ChristenUnie
De ChristenUnie hééft een stevige basis. Zaterdag 22 Juni 2002 - 20:17
Speech gehouden door Kars Veling tijdens extra UnieCongres op 22 juni
2002
Het is goed, dit congres.
Niet gemakkelijk. Voor veel verantwoordelijken in de partij spannend.
Ook voor mij. Maar wel goed! En de uitkomst vandaag bevestigt dit.
Er zijn veel betrokken ChristenUnie-mensen bij elkaar. Om na te denken
over onze partij. Over wat ons geloof betekent voor de samenleving van
vandaag. En over de ChristenUnie als een middel om dat concreet te
maken in de politiek.
Er is uiteraard veel aandacht voor wat gebeurd is, maar we hebben ook
vooruit gekeken. De ChristenUnie wil leren van ervaringen en durft
daarvoor in de spiegel te kijken. Het is ook goed dat we dit congres
hebben gehouden nog vóór de vakantie. Het was verstandig niet langer
te wachten met evalueren. Ik heb dat meteen na de verkiezingen ook
gezegd. Een teleurstellende verkiezingsuitslag ontmoedigt en kan ook
een aanslag zijn op de eensgezindheid. Het is goed dit zo gauw
mogelijk samen onder ogen te zien.
Het is daarom goed, dit congres.
De ChristenUnie staat als een huis
In de loop van de anderhalf jaar voorafgaande aan 15 mei 2002 heb ik
vaak gezegd dat de ChristenUnie staat als een huis. En ik deed dat met
steeds meer overtuiging. Daarvoor was ook reden. Ledengroei. Goede
resultaten bij gemeenteraadsverkiezingen. Opvallend veel wethouders.
Des te teleurstellender was de uitslag van de
Tweede-Kamerverkiezingen. Stond dat huis toch niet zo stevig? De
ChristenUnie schudde op haar grondvesten. Ook ik was aangeslagen. In
plaats van een verwachte groei een zetel minder. Verlies van ervaren
Kamerleden. Noodzakelijke krimp in het ondersteunende team in Den
Haag. Het zijn moeilijke weken geweest. Voor velen. Ook voor mij en
voor mijn vrouw.
Ik voel me natuurlijk verantwoordelijk.
En anderen spraken mij aan op die verantwoordelijkheid. Er kwamen
aanmoedigingen. Er kwam ook ongezouten kritiek. Begrijpelijk en vaak
ook terzake. Ik weet beter dan wie ook dat in de campagne dingen beter
hadden gekund. Soms raakte de kritiek me heel persoonlijk. Wanneer het
ging om de persoon die ik ben. Moeilijker nog vond ik het te verteren
dat mensen vonden dat de christelijke boodschap van de ChristenUnie
onvoldoende helder was geworden in de campagne. Ik weet me diep
verbonden met de missie van de ChristenUnie. Gods eer zoeken en
opkomen voor de heilzame werking van zijn geboden, midden in de
samenleving. Dat moet toch begrepen zijn!
Verantwoordelijkheid
Sommigen vonden dat de lijsttrekker zou moeten opstappen, na zon
teleurstellende verkiezingsuitslag. Gesteund door de fractie en door
het bestuur besloot ik dat niet te doen. Ik wilde mijn
verantwoordelijkheid voor het werk in de nieuwe fractie niet ontlopen.
En dus sta ik vandaag ook hier. Niet omdat mijn aandeel in de campagne
boven kritiek verheven zou zijn. Wij hebben de kritiek gehoord en
nemen die ter harte. Maar omdat ik geloof dat ik in mijn rol als
fractievoorzitter en als partijleider een bijdrage kan leveren aan de
verdere ontwikkeling van de ChristenUnie.
Er waren medestrijders in de ChristenUnie die na 15 mei de twijfel
bekroop. Wat zou God bedoelen met deze uitslag? Waarvoor hebben we ons
zo ingespannen? Heeft de ChristenUnie wel een reden van bestaan? Deze
vragen zijn later ook schriftelijk wel geuit.
Wat heeft ons steeds bezield?
Wij hebben ons verenigd, zo zeggen we in de verklaring van de
ChristenUnie, om vanuit ons christelijk geloof invloed uit te oefenen
op het bestuur van ons land en in de samenleving. Gelovig luisterend
naar het Woord van God en met een open oog voor de geschapen
werkelijkheid zoeken wij naar zijn wil. We laten ons daarbij aansporen
door Gods opdracht om Hem lief te hebben en ook onze medemensen. De
ChristenUnie is een werkgemeenschap van mensen die actief willen zijn
in de samenleving, in de politiek. Een werkgemeenschap van mensen die
zeggen: God is de Heer van mijn leven. Hem wil ik publiek eren, ook
als de Heer van de wereld. En daarbij gaat Jezus Christus mij vóór.
Beweging
De ChristenUnie als politieke beweging van mensen die Christus volgen,
is en blijft van grote waarde. Het is naar mijn diepe overtuiging een
zegen dat de ChristenUnie is ontstaan, als de verbinding van RPF en
GPV. Want de ChristenUnie is een prachtig instrument voor christelijke
politieke activiteit.
