Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
van 2002)
Inhoudsopgave Infectieziekten Bulletin (nummer 8 van 2002)
In het augustus-nummer van het Infectieziekten Bulletin vindt u de
volgende artikelen:
* Het kruipt en het is....? Verdenking van Myiasis
Medewerkers van medisch microbiologische laboratoria besteden het
grootste deel van hun tijd aan de determinatie van
micro-organismen. Met enige regelmaat worden echter ook grotere
organismen aangeboden voor diagnostiek. Dit artikel beschrijft 2
casussen waarin de hulp werd gevraagd bij de determinatie van
vliegenlarven. In beide casussen werd gedacht aan myiasis; ziekten
veroorzaakt door het binnendringen en het verblijf van
vliegenlarven in het lichaam. Determinatie van deze larven bleek
zinvol voor het stellen van de juiste diagnose en het voeren van
het juiste beleid.
* Wederom sterke stijging SOA
In 2001 is het aantal soa- en HIV-consulten bij GGDs en
soa-poliklinieken ten opzichte van vorig jaar met 29% toegenomen
tot 20.136. Dit is gerapporteerd door 39 GGDs en 2
soa-poliklinieken in het land. Het aantal vastgestelde infecties
is met 21% gestegen tot 5.576. Vooral het aantal gevallen van
gonorroe en chlamydia is sterk gestegen, waarbij de toename bij
vrouwen sterker was dan bij mannen. Ook syfilis kwam in 2001 meer
voor, vooral bij de homo- en biseksuele mannen. Deze toename is
zeer verontrustend. De cijfers wijzen op een toename van onveilig
seksueel gedrag. Dit kan leiden tot een verdere verspreiding van
soa en HIV in de algemene bevolking.
* Aangifte acute hepatitis B in 2001
In 2001 werden bij de IGZ 1.631 gevallen van hepatitis B
aangegeven. Bij 212 patiënten (13%) ging het om een acute
infectie; 141 mannen en 71 vrouwen. De incidentie van acute
hepatitis B was 1,3 per 100.000 inwoners; 1,8 voor mannen en 0,9
voor vrouwen. Van de patiënten was 68% in Nederland geboren en 29%
in het buitenland. Bijna tweederde (64%) was in Nederland besmet
en 20% in het buitenland. De meest waarschijnlijke
transmissieroute is voor ruim tweederde van de patiënten bekend;
in 54% van deze gevallen was het seksueel contact. De grootste
groep bestaat uit mannen met homoseksuele contacten met wisselende
partners.
* Hepatitis E-virus in Nederland
Hepatitis E-virus (HEV) is endemisch in veel ontwikkelingslanden.
Infectie bij mensen kan leiden tot een acute leverontsteking die
vooral bij zwangere vrouwen ernstige complicaties kan veroorzaken.
De belangrijkste transmissieroute is fecaal-oraal, en
ziekte-uitbraken zijn vaak geassocieerd met gecontamineerd
drinkwater of slechte hygiënische omstandigheden. In de
geïndustrialiseerde landen in Europa is de seroprevalentie laag
(1-3%) maar er wordt de laatste jaren een stijgend aantal
infecties gediagnosticeerd bij patiënten die niet in het
buitenland zijn geweest. Ook in Nederland zijn recentelijk enkele
HEV-infecties vastgesteld bij patiënten met hepatitis zonder
buitenland anamnese. Het is niet duidelijk wat de bron is van deze
infecties en of er in Nederland sprake is van een onderdiagnostiek
van HEV. De serologische detectiemethoden voor het aantonen van
HEV-infecties laten vrijwel zeker te wensen over. Uitgebreider
onderzoek van zowel serummonsters als fecesmonsters van patiënten
met de symptomen van acute virale hepatitis zal nodig zijn om meer
inzicht te krijgen in de incidentie, de diagnostiek en de
transmissie van HEV in Nederland.
Uit het veld
+ Een streptokok in verschillende gedaantes op een
kinderdagverblijf.
Aanvankelijk ging het om een korte vraag: mogen kinderen met
de Vijfde ziekte op het kinderdagverblijf komen? Maar de
GG&GD in Amsterdam vermoedde al snel dat het hier niet om
deze betrekkelijk onschuldige ziekte ging. Dat vermoeden
bleek gegrond. Uiteindelijk bracht laboratoriumonderzoek bij
4 kinderen en 1 ouder haemolytische streptokokken van groep A
aan het licht. Eens te meer werd duidelijk dat de melding van
een vlekjes-ziekte altijd vraagt om alertheid en verificatie.
