantal reacties van huurders op leeggekomen huurwoningen. Maar die gewenste kwaliteit is onvoldoende voorhanden.
Anderzijds is door de hoge prijzen op de huizenmarkt een koopwoning voor een groot deel van de klanten van corporaties onbereikbaar geworden. Gevolg: mensen blijven zitten en er komen daardoor maar weinig huurwoningen vrij voor een toenemend aantal wachtenden. Met name starters komen hierdoor in de knel. Wachttijden zijn inmiddels gestegen tot gemiddeld 2,5 jaar, met uitschieters naar 8 jaar in de grote steden.

De oplossing is volgens Aedes het bouwen van de in de markt gevraagde kwaliteit. Dat zijn duurdere huurwoningen en betaalbare koopwoningen. Aedes waarschuwt dat de oplossing niet gezocht moet worden in het massaal bijbouwen van goedkope huurwoningen. 'Daar zijn er voldoende van maar door het gebrek aan doorstroming komen die niet vrij,' aldus Aedes-directeur Peter Boerenfijn.

Door de stagnerende woningbouwproductie wordt er onvoldoende aanbod gecreëerd. De komende jaren zal daarom alle energie moeten worden ingezet op het vlottrekken van de woningbouw. Er zijn veel barrières bij de nieuwbouw zoals uitgebreide regelgeving, stijging van bouw- en grondkosten en bezwaarprocedures die sterk vertragend werken. Van de geplande 100.000 nieuwe woningen zijn er het afgelopen jaar maar 60.000 gerealiseerd. Ook de komende jaren zal de geplande productie niet worden gehaald. Volgens Aedes zal het nog jaren duren voordat de achterstand is ingehaald.

Ook in de stedelijke vernieuwing is de krapte voelbaar. Woningen kunnen niet worden gesloopt omdat er onvoldoende woningen beschikbaar zijn om bewoners uit die wijken te herhuisvesten. Het tempo van het stedelijke vernieuwingsprogramma zal dus moeten worden aangepast.

Feiten en cijfers

In het afgelopen jaar reageerden gemiddeld 66 mensen op een vrijgekomen huurwoning, in 2000 was dat landelijk nog gemiddeld 47 keer. In vijf jaar tijd is het aantal reacties op vrijgekomen huurwoningen in Nederland verdriedubbeld. Regionaal lopen de verschillen sterk uiteen: in Noord-Holland wordt gemiddeld 123 keer op een huurwoning gereageerd, in Friesland wordt er 17 keer gereageerd op een vrijgekomen woning.

Wachttijd

De gemiddelde wachttijd voor een huurwoning in Nederland is het afgelopen jaar gestegen naar gemiddeld 2,6 jaar, terwijl dat in 2000 nog 1,9 jaar was. De vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag spannen de kroon met een wachttijd van gemiddeld 8 jaar. In de provincie Friesland kom je het snelst aan een woning, maar ook daar is de wachttijd inmiddels opgelopen tot 1,5 jaar.

Vrijgekomen woningen

In 2001 kwamen per 1.000 woningen gemiddeld 94 woningen vrij voor nieuwe verhuur (2000: 99 keer). Het aantal vrijgekomen huurwoningen is in Flevoland het hoogst: 124 woningen per jaar per 1000 woningen. In Noord-Holland daarentegen zijn dat er maar 77.

Leegstand

Van leegstaande woningen is in Nederland nauwelijks meer sprake. Waar voorheen in provincies als Groningen, Friesland en Zeeland nog woningen direct beschikbaar waren, is dat nu niet meer het geval.

reageer