Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie
Aan de demissionair Minister van Volksgezondheid
Welzijn en Sport
Mevrouw dr. E. Borst-Eilers
Postbus 20350
2500 EJ Den Haag
Utrecht, 21 juni 2002
Kenmerk: U2002-248/TC
Geachte mevrouw Borst,
Met grote ontsteltenis hebben wij het bericht ontvangen van de voorgenomen
structurele bezuiniging op de programma s van ZonMw van ! 44 mln. naar ! 28,6
mln. Hierdoor wordt een gat geslagen in de preventieactiviteiten. Op korte termijn
dreigen onder andere de massamediale campagnes gericht op leefstijl hierdoor te
verdwijnen. Bovendien verdwijnen mogelijkheden om preventie te vernieuwen en
te versterken. Als gezamenlijke organisaties die actief zijn op het gebied van
preventie NIGZ, Consument en Veiligheid, DEFACTO, Stichting Voedingscentrum
Nederland, de Stichting Aids Fonds, de Schorerstichting, NOC*NSF, NISB en de
Stichting soa-bestrijding verzoeken wij u dringend alles in het werk te stellen om
deze drastische bezuiniging te voorkomen. Het budget waar het om gaat is een
druppel op een gloeiende plaat in de totale VWS-begroting, maar zal desastreuze
gevolgen hebben voor de preventie en de volksgezondheid.
De bezuiniging voor massamediale campagnes en andere preventieactiviteiten zal
grote gevolgen hebben:
- Grote actuele volksgezondheidsproblemen die ontstaan door roken, overmatig
alcoholgebruik, ongezond eten, onveilig vrijen, tekort aan bewegen en
ongevallen kunnen minder goed worden aangepakt. Dit zal een toename van
sterfte, ziekte en zorggebruik tot gevolg hebben op de lange termijn. En
daarmee zullen de kosten van zorg alleen maar stijgen.
- Jarenlange investeringen in campagnes waarvan de effecten bewezen zijn
worden tenietgedaan.
- De lokale organisaties zullen een belangrijke stimulans missen voor hun lokale
activiteiten. GGD-en hebben meerdere malen aangegeven de massamediale
campagnes nodig te hebben om aansluitend daarop regionale activiteiten te
legitimeren en uit te voeren. Het wegvallen van de landelijke activiteiten zal
zeer waarschijnlijk ook leiden tot het wegvallen van regionale activiteiten.
- De ongelijkheid in gezondheid tussen sociaal economische groepen zal
worden vergroot. Preventie is een belangrijk instrument om de
gezondheidskloof te overbruggen tussen lagere en hogere sociaal
economische klassen.
- De Rijksoverheid ontzegt zichzelf een belangrijk instrument om gezonde
voeding, veilig vrijen, niet roken, alcoholpreventie, voorkoming van ongevallen,
het stimuleren van bewegen te promoten.
- Landelijke aandacht door free publicity zal wegvallen. Op dit moment zijn de
campagnes in staat om met de middelen van VWS/ ZonMw extra gratis media-
aandacht te krijgen uit bijvoorbeeld de hoek van commerci" le zenders,
sponsors, etc. Hierdoor worden in een aantal gevallen de ge%nvesteerde
mediabudgetten verdubbeld. Dit zal ook verdwijnen.
- De campagnes stimuleren andere landelijke instellingen, zoals de
Hartstichting, de Kankerbestrijding, het Astmafonds tot actie. Dit zal wegvallen.
- De leefstijlcampagnes behoren tot de populairste overheidscampagnes onder
zowel jongeren als volwassenen. De Rijksoverheid slaat zichzelf hiermee een
aantal zowel ruim bekende als geliefde campagnes uit handen.
Voorkomen is nog steeds beter dan genezen. Dit wordt ook door vele
wetenschappelijke bronnen ondersteund. De maatschappelijke
verantwoordelijkheid van de overheid blijft om niet alleen de grote problemen in de
zorg aan te pakken ' maar ook om te voorkomen dat er in de toekomst nog meer
zorgaanspraken ontstaan dan strikt noodzakelijk is. Preventie is hiervoor cruciaal.
Preventie is ook een kwestie van lange adem. Investeringen zijn daarvoor blijvend
nodig.
Wij verzoeken u dringend om de bezuiniging ongedaan te maken. Op basis van
inhoudelijke en politieke argumenten is er alle reden om juist meer te investeren in
preventie in plaats van minder. Een verdubbeling van het budget voor de uitvoering
van preventie is uiterst belangrijk voor gezondheidswinst.
Slechts financi" le argumenten dreigen nu een belangrijke pijler in het bevorderen
van de volksgezondheid weg te slaan.
Uiteraard zijn wij graag bereid tot nader overleg.
Hoogachtend,
Mede namens
Dhr. Mr. Drs. T.H. Fledderus directeur NOC*NSF
Dhr. Drs. J.A.J. Krosse directeur Nationaal Instituut voor
Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie
Mw. Drs. G.J.J. Prins directeur DEFACTO rookvrij
Dhr. Dr. W. Rogmans directeur Consument en Veiligheid
Dhr. Drs. D.P. van Rooijen directeur Aids Fonds
Dhr. Drs. A.A. van Schaveren directeur Nederlands Instituut voor Sport en
Bewegen
Mw. Drs. Y.E.C. van Sluys directeur Stichting Voedingscentrum Nederland
Mw. H. Stienstra directeur Schorerstichting
Dhr. Drs. A.J.J. Coenen, MPM
Directeur Stichting soa-bestrijding
Cc: Voorzitter Vaste commissie voor VWS
Postbus 8198 - 3503 RD - Utrecht