+ Toename van syfilis bij homoseksuele mannen in Groningen.
De GGD Groningen en de soa-polikliniek van het Academisch
Ziekenhuis Groningen hebben in 2002 vooral in het tweede
kwartaal een sterke toename van syfilis geconstateerd. Het
betrof 12 gevallen van vroege syfilis, waarvan 11 bij
homoseksuele mannen uit Nederland. Voor Groningen is het
aantal gevallen weliswaar nog laag, maar de trend is
zorgwekkend. De GGD Groningen start met speciale spreekuren
om syfilis in een vroege stadium op te sporen.
* Berichten
Steeds meer legionellose-meldingen.
Op het signaleringsoverleg van 20 juni 2002 werd een toename van
legionellose-meldingen besproken, naar aanleiding van een
overschrijding in de ISIS-aangiftebarometer. Opmerkelijk, want de
proportie ziektegevallen zonder buitenlandse reis was niet
uitzonderlijk groot en de patiënten woonden redelijk verspreid
over het land. Ook kon op de aangiftekaarten geen aanwijzing voor
een gemeenschappelijke blootstelling worden gevonden. Toch zette
de toename door in de daarop volgende. Om te toetsen of het hier
ging om een significante toename van binnenlandse ziektegevallen
ten opzichte van voorgaande jaren, verrichtten het CIE en de GGD
Kennemerland nader onderzoek.
* Wie mooi wil zijn
Veel mensen laten hun lichaam opsieren door tatoeages of
permanente make up, maar dit is niet zonder risico. Het aanbrengen
ervan en de werkwijze in tatoeageshops, kan schadelijk zijn voor
de gezondheid. Het onderzoek van de Keuringsdienst van Waren Noord
naar de microbiologische toestand van de gebruikte kleurstoffen,
heeft het Ministerie van VWS aangezet tot het stellen van
wettelijke eisen.
* WOGIZ herstelt netwerk infectieziektebestrijding.
Infectieziekten spelen van oudsher een grote rol in de openbare
gezondheidszorg.Toch bestond er binnen de openbare gezondheidszorg
een tijd lang verminderde aandacht voor infectieziekten. Dit had
tot gevolg dat het netwerk op het gebied van
infectieziektebestrijding afbrokkelde. Inmiddels wordt het belang
van een sterk samenwerkingsverband weer erkend. De Werkgroep
Openbare Gezondheidszorg en InfectieZiekten (WOGIZ) van de NVMM
heeft het initiatief genomen om het netwerk te herstellen.
* Import van leptospirose in 2001 afgenomen.
Het KIT-Referentielaboratorium voor Leptospirose van het RIVM
heeft in 2001 29 gevallen van leptospirose vastgesteld. Het ging
om 25 mannen en 4 vrouwen. Deze cijfers passen bij het huidige
gemiddelde van circa 30 gevallen per jaar. Er lijkt een einde
gekomen aan de stijging van de gevallen die samenhangen met
vakanties in het buitenland.
* Meer aandacht voor gevolgen van meningitis
Op 28 maart 2002 hield de Nederlandse Meningitis Stichting haar
eerste lustrumcongres in de Jaarbeurs in Utrecht onder de titel:
Meningitis en sepsis: de stand van zaken. Nederland heeft de zorg
voor meningitis en sepsis breed ingebed en neemt wereldwijd een
vooraanstaande plaats in op het gebied van onderzoek naar
meningitis. Bijzonder was tijdens dit congres de aandacht voor
restverschijnselen bij kinderen en gevolgen voor ouders van
patiënten. In dit artikel staan de belangrijkste punten van iedere
voordracht.
* Lezenswaardig
* De Booster van Anno Lampe, deze keer Pedersen
* Aankondigingen en mededelingen
* Tabellen met de resultaten van de infectieziektesurveillance van
de weken 25-28
Infectieziekten Bulletin 1. Infectieziekten Bulletin
Externe link, 12-7-2001
Bestemd voor organisaties die betrokken zijn bij de opsporing,
bestrijding en bewaking van infectieziekten.