CDA

Waarom herziening van het zorgstelsel nodig is

Jan Peter Balkenende (CDA), Mat Herben (LPF) en Gerrit Zalm (VVD) hebben deze week overeenstemming bereikt over de noodzakelijke herziening van het huidige zorgstelsel. Maar waarom is deze stelselherziening eigenlijk nodig?

De stelselherziening is nodig om de omvorming van een aanbodsgestuurde naar een vraaggestuurde zorg nodig te maken. Die omvorming is nodig om een einde te kunnen maken aan de wachtlijsten en de steeds groter wordende tweedeling tussen ziekenfonds en particulier verzekerden. De zorgverzekering moet ook echt weer een verzekering worden, die uitbetaalt op het moment dat dat nodig is. De PvdA heeft het CDA wel eens verweten van de zorg een autoverzekering te willen maken. De reactie daarop is dus: dat betekent in ieder geval dat je aanspraak kunt maken op datgene waar je voor betaald hebt.

De zorg moet efficiënter gaan werken, daarom is er ook meer onderlinge concurrentie nodig. Wanneer de zorg echter een markt wordt, kan dat alleen als de positie van de klant een sterke is.

Met één basisverzekering met een gelijke (nominale) premie voor iedereen is iedere vrager op de zorgmarkt dus feitelijk gelijk. Iedereen kan daarmee naar de verzekeraar van zijn eigen keuze. Met een inkomensafhankelijke premie ziet de verzekeraar dus precies wie wat wel of niet heeft. Het CDA hecht erg aan inkomenssolidariteit, maar ziet dat liever geregeld via de overheid, dan door de verzekeraars.

Waarom is die nominale premie zo hoog?

De hoogte wordt bepaald door de totale kosten voor de zorg: de cure.


- De care; de zorg via de AWBZ bevat de onverzekerbare risicos, zoals bijvoorbeeld gehandicaptenzorg. Voor dit deel van de volksgezondheid blijft gewoon een inkomensafhankelijke premie via het inkomen gelden.

Wanneer je de totale kosten voor de cure (ziekenhuiszorg, medicijnen, huis- en tandarts bijv.) omslaat via het aantal verzekerden dan kom je op een gemiddelde van 1600 euro aan kosten.

Bij volledige nominalisering zou dat dus ook de premie voor de individuele verzekerde zijn.

Daarnaast geldt voor iedere volwassene een verplicht eigen risico van ongeveer 80 euro. Er komen dus geen eigen bijdragen (een bijdrage per handeling)

Waarom de helft via de werkgevers?

Dat de helft via de werkgevers gaat, zat inderdaad niet in de CDA-plannen, maar er is wel een reden voor die dat verklaart.

Wanneer je met volledig nominale premies zou werken, met voor kinderen de halve premie (met een maximum van 2), dan zou je voor een gezin met twee kinderen dus op een totale premie van 4800 euro per jaar komen.

Per maand is dat dus 400 euro. Voor iemand die 1000 euro per maand verdient (en dat zijn er heel wat) is dat dus bijna de helft van zijn inkomen. Natuurlijk zou dit gezin in het oorspronkelijke voorstel van het CDA maar maximaal 10% van dat huishoudinkomen hoeven te betalen dus 100 euro, en dus 300 euro per maand terugkrijgen, maar je krijgt dan wel hele grote bedragen waarmee je gezinnen confronteert.

Keerzijde van het niet volledig nominaliseren is wel dat je niet een enkele relatie tussen de verzekeraar en de klant krijgt, dit omdat de werkgeversbijdrage in een zorgfonds komt, van waaruit weer geld naar de verzekeraars gaat. Dat betekent dus wel iets minder mogelijkheden voor concurrentie.

Waarom de kinderen gratis?

In het CDA-voorstel werden de kosten voor de zorg voor kinderen (halve nominale premie, met een maximum van 2) gecompenseerd in de kinderkorting. In deze kinderkorting waren daarnaast ook tal van andere kinderregelingen in opgenomen. (We kennen nu wel 23 verschillende regelingen.) Als de kinderkorting niet doorgaat waar het vanwege de extra kosten naar uitziet dan moet er dus een andere manier worden gevonden om de zorgkosten voor kinderen te compenseren. Dat kan via de zorgkorting of via een ophoging van de kinderbijslag. Waar nu in de onderhandelingen voor gekozen is, is een rijksbijdrage voor de kinderen. Dat betekent dus dat de kinderen gratis verzekerd zijn. Feitelijk betekent dat echter dat alleen de kinderen die nu in de particuliere verzekering zitten geen premie meer hoeven te betalen. In het ziekenfonds zijn de kinderen al gratis meeverzekerd. Wanneer de ene partner in het ziekenfonds zit en de ander particulier is verzekerd, worden de kinderen toegerekend aan de meest verdienende partner.

Op dit moment zitten er 3 miljoen kinderen in het ziekenfonds en ongeveer 600.000 in de particuliere verzekering.

Hoe werkt de lastenmaximering?

De maximale kosten voor zorg voor een huishouden bedragen in het voorstel van de coalitiepartijen 5% van het huishoudinkomen.

De nominale premie per volwassene is 800 euro. In een gezin met twee kinderen zijn de totale kosten dus 1600 euro ( 2 volwassenen, kinderen gratis). Dat is globaal 125 euro per maand.

Wanneer dat gezin 1500 euro per maand als huishoudinkomen heeft, is 5% daarvan 75 euro. Dat betekent dus dat er per maand 50 euro aan zorgtoeslag zal worden terug ontvangen.

Bij een alleenstaande is de maximering 2,5%. Bij een inkomen van 1000 euro per maand is dat dus 25 euro. De nominale premie bedraagt 800/12 = ongeveer 65 euro per maand. Dat betekent dus een zorgtoeslag van 40 euro per maand.

De zorgtoeslag wordt verstrekt als subsidie, vergelijkbaar aan de huursubsidie. Het CDA-voorstel was een heffingskorting, dus een verrekening via de belasting. Dat had de uitvoeringskosten kunnen beperken, maar stuitte op weerstand van de VVD, die vindt dat de belastingdienst geen geld mag uitkeren. Het wordt dus nu een loket naast de belastingdienst.

Wat bevat het basispakket?

Het basispakket is vergelijkbaar aan het ziekenfondspakket. Dat betekent inclusief tandarts en huisarts. Voor dit standaardpakket geldt de acceptatieplicht.

De enige pakketversmalling betreft enkele life style-medicijnen, zoals cholestorolverlagers en maagzuurremmers, alsmede medicijnen tegen kalknagels. Dit alles indien ze niet op uitdrukkelijk doktersadvies, vanwege bijvoorbeeld een hartkwaal, zijn verstrekt.