Realiseer je de situatie waarin we verkeren. In ons land groeien
generaties op zonder enige kennis van God. De overgrote meerderheid
van onze samenleving vindt dat politiek niets te maken heeft met het
geloof in Jezus Christus. In dat land en in die samenleving is er alle
ruimte voor de ChristenUnie. Om midden in de samenleving op te komen
voor christelijke waarden, voor barmhartigheid en gerechtigheid, ook
in de nieuwe politieke verhoudingen van vandaag. In veel landen in de
wereld zijn medechristenen jaloers op de mogelijkheden die wij in
Nederland hebben. Er is alle reden om heel zuinig te zijn op de
ChristenUnie.
Als zij nog niet bestond, zouden we de ChristenUnie vandaag nog moeten
oprichten.
Eigen plaats
De ChristenUnie heeft een duidelijke eigen plaats in de Nederlandse
politiek.
Naast de brede, religieus geïnspireerde partij die het CDA is. Omdat
niet de draagkracht van de samenleving de norm is, maar Gods Woord.
Naast de SGP met wie wij ons ondanks verschillen verbonden weten.
Een grote machtsfactor zal de ChristenUnie niet zijn. Maar wel een
politieke beweging met kracht van overtuiging, die ook straks een
kabinet van CDA, LPF en VVD zal aanspreken vanuit de normen die God de
mensheid voorhoudt. Met een uitdrukkelijk appèl op het CDA, zowel in
het kabinet als in de Kamer. We zullen het moeten hebben over
barmhartigheid die een samenleving sterk maakt. Over sociale
gerechtigheid in eigen land en wereldwijd. Heel concreet waar het gaat
om de bejegening van vreemdelingen, om het stelsel van
ziektekostenverzekeringen, om de WAO en om ontwikkelingssamenwerking.
We zullen het moeten hebben over respectvol omgaan met wat God heeft
geschapen. Met het menselijk leven in alle fasen van zn ontwikkeling.
Ook met natuur en milieu.
Open cultuur
Als partijleider wil ik graag een bijdrage leveren aan de verdere
ontwikkeling van de ChristenUnie. Er zijn vandaag aanbevelingen gedaan
voor het vervolg. Belangrijke aanbevelingen gaan over de openheid van
de partijcultuur en over de duidelijkheid van de politieke koers. Wat
die open cultuur betreft kan de fractie in de Tweede Kamer daaraan
bijdragen. De fractie zal toegankelijk zijn en in contact blijven met
de samenleving, met de achterban. We denken aan wat je zou kunnen
noemen het instellen van een ombudsfunctie. Ook met het kleinere team
zullen we daaraan werken. De ChristenUnie staat in een beweging van
christenen die overal in de samenleving actief zijn. Dat biedt kansen.
Samen
Heel belangrijk is dat wij samen verder bouwen aan de politieke
identiteit van de ChristenUnie. Als er één ding duidelijk geworden is
in de laatste tijd, dan is het dat de ChristenUnie ook voor mensen die
met haar sympathiseren, niet altijd een voldoende stevige reputatie
heeft. Er was te gauw een gevoel van vervreemding.
Bij voorbeeld door de constatering dat de ChristenUnie programmatisch
meer aanknopingspunten vindt bij de Partij van de Arbeid dan bij de
VVD. Of doordat de ChristenUnie uitgedaagd door andere partijen hardop
ging nadenken over mogelijke coalitievorming. Of door de suggestie dat
de lijsttrekker de zondagsrust niet zo belangrijk zou vinden.
Het is heel belangrijk dat wij inhoudelijk verder bouwen aan een
robuuste ChristenUnie. Zodat de ChristenUnie een stootje kan hebben,
intern en extern.
Hoe doen we dat?
Wat mij betreft zijn een paar uitgangspunten helder. De ChristenUnie
werkt niet alleen aan haar basis, zij hééft een stevige basis. De
ChristenUnie wil in de politieke arena gehoor vragen voor Gods
wijsheid. Wij zoeken daarmee het debat, ook met niet-christenen. Want
Gods wijsheid is heilzaam voor de samenleving.
De ChristenUnie blijft werken aan een breed politiek programma. De
tien geboden wijzen richting, niet selectief op bepaalde punten, maar
over de hele linie. De ChristenUnie is geen actiegroep voor enkele
zogenaamde morele themas. De ChristenUnie hanteert in haar politieke
activiteiten een open stijl. Toegankelijk en wars van kliekjesgeest en
ondoorzichtige spelletjes. En het allerbelangrijkste: De ChristenUnie
staat of valt met haar christelijke grondslag. Wij vormen een
politieke beweging van mensen die Christus volgen. Vanuit ons geloof
zijn we samen actief in de samenleving.
Wij gaan aan het werk. Dat doen we ook met vreugde. De
ChristenUnie-fractie is kleiner en minder ervaren dan we hadden
gehoopt, maar de taak daagt ons uit. En we beseffen dat we het werk
doen midden in het geheel van de ChristenUnie, die meedenkt! Ook
kritisch als het moet.
Zegene God de ChristenUnie.
Geve God dat de ChristenUnie tot zegen is in ons land.
---