Rijksuniversiteit Groningen

Op zoek naar bacteriën die zware metalen verwijderen

Eiwitten die zorgen voor het transport van citroenzuur over celmembranen, kunnen onderscheiden welk metaal aan het citroenzuur gebonden is. Dit concludeert Bastiaan Krom uit zijn onderzoek naar dit type eiwitten in de bacterie Bacillus subtilis. Het uiteindelijk doel van dat onderzoek is wetenschappelijke kennis vergaren, die er toe moet leiden dat bacteriën toegepast kunnen worden bij het verwijderen van zware metalen uit een afvalstroom. Citroenzuur is een veel voorkomende stof die metalen kan binden. Het complex van zuur en metaal wordt door transporteiwitten herkend en actief in de cel opgenomen. De bacterie gebruikt het citroenzuur om te groeien en slaat het metaal op in de cel. Krom vond tijdens zijn onderzoek twee eiwitten die onderscheid maken tussen de metalen op basis van de grootte van het ion. Eén eiwit transporteert citroenzuur gebonden aan magnesium, mangaan, kobalt, nikkel en zink, het andere citroenzuur met calcium, barium of strontium. Een derde eiwit bleek citroenzuur te transporteren waaraan geen metaal gebonden is. Van dit laatste eiwit werd een deel van de structuur opgehelderd van de plaats waar het citroenzuur wordt gebonden tijdens het transport. Verwacht wordt dat deze structuur bij de drie eiwitten ongeveer gelijk zal zijn. "Als de complete structuur van dit deel van het eiwit waar het citroenzuur bindt bekend is, kan de bacterie misschien zo worden aangepast dat hij een voorkeur krijgt voor bepaalde zware metalen," aldus Krom. /JS

Bastiaan Krom (Curaçao 1973) studeerde biologie in Groningen. Het onderzoek werd uitgevoerd bij de afdeling Moleculaire Microbiologie (onderdeel van de onderzoekschool GBB). Vanaf augustus gaat Krom voor twee jaar als postdoc werken bij het Georgetown University Medical Center in de VS.

Datum en tijd

vrijdag 28 juni 2002, 14.15 uur

Promovendus

B.P. Krom, tel. (050)363 20 36, fax (050)363 21 54, e-mail: b.p.krom@biol.rug.nl (werk)

Proefschrift

Citrate transporters of Bacillus subtilis

Promotor

prof.dr. W.N. Konings

Faculteit

wiskunde en natuurwetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie