Leefbaar Nederland

Den Haag, 28 juni 2002

PERSBERICHT

'Veel nieuwe gezichten in de politiek; maar ook nieuwe inzichten?'

Dat vroeg Bram Peper zich af toen hij op vrijdag 28 juni jl. in perscentrum Nieuwspoort het eerste exemplaar van het essay 'Politiek overstuur' ontving uit handen van de auteurs Marten Bierman en Pieter de Jong.

Dit essay is een reactie op het spraakmakende essay Op zoek naar samenhang en richting dat Bram Peper als minister van BZK publiceerde (het kabinet beschouwde dit stuk indertijd als 'dissidentenliteratuur'). De Jong en Bierman verkennen in hun publicatie de core-business van de overheid: het bieden van maximale veiligheid, gezondheid en ontplooiingskansen ('grondrechten'). De overheid heeft haar core-business de afgelopen jaren verwaarloosd. Hierover is grote onvrede onstaan bij de kiezers, een onvrede die gekanaliseerd is door lokale politieke partijen, Leefbaar Nederland en Pim Fortuyn.

Peper voorziet een langdurige instabiliteit van het Nederlandse politieke stelsel. Dit stelsel kan niet omgaan met de maatschappelijke dynamiek. Kritiek op het stelsel wordt door de zittende politici weggewuifd: 'Het gaat niet over ons'.

De politieke elite van vandaag is van niemand meer: Kamerleden worden langs technocratische weg door hun partij geselecteerd en ontlenen hun legitimiteit niet - meer - aan het volk. 'Kamerleden missen robuustheid; zij hebben nooit in weer en wind gestaan (met uitzondering van Rosenmöller en Marijnissen) en weten niet wat hun achterban is'. In Nederland is volkssoevereiniteit een fictie. Nieuwe Kamerleden zouden vooraf verantwoording af moeten leggen aan de kiezers door zich in een diepteinterview uit te spreken over de beelden die zij hebben van de natie.

'Paars II had een schrijnend gebrek aan gevoel voor de natie. Hierdoor onstond een gat in de politieke markt waar Pim Fortuyn en allerlei lokale en leefbaarheidsinitiatieven met succes in zijn gesprongen'. Dit succes toont aan dat het geloof in de politiek niet is verdwenen, maar eerder is toegenomen, aldus Peper.

Peper betreurt het dat Nederlandse politici zo weinig publiceren. Uitonderingen zijn senator Marten Bierman en Marnix van Rij, oud-voorzitter van het CDA. 'Van Rij heeft zichzelf opgeblazen en de weg vrijgemaakt voor Balkenende. Hiervoor zou Van Rij door het CDA ingelijst moeten worden'.

'Vaak vormen televisieuitzendingen (Barend & Van Dorp) of krantenartikelen de aanleiding voor Kamerdebatten. De Haagse kaasstolp in optima forma. Politici moeten in zekere zin ongevoelig zijn voor de media en hun eigen verhaal (blijven) vertellen'.

Voor Peper is het onvermijdelijk dat toegewerkt wordt naar een districtenstelsel. Alleen dan weten de politici wat hun achterban is. De gekozen burgemeester kan fungeren als een 'interne stabilisator' in de lokale politiek.

Noot

Het essay Politiek overstuur is bekostigd door de Ir. Bierman Stichting, het politiek-wetenschappelijke bureau van

de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF). De OSF is een samenwerkingsverband van tien provinciale partijen en is uitsluitend in de Eerste Kamer vertegenwoordigd (zie