Nederlands Politie Instituut
POLITIE ZET BELANGRIJKE STAPPEN MET DIGITAAL RECHERCHEREN
Digitaal rechercheren is een volwaardig onderdeel van het nieuwe politieonderwijs 2002. In de basisopleiding is er voor alle politiemedewerkers structureel aandacht voor. Daarnaast wordt digitaal rechercheren ook een speciale afstudeerrichting voor rechercheurs. Daarmee is de natuurlijke aanwas van specialisten bij de politie gewaarborgd. Executieve medewerkers bij de politie krijgen een CD-rom met daarop basiskennis over digitaal rechercheren. In samenwerking met het bedrijfsleven ontwikkelen politie en justitie voorstellen die knelpunten in de digitale opsporing kunnen oplossen, zoals het veilig stellen van grote hoeveelheden data uit geautomatiseerde systemen. Daarnaast zijn er wetgevingsadviezen gegeven om de bestrijding van cybercrime te optimaliseren, is er een plan ontwikkeld om opzettelijke aanvallen op de nationale infrastructuur te bestrijden en zijn er verdere stappen gezet voor internationale samenwerking.
Een jaar na de start van het Nationaal Actieprogramma Digitaal Rechercheren heeft het landelijk projectteam deze resultaten opgeleverd en is er een stevig fundament gelegd om het digitaal rechercheren verder uit te bouwen. In de projectgroep werken politie, Openbaar Ministerie, het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), HET Instituut voor Criminaliteitsbeheersing (ICR) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) samen. Daarnaast is er contact met het bedrijfsleven, zoals CMG, Ordina, Atos Origin, Cap Gemini, KPMG. Enkele kleinere forensic IT-bedrijven zoals Fox-IT en IT Forensic maken ook deel uit van het netwerk. Aan TNO-management consultants is opdracht gegeven om onderzoek te doen naar en voorstellen te ontwikkelen voor loopbaanbeleid, om specialisten op het gebied van digitaal rechercheren voor de politie te behouden.
De Nederlandse politie heeft vanaf 1986, toen de computer massaal zijn
intrede deed, aandacht voor het onderwerp computercriminaliteit. Sinds
1996 is er professionele aandacht gekomen voor het onderwerp digitaal
rechercheren. Inmiddels is er een landelijke eenheid voor digitaal
rechercheren bij het Korps landelijke politiediensten (Klpd) en zijn
er zeven interregionale bureaus digitale expertise. Het streven is dat
op korte termijn alle politiemensen basiskennis van digitaal
rechercheren krijgen en dat de regiokorpsen een eigen actieprogramma
opstellen om dit onderwerp structureel in de organisatie te
verankeren. Digitaal rechercheren is meer dan de bestrijding van
internetcriminaliteit. Er is bijna geen rechercheonderzoek meer
denkbaar zonder dat computers, mobiele telefoons en organizers in
beslag worden genomen.
De CD-rom voor de politiemedewerkers geeft uitgebreide informatie over
digitaal rechercheren en de mogelijkheden om de opsporing te
optimaliseren. Er wordt onder andere een traject getoond van aangifte
en opsporing van digitale stalking, het onderzoeken van
inbeslaggenomen goederen en er is een interactief gedeelte waarin de
politiemedewerker een kantoorruimte getoond krijgt en daar zelf
mogelijke digitale informatiedragers moet opsporen.
Het landelijk projectteam heeft naar aanleiding van de
terreuraanslagen op 11 september 2001 in de Verenigde Staten van
Amerika ook gewerkt aan een actieplan op het gebied van de aanpak en
bestrijding van (cyber)terrorisme. Bij het Klpd en het NFI is extra
capaciteit gekomen om ook op het gebied van digitaal rechercheren meer
aandacht voor dit onderwerp te hebben.
Er is een plan ontwikkeld om te komen tot een Hacking Emergency
Response Team (HERT) in Nederland. Aanleiding hiervoor vormt de
kwetsbaarheid van de nationale infrastructuur voor aanvallen van
buitenaf. Het gaat om voorzieningen op het gebied van water,
energievoorziening, luchtvaart, financieel en bankverkeer,
ziekenhuizen, informatieknooppunten en telecom, maar ook om andere
ernstige incidenten die het maatschappelijk verkeer kunnen
ontwrichten, zoals gijzelingen, ontvoeringen en liquidaties. In het
plan wordt gefaseerd toegewerkt naar een organisatie die in 2008 uit
enkele tientallen mensen moet bestaan, die voor een deel op
oproepbasis beschikbaar zullen zijn. Het gaat om een snelle
interventiekracht die krachtdadig kan optreden als een incident heeft
plaatsgevonden en er hoogwaardige kennis op het gebied van digitaal
rechercheren noodzakelijk is. Samenwerking wordt gezocht met het
bedrijfsleven en de wetenschap als het gaat om het beschikbaar stellen
van hoogwaardige kennis en expertise.
Op het gebied van wetgeving zijn er verschillende initiatieven genomen
om de regelgeving aan te passen aan het uitoefenen van
politiebevoegdheden in de virtuele wereld. Het gaat om bijvoorbeeld
het verkrijgen van persoonsgegevens bij internetproviders, en het
vastleggen van cruciale informatie zoals computeradresgegevens die een
sleutelrol kunnen vervullen bij het reconstrueren en oplossen van
digitaal gepleegde misdrijven.
Den Haag, 28 juni 2002