HUMAN INFERENCE
Terrorist slim genoeg om terroristenlijst te omzeilen
'Usama Bin Ladin of Osama bin Laden'?
De strijd tegen het terrorisme is in volle gang. Er bestaat een lijst
van terreurverdachten, en de toezichthouders in de financiële sector
hebben meer bevoegdheden gekregen om de financiering van het
terrorisme tegen te gaan. Maar het is echt niet zo moeilijk om de
terroristenlijst te omzeilen.
De zoektocht naar verdachte rekeningen en geldstromen verloopt nu
namelijk ineffectief.
Zolang er in het ene land nog sprake is van 'Usama bin Laden' en
elders van 'Osama bin Laden', is het zeker niet ondenkbaar dat er nog
veel geld door de financiële mazen glipt.
Tot nu toe zijn er (voor zover bekend) nog maar twee banktegoeden
bevroren, en die zijn inmiddels alweer vrijgegeven. Minister van
Financiën Zalm concludeert op basis van de informatie die hij van de
Nederlandse banken krijgt dat 'het Nederlandse financiële stelsel niet
of nauwelijks door terroristen lijkt te worden gebruikt voor de
financiering van hun activiteiten.'1
Deze conclusie lijkt gevaarlijk als wij kijken hoe eenvoudig het is om
de terroristenlijst te omzeilen... of hoe makkelijk er fouten in de
controles worden gemaakt.
Terroristen kiezen er vaak voor om in de buurt van de waarheid te
blijven: ze schrijven hun gegevens net even anders op, zodat het lijkt
of iemand anders een fout heeft gemaakt. En dan is de kans dat de
transactie onopgemerkt blijft zeker aanwezig. Daarnaast zijn namen uit
niet-westerse culturen niet alleen op een andere manier opgebouwd maar
er wordt vaak ook een ander schrift gehanteerd, dat dient te worden
omgezet naar de betreffende taal. Zo wordt er in NRC Handelsblad
gesproken over 'Osama bin Laden' en 'Al-Qaeda' en in de Frankfurter
Allgemeine van 'Usama Bin Ladin' en 'Al Qaida'. Dit zijn nog maar de
verschillen van twee namen in het Duits en in het Nederlands. De
complexiteit is vele malen groter als rekening moet worden gehouden
met meerdere talen, bewust gemaakte afwijkingen, en fouten die
goedbedoelende medewerkers onbewust maken.
De terroristenlijst kan dus makkelijk omzeild worden.
Een groot deel van het betalingsverkeer geschiedt volautomatisch. Bij
internationale betalingen en/of binnenlandse betalingen die een
bepaald bedrag te boven gaan, vindt een visuele controle plaats.
Overigens vindt een beperkte naamcontrole plaats.
De terroristenlijst wordt visueel gecheckt of er is een automatische
'controle', deze controles zijn absoluut niet waterdicht. Bij een
visuele controle hangt het af van de intelligentie en creativiteit van
de medewerker. Bij een automatische match leidt elk schrijfverschil,
elke omkering van woorden in de naam tot het niet herkennen!
Om de stroom van terroristengeld adequaat op te sporen is de enige weg
het invoeren van een automatische en intelligente naamscontrole. Een
controle die kennis over namen bevat en bovendien rekening houdt met
klanken, tikfouten, schrijfverschillen en omkeringen.
Er bestaat intelligente software, die verder 'zoekt', software die
werkt met kennis. Kennis over landen. Dus ook kennis over
niet-westerse namen. Door deze software te gebruiken, kan er veel
beter gezocht worden dan met de klassieke, op exacte vergelijking
gebaseerde matchingsmethoden.
Aangezien de lijst met mogelijke terroristen en hun financiers ca. 500
namen omvat en het dagelijks aantal internationale transacties dat een
bank verwerkt niet enorm groot is, is het noodzakelijk om de
persoonsgegevens van elke relevante betaling zowel op basis van
spelling als klanken te vergelijken. Als dit een mate van overeenkomst
oplevert die boven een bepaalde drempelwaarde ligt, moet de transactie
worden gesignaleerd.
Wanneer banken op deze manier gaan matchen, is het nog maar de vraag
of het Nederlandse financiële stelsel echt niet door terroristen wordt
gebruikt bij de financiering van hun activiteiten.
1 Bron: Het Financieele Dagblad van 20 maart jl.