Gemeente Leiden

De parkwachter hoedt over de binnenstadsparken

'We zitten er bovenop'

Een schoner, maar vooral ook veiliger park. Dat was het streven negen maanden geleden bij de aftrap van het Stadsparkwacht-project in de binnenstad. Heeft de komst van de parkwachters, herkenbaar aan hun 'casual' uniform van broek en blauw overhemd én aan hun vriendelijke toon, inderdaad geleid tot opgeruimde parken, waar het goed toeven is? Henk Haasnoot, projectleider en 'mentor' van de parkwachters blikt terug.

MILIEU EN BEHEER - Hij gaat binnenkort terug naar de natuur. Projectleider Henk Haasnoot van de Buurtwerkmaatschappij aan de Middelstegracht pakt zijn oude beroep weer op, als hij aantreedt als boswachter in het Panbos in Katwijk. Zijn afscheid van de Buurtwerkmaatschappij betekent tevens zijn afscheid van het project Stadsparkwachters, dat sinds september vorig jaar in Leiden loopt. 'Best moeilijk om dit achter te laten', vertelt Haasnoot. 'Het project is toch een beetje mijn kindje. Ik ken de parkwachters inmiddels door en door. Ik heb ze allemaal zelf aangenomen en met het werk laten kennismaken. We overleggen dagelijks als de zeven mannen en één vrouw hier bij de Buurtwerkmaatschappij hun koffiepauze houden.'

Signaleren en bemiddelen

Het ging allemaal niet zonder slag of stoot, maar na negen maanden heeft Haasnoot zijn team compleet: acht stadsparkwachters die in steeds wisselende duo's iedere werkdag richting het Van der Werfpark, de Burcht en de zeven andere parken in de binnenstad vertrekken. Met welke instructies gaan de parkwachters eigenlijk op stap? 'Onze mensen hebben eigenlijk twee taken: signaleren en bemiddelen. Bij hun dagelijkse ronde door het park inventariseren zij hoe het park erbij staat. Ligt er afval? Is het parkmeubilair beschadigd of vernield? Zijn graffitispuiters actief geweest?' De wachters melden dit soort ongeregeldheden direct bij de betreffende instantie, die er vervolgens mee aan de slag gaan. 'Vooral wat dit laatste betreft, hebben we echt iets bereikt', stelt Haasnoot. 'Onze klachten worden serieus genomen. Heel vaak is het nu zo dat de klacht nog dezelfde dag verholpen is. Dat was in het begin wel anders.'

Motiveert

Het succes van het project valt of staat volgens Haasnoot dan ook met de vervolgacties en medewerking van de gemeente en de politie. 'Dat is niet alleen belangrijk voor de parken en het welbevinden van de parkbezoekers, maar ook voor onze mensen. Als zij zien dat door hun actie de parken er een stuk schoner en veiliger bij staan, motiveert hen dat in hun dagelijks werk. Tenslotte is dat ook een van de doelstellingen van ons project: mensen uit de WAO, bijstand of ziektewet een werkplek te geven, zodat zij kunnen doorgroeien naar een reguliere baan.'

Ruziënde hondenbezitters

Behalve het signaleren van ongeregeldheden hebben de parkwachters ook een bemiddelende rol. 'Je moet dan denken aan het op de juiste toon aanspreken van bijvoorbeeld daklozen die het park als slaapplaats gebruiken, of van hondenbezitters die ruziën omdat hun honden elkaar in de haren vliegen. De parkwachter kan de daklozen verwijzen naar bijvoorbeeld het Slaaphuis of het Dienstencentrum, de dagopvang voor daklozen van Stichting de Binnenvest. Hij of zij heeft die informatie paraat en kan die mensen daarmee helpen. In het geval van de ruziënde hondenbezitters kan onze medewerker proberen tussenbeide te komen. Of, indien nodig, de hulp inroepen van de wijkagent.'

Kwestie van bijhouden

Volgens Haasnoot is het werk in de parken 'vooral een kwestie van bijhouden'. 'Door hun dagelijkse contact kennen de parkwachters de regelmatige bezoekers goed. Ze maken een praatje, delen vuilniszakken uit, zodat mensen hun eigen rommel kunnen opruimen. Dit gaat veelal op een gemoedelijke toon. Het is gebleken dat de bezoekers daar gevoelig voor zijn.' De projectleider denkt dat deze andere benadering, anders dan bijvoorbeeld de politie, mogelijk is doordat de parkwachters dichterbij de mensen staan. 'Ze zijn gelijkwaardiger en oefenen geen pressie uit op de parkbezoekers. Ze zullen ze bijvoorbeeld nooit het park uitjagen.'

Henk Haasnoot en 'zijn' parkwachters maken een ronde door het Plantsoen. Foto: Daniel de Groot.

Project Stadsparkwachters

Stadsparkwachters zorgen ervoor dat de parken in de stad veiliger en schoner zijn. Ze melden beschadigingen en graffiti op bankjes en ander parkmeubilair, zodat de gemeente het probleem kan aanpakken. De parkwachters doen in tweetallen hun rondes en spreken bezoekers aan in geval van hinderlijk gedrag. Daarnaast proberen zij voor dak- en thuislozen die in parken overnachten, oplossingen te vinden voor andere slaapplekken. Ze kunnen ook informatie over de stad verstrekken aan verdwaalde toeristen.