Vlaamse overheid

PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN MINISTER VERA DUA VLAAMS MINISTER

VAN LEEFMILIEU EN LANDBOUW VRIJDAG 21 JUNI 2002

Vlaams Klimaatplan: hét wapen tegen uitstoot broeikasgassen

De Vlaamse Regering heeft vandaag het Vlaams Klimaatplan principieel goedgekeurd. Het Vlaams Klimaatplan wordt hét wapen om het aandeel van Vlaanderen in de Kyoto-doelstelling te realiseren. Het protocol van Kyoto wil dat België tegen uiterlijk 2012 de uitstoot van broeikasgassen reduceert met 7,5 procent ten opzichte van 1990. Zonder enige overheidsactie zou die uitstoot evenwel verder stijgen. Met het Vlaams Klimaatplan biedt Vlaams minister van Leefmilieu en Landbouw Vera Dua Vlaanderen hét wapen om die uitstoot tegen 2005 te stabiliseren. Het Plan wil dat de Vlaamse bedrijven - via vrijwillige "convenanten-afspraken" en ecologiesteun - straks tot de wereldtop behoren wat betreft het efficiënt gebruik van energie. Ook de Vlamingen zelf worden warm gemaakt voor een rationeler energiegebruik. Zij kunnen daarvoor rekenen op extra subsidies. De Vlaamse overheid tenslotte wil alvast het goede voorbeeld geven door het energieverbruik in openbare gebouwen te optimaliseren en van sociale woningen voorbeelden van efficiënt energieverbruik te maken.

Situering
Op basis van het recent definitief geratificeerde Protocol van Kyoto (1997) hebben België en Vlaanderen beslist om de broeikasgasemissies in 2008-2012 met 7,5 % te reduceren ten opzichte van het niveau 1990. Er is nog geen beslissing genomen omtrent de lastenverdeling tussen de Gewesten maar de Vlaamse regering heeft op 20 april 2001 (VR/2001/30.03/Doc 264) reeds beslist dat een gelijkwaardige lastenverdeling noodzakelijk is voor een kostenefficiënt emissiereductiebeleid voor broeikasgassen in België mits de federale overheid maatregelen neemt op het vlak van energie, transport, fiscaliteit en productnormering. Voorlopig mikt Vlaanderen op een stabilisatie van de uitstoot in 2005 ivglm. 1990. In 1999 lagen de emissies van broeikasgassen in Vlaanderen 10% hoger dan in 1990. Er wordt verwacht dat zonder bijkomende beleidsmaatregelen de toename zal oplopen tot 17% in 2005. De broeikasgasemissies bestaan voor ongeveer 82% uit CO2, die bijna volledig afkomstig is van het verbruik van fossiele brandstoffen (aardgas, petroleum, stookolie). Om de stijgende trend van de emissies om te buigen, keurde de Vlaamse regering reeds eerder plannen goed (CO2/REG- beleidsplan, Milieubeleidsplan) Deze plannen bevatten echter geen kwantitatieve inschatting van de mogelijke emissiereducties en evenmin stappenplannen om de opgenomen acties effectief uit te voeren. De concretisering verliep moeizaam en er werd slechts vooruitgang geboekt in een beperkt aantal bevoegdheidsdomeinen.
Om het klimaatbeleid te dynamiseren heeft de Vlaamse regering op 20 april 2001 beslist een 'Taskforce Klimaatbeleid Vlaanderen' op te richten. De Taskforce is het permanent overlegorgaan tussen de kabinetten, administraties en VOI's uit alle bevoegdheidsdomeinen die raakvlakken hebben met het klimaatbeleid en heeft onder meer als opdracht om een Vlaams klimaatbeleidsplan op te maken en de uitvoering ervan op te volgen.
Plan

Het Vlaams klimaatbeleidsplan 2002-2005 is een strategisch plan met concrete projecten en maatregelen die een wezenlijke reductie van de emissies van broeikasgassen opleveren boven op het huidig beleid. De betrokkenheid van meerdere bevoegdheidsdomeinen geeft een breed draagvlak voor een integraal Vlaams klimaatbeleid.

