Gemeente Woudrichem
25/06/2002
Geval meningokokkenziekte in Woudrichem
Meningokokken
Op maandag 24 juni 2002 is bij de GGD West-Brabant een melding
binnengekomen van een geval van meningokokkenziekte bij een 3-jarig
kind uit Woudrichem.
Het kind is opgenomen in het ziekenhuis en de toestand is stabiel.
Het betreft een op zichzelf staand geval van meningokokkenziekte
waarbij in de directe omgeving van het kind de gebruikelijke
preventieve maatregelen zijn genomen.
De gemeente Woudrichem heeft overlegd met de GGD over eventuele
maatregelen.
In dit individuele geval van meningokokkenziekte is er geen reden om
over te gaan tot het nemen van verdere maatregelen.
Voor verdere informatie over meningokokkenziekte wordt verwezen naar
de website van de GGD West-Brabant, www.ggdwestbrabant.nl .
Informatiebrief van de GGD West Brabant:
Wat is meningokokkenziekte?
Hoe worden meningokokkenbacteriën overgebracht?
Wat zijn de verschijnselen?
Wanneer moet u de huisarts waarschuwen?
Kunnen er maatregelen worden genomen om meningokokkenziekte te helpen
voorkomen?
Vaccinatie?
Wilt u meer informatie?
Wat is meningokokkenziekte?
Meningokokkenziekte is een verzamelnaam voor ziekteverschijnselen die
veroorzaakt worden door de meningokokbacterie. Deze bacterie bevindt
zich bij een groot aantal mensen als een onschuldige gast in de neus-
en keelholte, zonder dat men daar ziek van wordt. Zolang de bacterie
in de neus en keel zit, is er niets aan de hand. Integendeel, iemand
die de bacterie bij zich draagt bouwt hierdoor geleidelijk afweer op
tegen deze bacterie. Iemand kan ziek worden wanneer de bacterie kans
ziet om door de beschermende slijmvlieslaag in de neus- en keelholte
heen te dringen, en in het bloed terecht komt. Dan kan een
hersenvliesontsteking (meningitis) of een bloedvergiftiging (sepsis)
ontstaan. De reden waarom dit gebeurt is nog niet duidelijk. Ziekte
kan dus altijd ontstaan, ook wanneer er geen contact geweest is met
een patiënt in uw omgeving. In Nederland krijgen per jaar ongeveer
zevenhonderd mensen verschijnselen van meningokokkenziekte. Meestal
zijn dit jonge kinderen en jongeren. Het is belangrijk dat
meningokokkenziekte, vooral bij een sepsis, snel wordt ontdekt. In
deze brief wordt uitgelegd wat de verschijnselen zijn en wanneer u uw
huisarts moet waarschuwen.
terug...
Hoe worden meningokokkenbacteriën overgebracht?
Bij spreken, hoesten en niezen komen piepkleine druppeltjes met
bacteriën vrij. Mensen die nauw contact hebben met zieken, maar ook
met gezonde personen die de bacterie in de neus- en keelholte hebben,
kunnen deze druppeltjes inademen en besmet worden. De bacteriën kunnen
ook worden overgedragen door zoenen. De kans om na besmetting ziek te
worden, is zeer klein!
terug...
Wat zijn de verschijnselen?
Meningokokkenziekte kan min of meer sluipend maar ook heel plotseling
beginnen. De ziekte begint meestal met koorts. Daarnaast kunnen de
volgende verschijnselen optreden:
* spierpijn;
* koude rillingen;
* misselijkheid en braken;
* gevolgd door hoofdpijn, vooral bij het buigen van de nek
(nekstijfheid).
Wanneer er sprake is van een sepsis komen daar nog enkele
verschijnselen bij:
* rode vlekjes op de huid, zogenaamde 'huidbloedinkjes';
* sufheid.
Bij zeer kleine kinderen zijn de ziekteverschijnselen soms moeilijk te
onderscheiden van andere ziekten. Zuigelingen zijn algemeen ziek; zij
drinken slecht, kunnen grauw zien en slaperig zijn. Daarnaast kunnen
zij prikkelbaar zijn. Dit valt op doordat zij ongewoon huilen, vooral
bij het verwisselen van de luier of doordat zij onwillekeurige
schokjes van het lichaam vertonen.
In de volksmond worden de ziekteverschijnselen bij meningokokkenziekte
ook wel 'nekkramp' genoemd. Dit kan tot misverstanden leiden omdat men
er vanuit kan gaan dat er bij meningokokkenziekte altijd sprake moet
zijn van hoofdpijn of nekstijfheid. Dit is niet het geval! Wanneer er
sprake is van een sepsis, kunnen deze kenmerkende verschijnselen
afwezig zijn of pas heel laat optreden.
Met name huidbloedinkjes zijn zeer karakteristiek voor een sepsis!
Deze kunnen voorkomen op de romp en op de ledematen en zijn in het
begin één tot twee millimeter groot. Later kunnen deze rode puntjes
met elkaar vervloeien tot grotere vlekken. In tegenstelling tot
sommige andere vormen van huiduitslag verdwijnen deze rode vlekjes
niet, wanneer u ze probeert weg te drukken met uw vingertoppen of met
behulp van een dik glas.
De tijd tussen besmetting en het optreden van de eerste
ziekteverschijnselen is ongeveer twee tot tien dagen, maar gemiddeld
drie tot vier dagen.
terug...
Wanneer moet u de huisarts waarschuwen?
Wanneer iemand ziekteverschijnselen heeft zoals die in deze brief
beschreven zijn en u de situatie niet vertrouwt, moet u contact
opnemen met de huisarts. Doe dit altijd onmiddellijk wanneer u rode
vlekjes op de huid ziet die u niet weg kunt drukken!
terug...
Kunnen er maatregelen worden genomen om meningokokkenziekte te helpen
voorkomen?
Wanneer er in uw omgeving meningokokkenziekte is geconstateerd zullen
door de GGD aan de hand van landelijke richtlijnen maatregelen worden
genomen om de ziekte te helpen voorkomen. U kunt zelf een aantal
algemene maatregelen nemen, die eigenlijk altijd genomen moeten worden
ter voorkoming van ziekte:
* voorkom extreme oververmoeidheid en zorg voor een goede voeding;
* niet niezen of hoesten in de gezichten van anderen, altijd de hand
goed voor de mond houden of een (papieren) zakdoek gebruiken;
* ventileer woonruimten en klaslokalen goed door regelmatig ramen
open te zetten.
In een gezin komt het heel af en toe voor dat na een ziektegeval een
tweede persoon ziek wordt. Ondanks dat de kans hierop klein is, zal de
behandelend arts gezinsleden en eventueel na overleg met de GGD andere
personen in de omgeving van de patiënt, uit voorzorg antibiotica
geven. Zonodig zal de GGD het advies geven om kinderen tot de leeftijd
van 19 jaar te vaccineren.
Buiten een gezin, bijvoorbeeld op een peuterspeelzaal of een school,
zien we hoogst zelden dat een tweede persoon ziek wordt. Afhankelijk
van de situatie wordt door de GGD beoordeeld of en zo ja welke
maatregelen nodig zijn Het is belangrijk om alert te zijn op
ziekteverschijnselen gedurende ongeveer één maand na een ziektegeval
in de directe omgeving.
Er is geen enkele reden om kinderen thuis te houden of de
peuterspeelzaal/school te sluiten.
terug...
Vaccinatie?
Er bestaan momenteel diverse vaccins tegen de meningokokkenziekte type
C. Er is echter nog geen werkzaam vaccin tegen de veel voorkomende
vorm van meningokokkenziekte type B. In het kader van het
Rijksvaccinatieprogramma worden kinderen tegenwoordig gevaccineerd
tegen hersenvliesontsteking veroorzaakt door de bacterie Haemofilus
influenza type b (Hib-vaccinatie) Dit vaccin biedt wel bescherming
tegen deze vorm van hersenvliesontsteking maar niet tegen
meningokokkenziekte.
terug...
Wilt u meer informatie?
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de GGD West-Brabant
via telefoonnummer 076 528 2352 of www.ggdwestbrabant.nl raadplegen.
Voor informatie over de landelijke inentingscampagne kunt u het
landelijk informatienummer bellen 0800 300 80 51