De maatregelen uit het eerste deel krijgen de principiële steun van de verschillende ministers en worden concreet uitgevoerd. De projecten uit deel twee verdienen verder studiewerk en zullen in 2003 heroverwogen en eventueel ook uitgevoerd worden.
In latere edities van het Vlaams klimaatbeleidsplan zullen de maatregelen worden bijgestuurd naar kostenefficiëntie wanneer meer informatie zal vrijkomen uit de praktische realisatie ervan. De in dit plan voorziene en nieuwe Vlaamse, nationale en internationale wetenschappelijke studies vormen zeker ook een kennis- en inspiratiebron.
Na de algemene inleiding in deel I, bevatten deel II en deel III van het plan een aantal algemeen beschrijvende hoofdstukken over klimaatverandering en het internationaal, Europees, federaal en Vlaams klimaatbeleid. In het hoofdstuk over het Vlaams klimaatbeleid (hoofdstuk 4) wordt eveneens aangegeven waar de missie, visie en beleidsdoelstellingen van de diverse bevoegdheidsdomeinen raakvlakken hebben met het klimaatthema.
In Deel IV 'Projecten en maatregelen in Vlaanderen' wordt vooreerst voor elk van de broeikasgassen uit het Kyoto- Protocol de historische evolutie van de Vlaamse emissies sinds 1990 weergegeven en worden prognoses gemaakt tot 2005 bij ongewijzigd beleid (business-as-usual scenario). Er wordt verwacht dat de broeikasgasemissies zullen toenemen van 84.724 kton CO2-equiv. in 1990 tot 93.376 kton in 2005. De stabilisatiedoelstelling betekent dat een totale emissiereductie nodig is van naar schatting 14.293 kton CO2- equiv. tegen 2005 .
Prioritaire maatregelen
Daarna worden de projecten en maatregelen toegelicht in twee delen: deel I geeft een overzicht van de prioritair uit te voeren maatregelen, deel II een oplijsting van de bij de bijsturing van dit Vlaams Klimaatbeleidsplan te overwegen maatregelen.
Beide delen worden gegroepeerd in drie categorieën: In een eerste categorie zijn de projecten met een direct meetbare emissiereductie opgenomen. Het betreft een hele waaier van instrumenten: regelgeving, subsidiëring, certificaten, en vrijwillige overeenkomsten.

Ecologiesteun voor bedrijven

Opvallend hierin zijn de convenanten en de ecologiesteun voor bedrijven, de aanpak van methaan uit stortplaatsen en fluorgassen uit koelinstallaties, een nieuw REG-decreet voor subsidiëring van energiebesparing, de uitbouw van warmtekrachtkoppeling, energieprestatienormen voor gebouwen, energie-audits in openbare gebouwen, uitbouw van REG in de sociale woningsector.

In de tweede rubriek zijn beleidsondersteunende studies en wetenschappelijk onderzoeksprojecten beschreven. Enerzijds betreft dit studies die het moeten toelaten om nieuwe, toekomstige projecten ui te werken. Anderzijds zijn er ook projecten opgenomen die zullen toelaten het Vlaams klimaatbeleidsplan verder te onderbouwen op het vlak van emissiereductiepotentieel, emissieprognoses en de inzet van flexibele mechanismen. In de derde rubriek zijn projecten gericht op sensibilisering, informatieverstrekking en promotie naar diverse doelgroepen opgenomen.
Het totale maatregelenpakket kan een emissiereductiepotentieel opleveren van 5.718 kton CO2-equiv. in 2005 en 15.874 kton in 2010. Het potentieel in 2005 bedraagt 40% van de emissiereductie die nodig is om de stabilisatiedoelstelling 2005 in te vullen. Het beleidstekort t.o.v de stabilisatiedoelstelling 2005 bedraagt dus nog 8.575 kton CO2- equiv.
Extra maatregelen nodig in de toekomst
In deel V worden verklaringen en oplossingen gezocht voor het beleidstekort t.o.v. de stabilisatiedoelstelling 2005. Een deel van de projecten met direct meetbare emissiereductie in het voorliggend Vlaams klimaatbeleidsplan zijn nog in voorbereiding en zullen het grootste emissiereductiepotentieel pas opleveren na 2005. Het plan bevat ook sensibiliserende en informerende projecten die ook pas op langere termijn effect zullen teweegbrengen. In de eerste editie van dit plan zijn bovendien nog niet alle kostenefficiënte maatregelen uitgeput. Het plan zal elk jaar in maart naar aanleiding van de opmaak van de begroting door de Task Force geevalueerd worden. De regering zal het op basis van de beleidsondersteunende studies, de praktijkervaring en de internationale evolutiest; uitbreiden met nieuwe projecten die extra, kostenefficiënte bijdragen tot de emissiereductie opleveren.

info : Ron Hermans, communicatieadviseur kabinet minister Vera Dua - tel. 0473 96 40 02 e-mail: persdienst.dua@vlaanderen.be